Nhà ở riêng lẻ là gì? Khi xây dựng có cần xin giấy phép không?

Trong bất động sản, các loại nhà ở được phân loại dựa trên mục đích sử dụng và cách thức quản lý. Bài viết dưới đây của OneHousing sẽ phân tích khái niệm "nhà ở riêng lẻ" và vấn đề xây dựng nhà ở riêng lẻ có cần giấy phép không? 

Khái niệm "Nhà ở riêng lẻ”

Nhà ở riêng lẻ còn được gọi là nhà riêng, thường là ngôi nhà độc lập, không chia sẻ khu vực sống chung với người khác. Loại hình này bao gồm các tiện nghi cơ bản như phòng ngủ, phòng tắm, phòng khách và bếp. Nhà ở riêng lẻ có thể nằm trong một khu dân cư hoặc tách biệt, tùy thuộc vào vị trí và phong cách sống của gia đình hoặc cá nhân sở hữu.

Nhà ở riêng lẻ (Nguồn: Báo Xây Dựng)

Nhà ở riêng lẻ được xây dựng và sử dụng theo quy định của pháp luật. Điều này được quy định rõ trong Luật Nhà ở 2014, trong Khoản 2 Điều 3 của Luật này. Cụ thể như sau:

 “2. Nhà ở riêng lẻ là nhà ở được xây dựng trên thửa đất ở riêng biệt thuộc quyền sử dụng hợp pháp của tổ chức, hộ gia đình, cá nhân, bao gồm nhà biệt thự, nhà ở liền kề và nhà ở độc lập.”

Khi xây nhà ở, bạn cần nộp các loại thuế, lệ phí nào?

Đặc điểm của nhà ở riêng lẻ

Dựa trên những định nghĩa đã nêu, nhà ở riêng lẻ có những điểm đặc trưng sau:

• Người sở hữu đa dạng: Các công trình nhà ở riêng lẻ có thể thuộc sở hữu của cá nhân, tổ chức hoặc hộ gia đình.
• Xây dựng trên đất độc lập: Nhà ở riêng lẻ được xây dựng trên các khu đất thuộc quyền sử dụng hợp pháp của người sử dụng đất. Quyền sử dụng đất hợp pháp có thể bao gồm việc Nhà nước công nhận, giao, hoặc cho thuê một cách hợp pháp. Có thể thể hiện quyền sử dụng đất thông qua việc mượn, ở nhờ và các phương thức tương tự.
• Các hình thức nhà ở riêng lẻ: Loại nhà ở riêng lẻ có thể tồn tại dưới ba hình thức chính, bao gồm nhà biệt thự, nhà ở liền kề và nhà ở độc lập.

- Nhà biệt thự: Đây là những ngôi nhà có vị trí riêng biệt, thường đi kèm với không gian sân vườn, hàng rào. Nhà biệt thự có không quá 3 tầng chính và phải tuân thủ theo quy hoạch đô thị, được phê duyệt các cấp có thẩm quyền.

- Nhà ở liền kề: Nhà ở liền kề có thể được xây dựng trên các trục đường phố hoặc khu vực thương mại ( được sử dụng không chỉ cho mục đích ở mà còn cho các hoạt động kinh doanh). Trong đó, loại nhà ở liền kề có vườn nằm phía sau hoặc trước nhà vẫn thuộc phạm vi đất của gia chủ, kích thước xây dựng phải tuân thủ theo quy định quy hoạch của khu vực.

- Nhà ở độc lập: Là loại nhà chiếm tỷ trọng lớn trong cơ cấu các nhà ở riêng lẻ tại Việt Nam. Đây là các ngôi nhà độc lập xây dựng tại các khu vực nông thôn hoặc đô thị, phục vụ nhu cầu sinh sống của hộ gia đình hoặc cá nhân.

Mô hình nhà ở riêng lẻ (Nguồn: Rever)

Nguyên tắc và tiêu chuẩn kỹ thuật khi xây dựng nhà ở riêng lẻ

Những nguyên tắc và tiêu chuẩn kỹ thuật xây dựng cho nhà ở riêng lẻ phải tuân theo quy định của pháp luật. Khi thiết kế và xây dựng nhà ở riêng lẻ, cần đảm bảo các tiêu chí sau:

• Thứ nhất, về diện tích và chiều cao: Những hộ gia đình tự thiết kế nhà ở riêng lẻ phải đảm bảo tổng diện tích sàn xây dựng dưới 250m2 hoặc dưới 3 tầng, chiều cao dưới 12m. Phải thiết kế và xây dựng nhà sao cho phù hợp với quy hoạch xây dựng đã được duyệt. Họ cũng phải chịu trách nhiệm đảm bảo chất lượng thiết kế và an toàn cho công trình, đồng thời không ảnh hưởng xấu đến môi trường và an toàn của các công trình lân cận.
• Thứ hai, về tiêu chuẩn kỹ thuật và quy chuẩn: Trong quá trình thiết kế và xây dựng, cần tuân thủ đầy đủ tiêu chuẩn áp dụng và quy chuẩn kỹ thuật quốc gia. Điều này bao gồm việc sử dụng vật liệu xây dựng đúng quy định của pháp luật. Ngoài ra, thiết kế và xây dựng nhà ở riêng lẻ phải đảm bảo công năng sử dụng, áp dụng công nghệ thích hợp (nếu có), bảo đảm an toàn chịu lực, an toàn trong sử dụng, mỹ quan, bảo vệ môi trường, ứng phó với biến đổi khí hậu, phòng cháy, nổ và các điều kiện an toàn khác theo quy định và quy chuẩn về xây dựng và thiết kế nhà ở riêng lẻ.

Cần xin giấy phép khi xây dựng nhà riêng lẻ hay không?

Theo quy định tại Khoản 30, Điều 1 của Luật Xây dựng sửa đổi năm 2020:

1. Các công trình xây dựng cần có giấy phép xây dựng do cơ quan nhà nước có thẩm quyền cấp cho chủ đầu tư, ngoại trừ những trường hợp dưới đây được miễn giấy phép xây dựng theo quy định tại khoản 2.
2. Các trường hợp được miễn giấy phép xây dựng bao gồm:

• Nhà ở riêng lẻ có quy mô xây dựng dưới 7 tầng thuộc dự án đầu tư xây dựng của khu đô thị, dự án xây dựng nhà ở có quy hoạch chi tiết 1/500 và được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt.
• Công trình xây dựng cấp IV, nhà ở riêng lẻ ở nông thôn có quy mô dưới 07 tầng và thuộc khu vực không có quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng khu chức năng hoặc quy hoạch chi tiết xây dựng điểm dân cư nông thôn được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt
• Các công trình xây dựng cấp IV, nhà ở riêng lẻ miền núi, hải đảo thuộc khu vực không có quy hoạch đô thị, quy hoạch xây dựng khu chức năng. Trừ những công trình, nhà ở riêng lẻ xây dựng trong khu bảo tồn hay các khu di tích lịch sử - văn hóa.

Nhà ở riêng lẻ (Nguồn: Namlongreal)

Trình tự, thủ tục nội dung xem xét cấp giấy phép xây dựng 

Bước 1: Nộp hồ sơ: Trước khi bắt đầu xây dựng nhà ở riêng lẻ, các chủ thể cần chuẩn bị hồ sơ đề nghị cấp giấy phép xây dựng và gửi đến cơ quan có thẩm quyền. Hồ sơ đề nghị bao gồm:

• Đơn đề nghị cấp giấy phép xây dựng.
• Bản vẽ thiết kế xây dựng (nếu có).
• Bản sao giấy tờ chứng minh quyền sử dụng đất theo quy định của pháp luật về đất đai.
• Với công trình xây dựng liền kề, cần có bản cam kết đảm bảo an toàn đối với công trình liền kề gửi đến cơ quan có thẩm quyền.

Bước 2: Tiếp nhận và xử lý hồ sơ: Cơ quan cấp giấy phép xây dựng sẽ tiếp nhận và thực hiện kiểm tra, đánh giá hồ sơ theo quy trình quy định. Tại bước này, cơ quan sử dụng chữ ký điện tử hoặc mẫu dấu theo quy định để xác nhận bản vẽ thiết kế kèm giấy phép xây dựng.

Các nội dung được kiểm tra theo quy định luật như sau:

• Kiểm tra tính đầy đủ, hợp lệ của báo cáo kết quả thẩm tra đối với các công trình yêu cầu thẩm tra thiết kế.
• So sánh sự phù hợp giữa bản vẽ thiết kế xây dựng trong hồ sơ đề nghị cấp phép xây dựng và bản vẽ thiết kế xây dựng đã được thẩm định bởi cơ quan chuyên môn. 
• Đối chiếu sự phù hợp của bản vẽ thiết kế xây dựng trong hồ sơ đề nghị cấp phép xây dựng với bản vẽ thiết kế xây dựng đã được phê duyệt về phòng cháy chữa cháy.

Bước 3: Trả kết quả: Trong vòng 12 ngày kể từ ngày nhận hồ sơ, các cơ quan quản lý nhà nước sẽ trả kết quả bằng văn bản về những nội dung liên quan đến chức năng quản lý của mình. Nếu các cơ quan không có ý kiến, được coi là đã đồng ý và phải chịu trách nhiệm về nội dung thuộc chức năng quản lý của mình. Nếu không cấp giấy phép xây dựng, cơ quan sẽ trả lời bằng văn bản và nêu rõ lý do tại sao không cấp.

Bài viết trên của OneHousing đã giải đáp thắc mắc và cung cấp cho bạn chi tiết thông tin xoay quanh vấn đề xây dựng nhà ở riêng lẻ. Hy vọng bạn đã có thêm được những thông tin hữu ích nhất. 

Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo,  OneHousing không chịu trách nhiệm về những trường hợp tự ý áp dụng mà không có sự tư vấn của Pro Agent.

Xem thêm

Nhà kiên cố là gì? Thủ tục xin giấy phép xây nhà kiên cố gồm những bước nào?

Có được phép xây nhà xưởng trên đất trồng cây lâu năm không?