Lãi suất thấp phản ánh điều gì về giai đoạn 'tiền rẻ' hay chỉ là một phần của bức tranh?

Trong năm 2023, Ngân hàng Nhà nước đã có 4 lần điều chỉnh mức lãi suất điều hành nhằm tạo điều kiện để các ngân hàng giảm lãi suất, kích cầu tín dụng tăng trưởng và thúc đẩy nền kinh tế phục hồi. Theo các chuyên gia tài chính đầu tư, dù mặt bằng lãi suất ngân hàng hạ xuống mức thấp hơn năm 2019, hiện tại đây vẫn chưa phải là giai đoạn “tiền rẻ”.

Lãi suất thấp có phải dấu hiệu của giai đoạn “tiền rẻ” hay không?

Giai đoạn “tiền rẻ” là một thuật ngữ trong lĩnh vực kinh tế và tài chính đầu tư, thường được sử dụng để mô tả một giai đoạn trong chu kỳ kinh tế khi lãi suất thấp và nguồn vốn rẻ. Ở giai đoạn này, ngân hàng và các tổ chức tài chính thường cung cấp khoản vay với lãi suất thấp, dẫn đến khả năng mua sắm và đầu tư tăng cao.

Chia sẻ trong tọa đàm "Thị trường chứng khoán: Xây nền - Tích lũy - Bứt tốc" ngày 5.3 vừa qua tại Hà Nội, Giám đốc Phân tích cổ phiếu tại Trung tâm Phân tích và tư vấn đầu tư Công ty Chứng khoán SSI - bà Phạm Huyền Trang đánh giá thị trường chứng khoán trong đầu năm 2024 có dấu hiệu tăng trưởng khá khả quan.

Điều này là do niềm tin của các nhà đầu tư được củng cố. Không giống trong năm 2023, niềm tin của nhà đầu tư bị ảnh hưởng nhiều do những khó khăn nội tại, các yếu tố vĩ mô không thuận lợi, thị trường trái phiếu nhiều biến động, thị trường bất động sản đóng băng,...

Niềm tin nhà đầu tư bị lung lay trước khó khăn thị trường (Nguồn: Medium)

Trước tình hình này, Chính phủ cũng đã đưa ra nhiều chính sách kịp thời để hỗ trợ thị trường thị trường bất động sản và thị trường trái phiếu doanh nghiệp. Ngoài ra, Ngân hàng Nhà nước liên tiếp điều chỉnh hạ lãi suất điều hành, dòng tiền đã chảy vào thị trường chứng khoán tích cực hơn kể từ quý III năm ngoái.

Ông Trần Hoàng Sơn - Giám đốc Chiến lược thị trường tại Công ty Chứng khoán VPS cũng cho rằng mặt bằng lãi suất là yếu tố có tác động tích cực tới thị trường chứng khoán trong thời gian qua. Dù lãi suất ngân hàng giảm xuống mức thấp nhưng giai đoạn tiền rẻ - nhân tố thúc đẩy thị trường đi lên vào năm 2021 chưa xuất hiện.

Ông Sơn nhận định, việc tín dụng tăng tốc nhanh trong nửa cuối năm 2023 chủ yếu mang tính kỹ thuật. Lãi suất ngân hàng cho vay thực tế chưa giảm tương ứng với mặt bằng lãi suất huy động, khả năng tiếp cận vốn tín dụng giá rẻ chưa tích cực như trong giai đoạn bị ảnh hưởng bởi dịch bệnh.

Tại Việt Nam, việc điều chỉnh giảm lãi suất điều hành khi lãi suất USD chưa giảm sẽ tạo áp lực lên tỉ giá, do đó khó hạ sâu trong thời gian tới. Quyết định này cũng cần phải chờ đợi và xem xét những yếu tố khác, đặc biệt là thời điểm hạ lãi suất của Fed và mức hạ lãi suất cụ thể.

Dù lãi suất thấp nhưng thị trường chưa bước vào giai đoạn tiền rẻ (Nguồn: VnBusiness)

Gỡ vướng hoạt động huy động vốn cho các doanh nghiệp

Phó vụ trưởng Vụ Phát triển thị trường chứng khoán thuộc Ủy ban Chứng khoán Nhà nước - Bà Phạm Thị Thùy Linh, cho biết trong năm 2023, hoạt động chào bán cổ phiếu ra công chúng lần đầu (hoạt động IPO) đã có mức tăng 34% so với năm trước.

Thông qua thị trường chứng khoán để huy động vốn là giải pháp giúp doanh nghiệp huy động được nguồn vốn về dài hạn để phục vụ cho các hoạt động kinh doanh sản xuất. Việc được niêm yết trên sàn chứng khoán cũng giúp danh tiếng doanh nghiệp được tăng cường, tạo đà để hút dòng vốn lớn từ các nhà đầu tư trong nước cũng như nước ngoài.

Thời gian vừa qua, hoạt động IPO gắn với quá trình niêm yết và đăng ký giao dịch gặp phải nhiều vướng mắc khiến thời gian bị kéo dài. Để hỗ trợ doanh nghiệp trong việc huy động vốn, Ủy ban đang rà soát và tập trung vào quy định về hoạt động chào bán chứng khoán niêm yết và đăng ký giao dịch.

Hiện Sở Giao dịch Chứng khoán cùng Ủy ban Chứng khoán Nhà nước đang xây dựng quy chế phối hợp để giúp rút ngắn thời gian thực hiện các khâu sau khi IPO, niêm yết và đăng ký. Trong tháng 3, hội nghị 2 miền sẽ được tổ chức bởi Ủy ban, mời các doanh nghiệp có nhu cầu huy động vốn, tổ chức tư vấn chia sẻ, trao đổi và giải đáp vướng mắc từ phía doanh nghiệp.

Hỗ trợ doanh nghiệp trong hoạt động IPO (Nguồn: VnEconomy)

Quản lý tài chính đầu tư trong bối cảnh lãi suất thấp

Quản lý tài chính đầu tư trong bối cảnh lãi suất thấp đòi hỏi một số điều chỉnh và chiến lược khác biệt để tối ưu hóa lợi nhuận, đồng thời quản lý rủi ro. Dưới đây là một số khuyến nghị từ chuyên gia để các nhà đầu tư quản lý tài chính hiệu quả trong tình hình lãi suất thấp.

• Đa dạng hóa danh mục: Trong bối cảnh lãi suất thấp, nên đa dạng hóa danh mục đầu tư bằng cách phân chia tiền đầu tư vào nhiều lớp tài sản khác nhau như tiền gửi, cổ phiếu, trái phiếu, bất động sản, hàng hóa và đầu tư quốc tế.
• Tìm kiếm lợi nhuận từ các lựa chọn khác: Trong tình hình lãi suất thấp, một số nhà đầu tư có thể xem xét các lựa chọn khác như đầu tư vào cổ phiếu cổ tức cao, trái phiếu doanh nghiệp hoặc các sản phẩm tài chính phái sinh. Hãy tìm hiểu kỹ về các yếu tố rủi ro và đảm bảo hiểu rõ về tính thanh khoản và khả năng chịu đựng rủi ro của các lựa chọn này.
• Quản lý nợ một cách cẩn thận: Trong môi trường lãi suất thấp, vay tiền có lãi suất thấp có thể hấp dẫn. Dù vậy, hãy cân nhắc việc quản lý nợ một cách cẩn thận và đảm bảo khả năng trả nợ.
• Tìm hiểu về các sản phẩm đầu tư thay thế: Khi lãi suất ngân hàng thấp, có thể có các sản phẩm đầu tư thay thế giúp tăng lợi nhuận như các quỹ đầu tư hỗn hợp tài sản hoặc các sản phẩm đầu tư có tính thanh khoản cao.
• Tư vấn tài chính: Tư vấn từ các chuyên gia tài chính có thể giúp bạn đánh giá tình hình tài chính cá nhân, nhận được lời khuyên phù hợp với mục tiêu và tình hình tài chính của bạn.

Như vậy, có thể thấy, lãi suất ngân hàng giảm thấp hiện tại chưa phải là dấu hiệu rõ ràng của giai đoạn “tiền rẻ”. Tuy lãi suất thấp có thể tạo ra một số thách thức trong quản lý tài chính đầu tư, song cũng có thể mang đến cơ hội đầu tư đáng chú ý cho những nhà đầu tư biết nắm bắt thời cơ.

Xem thêm

Lãi suất thấp, mua nhà dễ dàng với thu nhập 35 - 40 triệu đồng!

Vay mua nhà: Chọn lãi suất thấp cố định hay miễn lãi rồi thả nổi có lợi hơn?