Hướng dẫn chi tiết từ A đến Z thủ tục thực hiện dồn điền đổi thửa mới nhất

Dồn điền đổi thửa tuy không phải là thuật ngữ mới nhưng không phải ai cũng biết về hoặc hiểu chi tiết về khái niệm này. Vậy dồn điền đổi thửa là gì và thủ tục pháp lý dồn điền đổi thửa được quy định như thế nào? Nếu bạn cũng đang tìm hiểu để chuẩn bị tiến hành các thủ tục liên quan đến dồn điền đổi thửa thì đừng bỏ qua bài viết dưới đây của OneHousing.

Dồn điền đổi thửa là gì?

Dồn điền đổi thửa là chính sách, chủ trương của nhà nước áp dụng cho loại hình đất nông nghiệp. Khái niệm này được hiểu đơn giản là việc các cá nhân, hộ gia đình dồn ruộng đất từ các ô, thửa ruộng nhỏ thành một khu ruộng rộng lớn để thuận tiện canh tác. Nhờ vậy, việc sản xuất sẽ có một quy trình thống nhất, từ đó nâng cao chất lượng và đạt hiệu quả thu hoạch cao hơn.

Bên cạnh đó, việc dồn điền đổi thửa cũng sẽ giúp cho các cơ quan chức năng thuận lợi hơn trong việc quản lý đất nông nghiệp tại địa phương. Từ đó, hạn chế tối đa việc tranh chấp đất đai liền kề hay lối đi chung, của các hộ sử dụng đất nông nghiệp.

Dồn điền đổi thửa được hiểu đơn giản là việc tập hợp các ô đất, thửa ruộng nhỏ thành ruộng lớn để thuận tiện canh tác. (Nguồn ảnh: Báo Tài nguyên và Môi trường)

Hiểu thế nào cho đúng các khái niệm về thửa đất, lô đất và khu đất?

Thủ tục pháp lý dồn điền đổi thửa được pháp luật quy định như thế nào?

Điều kiện để được dồn điền đổi thửa

Dồn điền đổi thửa thực chất là việc chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp giữa các cá nhân, hộ gia đình trong cùng một địa phương với nhau. Tuy nhiên, để thực hiện được việc này thì các cá nhân, hộ gia đình có nhu cầu chuyển đổi hoặc chính mảnh đất đó cần phải đáp ứng được những điều kiện do pháp luật quy định. Cụ thể, theo khoản 1 Điều 188 và khoản 1 Điều 179 Luật Đất đai 2013, điều kiện để thực hiện dồn điền đổi thửa có ghi rõ như sau:

• Thứ nhất: Người thực hiện cần phải chứng minh ô đất/ thửa đất định làm dồn điền đổi thửa có giấy chứng nhận quyền sử dụng hoặc các giấy tờ chứng minh quyền sử dụng theo quy định tại Điều 100 Luật Đất đai 2013. Đồng thời, ô đất/ thửa đất đó phải là đất đang không có tranh chấp, không bị kê biên quyền sử dụng đất để đảm bảo thi hành án và vẫn đang trong thời hạn sử dụng.
• Thứ hai: Cá nhân, hộ gia đình được chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp với cá nhân/ hộ gia đình khác trong phạm vi cùng một xã/ phường/ thị trấn. Tuy nhiên, hạn mức quy định là không quá 10 lần đối với mỗi cá nhân/ hộ gia đình. 
• Thứ ba: Các cá nhân/ hộ gia đình phải đăng ký việc dồn điền đổi thửa tại Văn phòng đăng ký đất đai và được cơ quan có thẩm quyền ghi nhận thông tin vào sổ địa chính. 

Hồ sơ dồn điền đổi thửa

Căn cứ theo Khoản 1 Điều 9 Thông tư 24/2014 của Bộ Tài nguyên và Môi trường, để thực hiện dồn điền đổi thửa, các cá nhân/ hộ gia đình cần phải chuẩn bị bộ hồ sơ gồm các giấy tờ như sau:

• Đơn đề nghị cấp đổi giấy chứng nhận của từng cá nhân/ hộ gia đình theo Mẫu số 10/ĐK. 
• Bản gốc giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp (hoặc bản sao hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất nông nghiệp đối với trường hợp mảnh đất đó đang được dùng để thế chấp tại tổ chức tín dụng).
• Văn bản chứng minh sự thỏa thuận chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp giữa các cá nhân/ hộ gia đình làm dồn điền đổi thửa.
• Quyết định chuyển đổi quyền sử dụng đất nông nghiệp của UBND xã/ phường/ thị trấn nơi có đất đã được UBND quận/ huyện/ thị xã/ thành phố thuộc tỉnh phê duyệt.
• Biên bản giao/ nhận ruộng đất theo phương án dồn điền đổi thửa của địa phương (nếu có).

Để thực hiện dồn điền đổi thửa, cá nhân/ hộ gia đình cần phải chuẩn bị hồ sơ theo đúng quy định của pháp luật. (Nguồn ảnh: Báo lao động)

Thủ tục dồn điền đổi thửa

Theo quy định tại Khoản 6 Điều 78 Nghị định 43/2014 của Chính phủ, được sửa đổi, bổ sung tại Khoản 25 Điều 1 Nghị định 148/2020/NĐ-CP, văn phòng đăng ký đất đai khi tiếp nhận hồ sơ dồn điền đổi thửa của các cá nhân/ hộ gia đình có trách nhiệm thực hiện các công việc như sau:

• Thứ nhất: Kiểm tra hồ sơ, xác nhận nội dung được ghi trong đơn đề nghị cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất nông nghiệp do cá nhân/ hộ gia đình nộp lên.
• Thứ hai: Văn phòng đăng ký đất đai có trách nhiệm chuẩn bị hồ sơ để Phòng Tài nguyên và Môi trường trình lãnh đạo UBND cấp huyện giải quyết yêu cầu của đối tượng đã được duyệt phương án dồn điền đổi thửa.
• Thứ ba: Lập mới hoặc cập nhật, chỉnh lý hồ sơ địa chính, cơ sở dữ liệu đất đai về đất đã được dồn điền đổi thửa. Đồng thời, trao giấy chứng nhận quyền sử dụng đất mới cho người dân tại xã/ phường/ thị trấn nơi có đất.

Một số lưu ý khi thực hiện các thủ tục dồn điền đổi thửa

• Trong trường hợp ô đất/ thửa đất thực hiện dồn điền đổi thửa đang được dùng làm tài sản đảm bảo thế chấp tại tổ chức tín dụng như ngân hàng thì người thực hiện cần chuẩn bị bản sao hợp đồng thế chấp quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất thay cho Giấy chứng nhận đã cấp để làm thủ tục cấp giấy chứng nhận mới.
• Văn phòng đăng ký đất đai có trách nhiệm thông báo tới tổ chức tín dụng nơi nhận thế chấp quyền sử dụng đất, tài sản gắn liền với đất danh sách các trường hợp làm thủ tục cấp Giấy chứng nhận. Đồng thời xác nhận việc đăng ký thế chấp vào Giấy chứng nhận sau khi được cơ quan có thẩm quyền ký cấp.
• Việc trao Giấy chứng nhận cần phải được thực hiện và có sự chứng nhận đồng thời giữa ba bên gồm:  Văn phòng đăng ký đất đai, người sử dụng đất và tổ chức tín dụng. Người sử dụng đất có trách nhiệm ký và nhận Giấy chứng nhận mới từ Văn phòng đăng ký đất đai để trao cho tổ chức tín dụng nơi đang nhận thế chấp. Tổ chức tín dụng có trách nhiệm nộp lại  Giấy chứng nhận cũ đang thế chấp cho Văn phòng đăng ký đất đai để quản lý.

Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, OneHousing không chịu trách nhiệm về những trường hợp tự ý áp dụng mà không có sự tư vấn trực tiếp của Pro Agent.

Xem thêm

Tách thửa đất đã có nhà cần đóng các loại phí gì?