Những điều cần lưu ý khi mua bán nhà đất không có sổ đỏ, sổ hồng để không gặp rủi ro

Trong giao dịch chuyển nhượng bất động sản, sổ đỏ và sổ hồng là các giấy tờ quan trọng để xác định quyền sở hữu và quyền sử dụng của chủ sở hữu. Mặc dù đã có những quy định về việc chuyển nhượng bất động sản cần có sổ đỏ/ sổ hồng nhưng thực tế vẫn có nhiều trường hợp người mua lựa chọn mua bán nhà đất không có sổ. Vậy để đảm bảo quyền lợi khi giao dịch các bất động sản này, người mua cần chú ý các điểm gì, cùng tìm hiểu ngay trong bài viết dưới đây.

Sổ đỏ, sổ hồng là gì? Phân biệt sổ đỏ và sổ hồng

Hiện nay, cả hai thuật ngữ "sổ đỏ" và "sổ hồng" đều không có quy định chính thức nào trong các văn bản đã ban hành của Quốc hội. Tuy nhiên, đây là cụm từ thông dụng được người dân sử dụng dựa trên màu sắc bên ngoài của tờ giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhà đất. Một số điểm khác biệt của sổ đỏ và sổ hồng dựa trên đặc điểm về mặt hành chính, pháp lý như sau:

Về mặt pháp lý, cả sổ hồng và sổ đỏ đều được Nhà nước công nhận là giấy tờ cí giá trị pháp lý, trong đó thể hiện ở việc tài sản được ghi nhận với quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất.

Bên cạnh đó, Nghị định 88/2009/NĐ-CP đã đưa ra văn bản thống nhất hai loại sổ trên thành “Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở và tài sản khác gắn liền với đất” và do Bộ Tài nguyên và Môi trường cấp phép ban hành. Điều này nhằm đảm bảo tính nhất quán và minh bạch trong việc quản lý tài sản đất đai.

Theo quy định của Pháp luật thì khi thực hiện giao dịch mua bán nhà đất, người dân sẽ cần có sổ đỏ hoặc sổ hồng để việc mua bán có giá trị về mặt pháp lý, trừ trường hợp nhà ở sẽ hình thành trong tương lai (nhà đang xây dựng và chưa được nghiệm thu để đưa vào sử dụng). Do đó, Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất là một trong các điều kiện tiên quyết cần có khi bạn muốn chuyển nhượng đất, nhà ở cho người khác.

Sổ đỏ và sổ hồng là giấy tờ pháp lý quan trọng để xác định quyền sử dụng tài sản (Nguồn: Cafeland)

Rủi ro nếu mua bán nhà đất không có sổ

Việc lựa chọn giao dịch mua bán nhà đất không có sổ đỏ/ sổ hồng sẽ mang theo nhiều nguy cơ và rủi ro dành cho bạn như:

• Có thể không cấp được giấy chứng nhận quyền sở hữu do bất động sản không đủ điều kiện pháp lý
• Không thể đổi mục đích sử dụng đất nếu cần
• Giao dịch mua bán chuyển nhượng chỉ có thể được thực hiện bằng văn bản viết tay, không đảm bảo pháp lý, dễ gây ra tranh chấp, giá trị giao dịch thấp hơn so với việc có giấy chứng nhận
• Không thể sử dụng để làm tài sản bảo đảm vay vốn ngân hàng

Mua bán nhà đất không có sổ tiềm ẩn nhiều rủi ro cho chủ sở hữu (Nguồn: Cafeland)

Lưu ý khi mua bán nhà đất không có sổ

Với trường hợp mua bán nhà đất chưa có sổ đỏ/sổ hồng, bạn nên thực hiện theo các bước sau đây để đảm bảo quyền lợi của bản thân đối với giao dịch trước pháp luật.

Mua bán nhà đất không có sổ từ chủ đầu tư (chung cư)

• Bước 1: Hai bên tiến hành thỏa thuận các điều khoản và ký hợp đồng mua bán (theo đúng quy định của Pháp luật), tiến hành công chứng hợp đồng tại Văn phòng công chứng
• Bước 2: Các bên có liên quan đến hợp đồng mua bán tiến hành kê khai thuế, phí, lệ phí của việc chuyển nhượng
• Bước 3: Bên nhận chuyển nhượng nộp hồ sơ đề nghị chủ đầu tư xác nhận chuyển nhượng hợp đồng mua bán

Mua bán nhà đất không có sổ từ từ cá nhân/ hộ gia đình

• Bước 1: Thỏa thuận các điều khoản và ký hợp đồng mua bán (theo đúng quy định của Pháp luật)

Trong trường hợp bên chuyển nhượng không phải là doanh nghiệp, hợp tác xã kinh doanh bất động sản thì văn bản chuyển nhượng cần được công chứng/ chứng thực

• Bước 2: Nộp thuế, phí khi thực hiện chuyển nhượng mua bán nhà ở
• Bước 3: Bên nhận chuyển nhượng gửi cho chủ sở hữu cũ một bộ hồ sơ để đề nghị xác nhận việc chuyển nhượng

Để giảm thiểu các tình huống rủi ro có thể xảy ra, bên chuyển nhượng và bên nhận chuyển nhượng nên kí hợp đồng đặt cọc, trong đó quy định rõ trách nhiệm của cả hai phía. Ngoài ra, trước khi quyết định mua bán nhà đất không có sổ, người mua cũng cần kiểm tra cẩn thận về uy tín của bên chuyển nhượng cũng như là tình trạng của bất động sản (có phải là đất thổ cư hợp pháp, có thuộc khu vực quy hoạch, có tranh chấp hay thuộc diện tài sản bảo đảm vay hay không…)

Bạn cần kiểm tra kỹ thông tin về bất động sản trước khi giao dịch (Nguồn: Đất Xanh Bắc Trung Bộ)

Tổng quan lại, việc mua bán nhà đất không có sổ đỏ, sổ hồng sẽ tiềm ẩn nhiều rủi ro và hạn chế lớn dành cho người nhận chuyển nhượng. Do đó, trước khi quyết định mua bán nhà đất, bạn cần kiểm tra cẩn thận về vấn đề pháp lý nhà ở để đảm bảo giao dịch thành công, tránh ảnh hưởng đến tài sản của bản thân.

Xem thêm

Được phép từ chối công chứng hợp đồng mua bán nhà đất vì chưa hủy đặt cọc không?

Hợp đồng đặt cọc mua bán nhà đất cần có những gì?