Quy định về bồi thường giải phóng mặt bằng khi bị thu hồi đất như thế nào?

Bạn đang gặp vấn đề sở hữu mảnh đất giải phóng mặt bằng? Tham khảo ngay bài viết sau đây, OneHousing sẽ cung cấp thông tin chi tiết về quy trình bồi thường giải phóng mặt bằng và các yếu tố liên quan như giá đền bù để bạn có được cái nhìn tổng quan nhất.

Những thông tin tổng quan về bồi thường giải phóng mặt bằng

Trong bối cảnh quy hoạch của nhà nước, việc giải phóng mặt bằng đóng vai trò quan trọng và được điều chỉnh bởi chính sách bồi thường cụ thể. 

Cơ sở pháp lý cho quy trình này xuất phát từ Luật Đất đai năm 2013 cùng các tài liệu hợp pháp khác liên quan. Chính sách bồi thường và quy định pháp luật không chỉ xác định các nguyên tắc cơ bản, mà còn giao thẩm quyền cho các cơ quan chịu trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ. Điều này đảm bảo rằng mọi hoạt động liên quan đến bồi thường giải phóng mặt bằng được thực hiện có trách nhiệm và minh bạch.

Giá đất bồi thường khi bị thu hồi đất ở 63 tỉnh, thành thế nào?

Bồi thường trong trường hợp Nhà nước thu hồi đất

Khi tiến hành thu hồi đất, quyền bồi thường được chia thành hai khoản chính: bồi thường về đất và bồi thường chi phí đầu tư vào đất còn lại. Theo Điều 74 của Luật Đất đai 2013, nguyên tắc xác định bồi thường về đất dựa trên việc đối chiếu với thực tế quản lý, sử dụng và khai thác đất của cư dân. Khi người sử dụng đất đáp ứng điều kiện bồi thường (được quy định cụ thể tại Điều 75), việc bồi thường có thể thực hiện bằng cách giao đất có cùng mục đích sử dụng đối với loại đất thu hồi. Trong trường hợp không thể giao đất cùng mục đích, tiền bồi thường sẽ được xác định dựa trên giá đất của loại đất thu hồi, do UBND cấp tỉnh quyết định.

Bồi thường trong trường hợp Nhà nước thu hồi đất (Nguồn Tạp chí toà án)

Bồi thường chi phí đầu tư vào đất còn lại liên quan đến các khoản chi phí mà người sử dụng đất đã bỏ ra để tối ưu hóa lợi nhuận từ đất, bao gồm san lấp mặt bằng, cải tạo đất nông nghiệp, gia cố khả năng chịu lực cho đất sản xuất kinh doanh… Điều kiện để xác định chi phí đầu tư vào đất còn lại bao gồm việc có hồ sơ và chứng từ chứng minh các khoản đầu tư, cải thiện thực tế trên mảnh đất so với thời điểm được giao. Trong trường hợp thiếu hồ sơ, UBND cấp tỉnh sẽ căn cứ vào tình hình địa phương để xác định chi phí đầu tư vào đất còn lại một cách linh hoạt và phù hợp.

Như vậy, việc bồi thường giải phóng mặt bằng không chỉ đòi hỏi tuân thủ các quy định pháp luật mà còn cần phải xem xét công bằng, thỏa đáng và tôn trọng quyền lợi của cư dân để đảm bảo sự cân nhắc đúng đắn trong quá trình thu hồi đất.

Hỗ trợ tái định cư trong trường hợp thu hồi đất

Hỗ trợ là một phần quan trọng trong quá trình thu hồi đất, nhằm giúp người sử dụng đất thích nghi và tối ưu hóa lợi ích từ các thay đổi do việc thu hồi đất, tránh tác động tiêu cực đến cuộc sống và công việc của họ. Điều 83 trong Luật Đất đai 2013 quy định như sau: 

Nguyên tắc hỗ trợ:

• Người sử dụng đất bị thu hồi sẽ được xem xét hỗ trợ, bổ sung vào khoản bồi thường theo quy định. Tuy nhiên, hỗ trợ sẽ được thực hiện linh hoạt và tùy theo từng trường hợp cụ thể; không phải tất cả đất bị thu hồi đều được hỗ trợ.
• Việc hỗ trợ phải đảm bảo tính khách quan, công bằng, kịp thời, công khai và tuân thủ quy định của pháp luật. Các cơ quan nhà nước có trách nhiệm thực hiện việc xác định đối tượng hỗ trợ một cách minh bạch và theo đúng căn cứ.

Các khoản hỗ trợ:

• Hỗ trợ ổn định đời sống và sản xuất: Đây là việc hỗ trợ người sử dụng đất bị thu hồi để đảm bảo cuộc sống và công việc của họ không bị ảnh hưởng nghiêm trọng.
• Hỗ trợ đào tạo, chuyển đổi nghề và tìm kiếm việc làm: Để giúp họ thay đổi nghề nghiệp, tìm kiếm việc làm mới liên quan và phù hợp với tình hình đất bị thu hồi.
• Hỗ trợ tái định cư: Đối với những người đã sinh sống ổn định trên đất bị thu hồi, hỗ trợ tái định cư sẽ giúp họ tìm kiếm nơi ở mới.
• Các hỗ trợ khác: Ngoài các khoản hỗ trợ trên, còn có các hỗ trợ khác tuỳ theo tình hình cụ thể.

Hỗ trợ là một phần quan trọng trong quá trình thu hồi đất (Nguồn LuatVietNam)

Như vậy, việc hỗ trợ trong quá trình thu hồi đất không chỉ giúp giảm thiểu các tác động tiêu cực đối với người sử dụng đất, mà còn đảm bảo tính công bằng và sự phù hợp với từng tình huống cụ thể.

Hỗ trợ tái định cư trong trường hợp thu hồi đất

Tái định cư là một chính sách của nhà nước nhằm cung cấp nơi ở mới cho người dân khi đất của họ bị thu hồi. Mục tiêu của chính sách này là ổn định cuộc sống của người dân, đồng thời bồi thường thiệt hại cho chủ sở hữu nhà, đất và các tài sản liên quan đến đất theo quy định. Nhờ đó, khi phải rời khỏi nơi ở ổn định và lâu dài, người dân sẽ có cơ hội được cung cấp chỗ ở mới do nhà nước giao sử dụng trong mục đích ở.

Có một số hình thức bồi thường trong trường hợp tái định cư, bao gồm:

• Nhà xây sẵn: Người dân có thể nhận được nhà ở đã xây sẵn tại khu tái định cư.
• Nhà tái định cư: Nhà nước xây dựng các nhà ở tái định cư, sau đó giao cho người dân sử dụng.
• Chung cư: Trong một số trường hợp, người dân có thể được cung cấp chỗ ở trong các tòa nhà chung cư.

Theo quy định tại Điều 22 của Nghị định 47/2014/NĐ-CP, hỗ trợ tái định cư được thực hiện như sau:

• Trường hợp nhận đất ở hoặc nhà ở tái định cư mà số tiền bồi thường về đất nhỏ hơn giá trị của một suất tái định cư tối thiểu, người dân sẽ được hỗ trợ khoản chênh lệch giữa giá trị suất tái định cư tối thiểu và số tiền bồi thường về đất. Điều này giúp đảm bảo rằng, người dân nhận được nơi ở có giá trị cao hơn và tốt hơn.
• Trường hợp người dân tự tổ chức chỗ ở mới, ngoài việc được bồi thường về đất, còn được nhận một khoản tiền hỗ trợ tái định cư. Mức hỗ trợ này sẽ được quy định dựa trên quy mô diện tích đất ở bị thu hồi, số người trong hộ gia đình và điều kiện cụ thể tại địa phương.

Tổ chức công tác bồi thường và giải phóng mặt bằng

Dựa vào nội dung quy định của Nghị định số 43/2014/NĐ-CP và các điểm được trích dẫn từ nó, có thể xác định các cơ quan có thẩm quyền liên quan đến việc giải quyết và tiến hành bồi thường giải phóng mặt bằng. Đây là những cơ quan quan trọng có vai trò đảm bảo việc thực hiện chính sách quản lý đất đai của nhà nước:

• Tổ chức phát triển quỹ đất: Đây là cơ quan sự nghiệp công có tư cách pháp nhân, có chức năng tạo lập, phát triển, quản lý, khai thác quỹ đất. Bên cạnh đó, tổ chức này còn có trách nhiệm thực hiện việc bồi thường, hỗ trợ và tái định cư. Cơ quan này cũng nhận chuyển nhượng quyền sử dụng đất từ các tổ chức, hộ gia đình, cá nhân và thực hiện các dịch vụ khác liên quan đến đất đai.
• Văn phòng đăng ký đất đai: Đây là cơ quan có nhiệm vụ thực hiện việc đăng ký quyền sử dụng đất. Được xác định trong quy định là cơ quan có trách nhiệm tham gia vào việc phối hợp và thực hiện các hoạt động trong lĩnh vực đất đai.
• Bộ Tài nguyên và Môi trường: Bộ này chủ trì và phối hợp với Bộ Nội vụ, Bộ Tài chính để quy định cụ thể về cơ cấu tổ chức, nhiệm vụ và cơ chế hoạt động của Văn phòng đăng ký đất đai, Tổ chức phát triển quỹ đất.

Xác định các cơ quan có thẩm quyền liên quan đến việc bồi thường giải phóng mặt bằng  (Nguồn Báo Hoà Bình)

Trong trường hợp có sự bất đồng về việc bồi thường giải phóng mặt bằng, người dân cảm thấy việc bồi thường không thỏa đáng, có thể thực hiện các hướng giải quyết sau:

• Khiếu nại đến các cơ quan có thẩm quyền: Người dânư thực hiện quy định tại Điều 204 Luật Đất đai 2013 bằng cách nộp đơn khiếu nại đến các cơ quan có thẩm quyền để yêu cầu xem xét và giải quyết về quyết định hành chính liên quan đến việc bồi thường giải phóng mặt bằng.
• Khởi kiện ra Tòa án nhân dân: Người dân cũng có quyền nộp đơn khởi kiện trực tiếp hoặc qua đường bưu điện đến Tòa án Nhân dân có thẩm quyền để đưa ra các vụ kiện liên quan đến việc bồi thường giải phóng mặt bằng.

Trên đây là những thông tin mà OneHousing muốn cung cấp cho bạn đọc về quy trình bồi thường giải phóng mặt bằng. Hy vọng với những thông tin trên, OneHousing có thể giúp bạn có thêm kiến thức cùng với kinh nghiệm trong việc yêu cầu bồi thường đất. 

Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, OneHousing không chịu trách nhiệm về những trường hợp tự ý áp dụng mà không có sự tư vấn của Pro Agent.

Xem thêm:

Khi nhà nước thu hồi đất, những trường hợp nào được bồi thường về tài sản?

Đất không có sổ đỏ được bồi thường như thế nào?