Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, một công trình trọng điểm quốc gia, đang tiến gần hơn đến giai đoạn triển khai với những cơ chế đặc biệt được thúc đẩy. Đây không chỉ là bước đột phá về hạ tầng giao thông mà còn mở ra nhiều tiềm năng phát triển kinh tế, đặc biệt là thị trường địa ốc Việt Nam. Sự kết nối mạnh mẽ từ Bắc vào Nam dự kiến sẽ tạo ra những tác động lớn cho lĩnh vực bất động sản tại những khu vực mà tuyến đường sắt đi qua.
Theo thông báo số 157 mới ban hành từ Văn phòng Chính phủ, dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam đang được đẩy nhanh tiến độ với mục tiêu khởi công vào cuối năm 2026. Thủ tướng Phạm Minh Chính đã giao Bộ Xây dựng nhiệm vụ hoàn thiện các thủ tục cần thiết để đạt được mốc thời gian này.
Đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam dự kiến khởi công vào tháng 12/2026 (Nguồn: VnEconomy)
Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam được coi là một trong những công trình trọng điểm quốc gia, thể hiện quyết tâm của Việt Nam trong việc thực hiện ba đột phá chiến lược về hạ tầng, thể chế và nhân lực. Siêu dự án này là biểu tượng cho tầm nhìn phát triển dài hạn của đất nước trong bối cảnh mở rộng không gian phát triển mới.
Trong chiến lược phát triển kinh tế bền vững, việc phát triển hạ tầng giao thông đóng vai trò then chốt, đặc biệt là hệ thống đường sắt hiện đại kết nối các vùng miền trên cả nước. Đường sắt tốc độ cao sẽ góp phần khai thác hiệu quả các nguồn lực bên trong, bao gồm nguồn nhân lực và tài nguyên thiên nhiên, đồng thời tạo điều kiện thuận lợi cho việc mở rộng không gian phát triển mới như không gian biển, không gian ngầm và không gian vũ trụ.
>>> Khám phá: Dự án đường sắt cao tốc Bắc - Nam bao giờ khởi công?
Dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam được thiết kế với quy mô ấn tượng, trải dài 1.541 km xuyên suốt Việt Nam, kết nối hai đầu đất nước từ ga Ngọc Hồi (Hà Nội) đến ga Thủ Thiêm (TP HCM). Tuyến đường này sẽ đi qua 20 tỉnh thành, tạo nên một hành lang giao thông chiến lược xuyên quốc gia. Về mặt kỹ thuật, dự án được đầu tư hoàn toàn mới với tiêu chuẩn khổ ray đôi 1.435 mm - tiêu chuẩn quốc tế phổ biến cho đường sắt tốc độ cao, cho phép tàu đạt vận tốc thiết kế lên đến 350 km/h và chịu tải trọng 22,5 tấn/trục.
Hệ thống ga trên toàn tuyến được quy hoạch với 23 ga hành khách và 5 ga hàng hóa, phục vụ nhu cầu vận chuyển hành khách là chính. Về nguồn vốn, Quốc hội đã chốt tổng mức đầu tư sơ bộ lên đến khoảng 1,7 triệu tỷ đồng, tương đương 67,3 tỷ USD. Đây là một trong những dự án hạ tầng có quy mô đầu tư lớn nhất từ trước đến nay của Việt Nam, phản ánh tầm quan trọng chiến lược của công trình này đối với sự phát triển của đất nước trong tương lai.
Thông tin dự án tuyến đường sắt tốc độ cao (Nguồn: OneHousing)
Song song với dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam, Chính phủ cũng đẩy nhanh tiến độ phát triển các tuyến đường sắt quan trọng khác, tạo nên một mạng lưới giao thông đồng bộ trên cả nước. Đối với hệ thống đường sắt đô thị tại hai thành phố lớn là Hà Nội và TP.HCM, Chính phủ yêu cầu rà soát kỹ lưỡng kế hoạch triển khai các tuyến và xác định rõ vốn huy đồng đối với từng dự án.
Đối với tuyến đường sắt Lào Cai - Hà Nội - Lạng Sơn, Bộ Tài chính đã được giao nhiệm vụ trình Thủ tướng thành lập Hội đồng thẩm định nhà nước trong tháng 4/2025, nhằm đảm bảo mục tiêu khởi công dự án vào tháng 12 năm nay.
Các tuyến đường sắt kết nối nhanh các khu vực lân cận (Nguồn: Người quan sát)
Tuyến Lào Cai - Hà Nội - Hải Phòng, một trục giao thông quan trọng kết nối vùng Tây Bắc với cảng biển lớn nhất miền Bắc, cũng đang được thúc đẩy mạnh mẽ. Bộ Ngoại giao và Bộ Tài chính sẽ tiến hành đàm phán với phía Trung Quốc về Hiệp định khung các nội dung liên quan trong tháng 5/2025.
Ngoài ra, Thủ tướng cũng đã yêu cầu Bộ Xây dựng khẩn trương chuẩn bị hồ sơ để sớm triển khai các tuyến Hà Nội - Lạng Sơn và Hải Phòng - Hạ Long - Móng Cái, hai tuyến có ý nghĩa quan trọng trong việc kết nối các trung tâm kinh tế, du lịch và cửa khẩu quốc tế.
Lộ trình triển khai dự án đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam được hoạch định với nhiều mốc thời gian quan trọng, hướng tới mục tiêu khởi công vào cuối năm 2027.
Ngay từ năm 2025, công tác giải phóng mặt bằng và tái định cư sẽ được tiến hành song song với các thủ tục chuẩn bị đầu tư. Các địa phương và Tập đoàn Điện lực Việt Nam sẽ thực hiện công tác bồi thường, hỗ trợ tái định cư, di dời công trình đường điện bị ảnh hưởng, với mục tiêu hoàn thành trong năm 2027 để kịp bàn giao mặt bằng cho nhà thầu thi công.
Sau khi hoàn tất các thủ tục pháp lý, Bộ GTVT sẽ tổ chức lựa chọn nhà thầu giai đoạn thực hiện dự án, ký kết hợp đồng và đảm bảo các điều kiện để đi vào xây dựng trong quý 4/2027. Dự án phấn đấu hoàn thành vào năm 2030, tạo nên một bước đột phá về hạ tầng giao thông của Việt Nam.
Tiến độ thực hiện của dự án từ năm 2025 (Nguồn: CAND)
Các tỉnh thành nằm trên tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc - Nam sẽ trải qua làn sóng phát triển đáng kể, đặc biệt tại các điểm đầu mối ga lớn. Hà Nội với ga Ngọc Hồi và TP.HCM với ga Thủ Thiêm sẽ là hai trung tâm chính hưởng lợi trực tiếp. Các thành phố trung gian như Thanh Hóa, Nghệ An sẽ biến đổi từ vùng trũng kinh tế thành các trung tâm kết nối mới khi thời gian di chuyển đến các thành phố lớn rút ngắn đáng kể.
Đà Nẵng với lợi thế có sẵn sẽ tiếp tục là hành lang kinh tế miền Trung kết nối Bắc - Nam, trong khi Nha Trang sẽ thu hút làn sóng đầu tư bất động sản nghỉ dưỡng du lịch khi khả năng tiếp cận từ các thành phố lớn trở nên dễ dàng hơn.
Trong ngắn hạn, ngay từ giai đoạn công bố quy hoạch và giải phóng mặt bằng (2025 - 2027), giá đất tại các khu vực lân cận các nhà ga dự kiến sẽ tăng mạnh do tâm lý đầu cơ.
Sau khi dự án hoàn thành vào năm 2030, mục tiêu dài hạn của các khu vực xung quanh ga đường sắt là sự phát triển theo mô hình TOD (Transit-Oriented Development), với việc hình thành các khu đô thị nén, phức hợp đa chức năng. Quy hoạch đô thị sẽ chuyển dịch từ mô hình phát triển lan tỏa sang mô hình đa trung tâm, tập trung quanh các trục giao thông chính, tạo ra các cộng đồng đô thị hiện đại kết hợp tiện ích thương mại, y tế, giáo dục và văn phòng.
Tiềm năng phát triển bất động sản nghỉ dưỡng và khu đô thị (Nguồn: Kinh tế đô thị)
Tại các khu vực lân cận ga đường sắt, nhóm đất nền và nhà ở đô thị sẽ có tiềm năng tăng giá mạnh nhất. Các khu công nghiệp dọc tuyến cũng sẽ được hưởng lợi khi chi phí và thời gian logistics giảm, thu hút làn sóng đầu tư sản xuất mới. Đáng chú ý, bất động sản nghỉ dưỡng tại các điểm du lịch như Nha Trang, Đà Nẵng sẽ trở nên hấp dẫn hơn nhờ khả năng tiếp cận thuận tiện từ các thành phố lớn.
Phân khúc văn phòng và thương mại tại các khu phức hợp TOD sẽ phát triển mạnh mẽ, trở thành mô hình kinh doanh sinh lời cao khi kết hợp giữa khai thác thương mại và dòng khách từ giao thông công cộng.
Cơ hội "bắt sóng" từ giai đoạn này nằm ở việc nắm bắt định hướng phát triển TOD của địa phương cũng như vị trí chính xác của các nhà ga. Nhà đầu tư thông minh nên tập trung vào các dự án có quy hoạch rõ ràng tại khu vực dự kiến phát triển TOD, đặc biệt là tại các đầu mối giao thông tích hợp nơi đường sắt tốc độ cao kết nối với các tuyến metro, BRT. Các thị trường ngách có tiềm năng phát triển mạnh như bất động sản logistics gần các ga hàng hóa, hay các khu đô thị vệ tinh được kết nối với tuyến đường sắt chính.
Nhà đầu tư lưu tâm đến thị trường bất động sản logistic và đô thị vệ tinh (Nguồn: Dân Trí)
Nhà đầu tư cần thận trọng với vấn đề pháp lý, ưu tiên các dự án đã có đầy đủ giấy tờ sổ đỏ, phù hợp với quy hoạch chung của địa phương. Thời điểm đầu tư an toàn nhất là sau khi các quy hoạch chi tiết được công bố chính thức, tránh rủi ro từ thông tin không chính xác.
So với dự án tuyến cao tốc Bắc - Nam, tác động của đường sắt tốc độ cao sẽ tập trung và sâu hơn tại các điểm ga, thay vì lan tỏa dọc tuyến như đường cao tốc. Điểm khác biệt lớn nằm ở mô hình phát triển TOD, cho phép khai thác hiệu quả quỹ đất xung quanh các ga, tạo ra các khu đô thị phức hợp hiện đại.
Các thông tin trên đã giúp người dân và nhà đầu tư có cái nhìn rõ hơn về dự án đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam trong thời gian tới. Tác động của đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam có thể định hình lại toàn bộ hành lang, tạo ra những thay đổi lớn với thị trường bất động sản Việt Nam tương lai.
Xem thêm
Công nghệ hiện đại được áp dụng trên đường sắt cao tốc Bắc – Nam