Khi nào bị cưỡng chế thu hồi đất và thời điểm áp dụng quyết định?

Trong quá trình phát triển kinh tế và xây dựng cơ sở hạ tầng, việc thu hồi đất là một phần quan trọng để đảm bảo sự phát triển bền vững của một quốc gia. Tuy nhiên, quá trình này thường gặp phải những thách thức phức tạp liên quan đến quyền sở hữu đất và quyền lợi của người dân. Để giải quyết các mâu thuẫn này, cơ quan chức năng thường áp dụng biện pháp cưỡng chế thu hồi đất. Bài viết này sẽ đi vào chi tiết về quy trình cưỡng chế thu hồi đất và thời điểm mà quyết định này thường được áp dụng. Hãy cùng OneHousing khám phá sâu hơn về vấn đề này tại Việt Nam nhé.

Việc cưỡng chế thu hồi đất phải thực hiện trong giờ hành chính có bắt buộc không?

Khoản 1 của Điều 70 của Luật Đất đai 2013 quy định về nguyên tắc cưỡng chế thực hiện quyết định kiểm đếm bắt buộc như sau:

• Quá trình cưỡng chế phải diễn ra công khai, dân chủ, khách quan và phải tuân thủ đúng quy định của pháp luật;
• Thời điểm bắt đầu tiến hành cưỡng chế phải diễn ra trong giờ làm việc hành chính.

Theo quy định trên, thời điểm áp dụng quyết định thu hồi đất phải diễn ra trong giờ làm việc hành chính. Tuy nhiên, quy định này chỉ liên quan đến thời điểm bắt đầu quá trình cưỡng chế thu hồi đất, chứ không đề cập đến thời gian thực hiện cưỡng chế thu hồi đất phải nằm trong giờ làm việc hành chính.

Không bắt buộc quá trình thu hồi đất diễn ra trong giờ hành chính (Nguồn: Luật Việt Nam)

Do đó, việc yêu cầu việc thực hiện cưỡng chế thu hồi đất phải diễn ra trong giờ làm việc hành chính là không có cơ sở.

Cho thuê đất không đúng thẩm quyền có bị thu hồi đất không?

Người dân phải tuân thủ quyết định thu hồi đất vào thời điểm nào?

Dựa vào Điều 67 của Luật Đất đai 2013, quy định như sau:

Trước khi quyết định thu hồi đất được đưa ra, không muộn hơn 90 ngày đối với đất nông nghiệp và 180 ngày với đất phi nông nghiệp, cơ quan nhà nước có thẩm quyền phải thông báo việc thu hồi đất cho người sở hữu đất bị thu hồi. Thông báo này cần bao gồm thông tin về kế hoạch thu hồi đất, hoạt động điều tra, khảo sát, đo đạc và kiểm đếm.

Trong trường hợp người sở hữu đất trong khu vực thu hồi đất đồng ý cho cơ quan nhà nước có thẩm quyền thu hồi đất trước thời hạn quy định tại Khoản 1, Ủy ban nhân dân cấp có thẩm quyền có thể quyết định thu hồi đất mà không cần chờ hết thời hạn thu hồi đất.

Theo quy định về cưỡng chế thu hồi đất, người sở hữu đất bị thu hồi phải hợp tác với cơ quan và tổ chức thực hiện nhiệm vụ về bồi thường, giải phóng mặt bằng trong quá trình tiến hành điều tra, khảo sát, đo đạc và kiểm đếm, cũng như trong việc xây dựng phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Người dân tuân thủ quyết định thu hồi đất sau khi quyết định có hiệu lực (Nguồn: Báo Quảng Nam)

Khi quyết định thu hồi đất có hiệu lực và phương án bồi thường đã được cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt cần phải được công bố công khai. Người sở hữu đất bị thu hồi phải tuân thủ quyết định thu hồi đất.

Do đó, người dân sở hữu đất bị thu hồi phải tuân thủ quyết định thu hồi đất ngay sau khi quyết định này có hiệu lực và phương án bồi thường, hỗ trợ, tái định cư đã được phê duyệt, công bố công khai.

Quy định về chi phí bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi cưỡng chế thu hồi đất là gì?

Dựa vào Nghị định 47/2014/NĐ-CP, Điều 31, chi phí tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư quy định như sau:

Tổ chức chịu trách nhiệm thực hiện nhiệm vụ bồi thường, giải phóng mặt bằng cần lập dự toán chi phí tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư cho từng dự án theo hướng dẫn sau:

• Đối với các khoản chi đã có mức định mức, tiêu chuẩn, đơn giá do cơ quan nhà nước có thẩm quyền quy định thì tuân thủ quy định hiện hành;
• Đối với các khoản chi chưa có mức định mức, tiêu chuẩn, đơn giá thì lập dự toán dựa trên tình hình cụ thể của từng dự án và tình hình thực tế tại địa phương;
• Các chi phí in ấn tài liệu, văn phòng phẩm, nhiên liệu và xăng dầu, hậu cần phục vụ cơ quan quản lý được tính dựa trên nhu cầu thực tế của từng dự án.

Chi phí bồi thường khi thu hồi đất được xem xét dựa vào Điều 31 Nghị định 47/2014/NĐ-CP (Nguồn: Luật sư X)

Kinh phí để đảm bảo việc tổ chức thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng không vượt quá 2% tổng kinh phí bồi thường, hỗ trợ của dự án. Trường hợp các dự án thực hiện tại các vùng có điều kiện kinh tế - xã hội khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn, hoặc các dự án xây dựng cơ sở hạ tầng theo tuyến hoặc trong trường hợp phải thực hiện cưỡng chế kiểm đếm, thì tổ chức thực hiện nhiệm vụ bồi thường, hỗ trợ, tái định cư có thể lập dự toán chi phí tổ chức thực hiện bồi thường theo khối lượng công việc thực tế, không phụ thuộc vào mức 2% đã nêu.

Khi cần thực hiện cưỡng chế thu hồi đất, tổ chức chịu trách nhiệm thực hiện bồi thường, giải phóng mặt bằng cần lập dự toán chi phí tổ chức thực hiện cưỡng chế và trình cơ quan nhà nước có thẩm quyền phê duyệt phương án bồi thường. Việc cung cấp kinh phí cho việc tổ chức thực hiện cưỡng chế thu hồi đất được thực hiện như sau:

• Trong trường hợp giao đất mà không yêu cầu thu tiền sử dụng đất hoặc  cho thuê đất, giao đất nhưng được miễn nộp tiền sử dụng đất, tiền thuê đất thì kinh phí này được cấp và ghi nhận vào vốn đầu tư của dự án;
• Đối với trường hợp nhà nước thực hiện thu hồi đất để tạo ra quỹ đất sạch để giao đất, cho thuê thông qua đấu giá thì kinh phí này được ứng từ Quỹ phát triển đất;
• Trong trường hợp nhà đầu tư tự nguyện chi trả tiền bồi thường, hỗ trợ, tái định cư (bao gồm cả kinh phí thực hiện cưỡng chế thu hồi đất), kinh phí này sẽ được trừ đi từ số tiền thuê đất hoặc sử dụng đất cần nộp.

Bộ Tài chính hướng dẫn việc lập dự toán, sử dụng và thanh quyết toán chi phí tổ chức thực hiện bồi thường, hỗ trợ, tái định cư.

Như vậy, trong bài viết này, OneHousing đã cùng quý độc giả tìm hiểu về quy trình cưỡng chế thu hồi đất và thời điểm mà quyết định này được áp dụng. Việc áp dụng cưỡng chế thu hồi đất là một quá trình quan trọng trong sự phát triển của đất nước. Đảm bảo sự minh bạch và công bằng trong quá trình này sẽ góp phần tạo ra môi trường phát triển bền vững cho người dân cũng như các bên liên quan.

Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, OneHousing không chịu trách nhiệm về những trường hợp tự ý áp dụng mà không có sự tư vấn của Pro Agent.

Xem thêm

Cần làm gì khi bị thu hồi đất mà không có thông báo trước?

Tìm hiểu mức giá bồi thường khi thu hồi đất tại Hà Nội năm 2023