Đề xuất chấm dứt quyền sở hữu nhà ở chung cư ảnh hưởng gì tới thị trường nhà ở?

Mua căn hộ đang là xu hướng của nhiều người trẻ và hộ gia đình, nhà đầu tư tại các thành phố lớn. Trên giấy tờ, chủ đầu tư có ghi quyền sở hữu nhà chung cư là vĩnh viễn. Tuy nhiên, tại dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) mới nhất, Chính phủ đề xuất phương án về sở hữu chung cư có thời hạn khiến những người đang có dự định mua loại hình bất động sản này vô cùng hoang mang. Vậy đề xuất chấm dứt quyền sở hữu nhà ở chung cư ảnh hưởng gì tới thị trường nhà ở? Tìm hiểu ngay!

Điểm khác biệt của dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) mới nhất

Dự thảo Luật Nhà ở (sửa đổi) vừa được Chính phủ trình lên Ủy ban Thường vụ Quốc hội. Khác với các phiên bản dự thảo trước với nhiều phương án, tại dự thảo luật này, Chính phủ chỉ đưa ra một phương án duy nhất đó là sở hữu nhà chung cư cần có thời hạn.

Lý giải về sự thay đổi này, Chính phủ đã chỉ ra những bất cập về luật hiện hành. Cụ thể là pháp luật không quy định về việc chấm dứt quyền sở hữu nhà chung cư, nên chủ sở hữu cho rằng đây là quyền vĩnh viễn. Họ không đồng ý di dời, gây khó khăn cho việc cải tạo, xây mới khi nhà chung cư xuống cấp, hết niên hạn sử dụng, không đảm bảo an toàn khi vận hành.

Thời hạn sử dụng nhà chung cư sẽ được xác định theo hồ sơ thiết kế và thời gian sử dụng thực tế, quy định rõ trong văn bản thẩm định.

Giải đáp: Sở hữu chung, sở hữu riêng nhà chung cư là gì?

Đề xuất chấm dứt quyền sở hữu nhà ở chung cư ảnh hưởng gì tới thị trường bất động sản?

Nhận định trái chiều từ phía chuyên gia

Đề xuất mới này đang nhận được nhiều đồng tình cũng như phản bác từ phía chuyên gia. Phía Ông Đặng Hùng Võ (nguyên Thứ trưởng Bộ Tài nguyên và Môi trường) phân tích: “Chung cư cần thiết sở hữu có thời hạn, bởi việc xử lý các chung cư khi hết niên hạn sử dụng là vấn đề cực kỳ khó. Nếu sở hữu chung cư có thời hạn, lợi ích đầu tiên là việc cải tạo chung cư sẽ được giải quyết rất đơn giản vì hết hạn, người dân sẽ chuyển đi nơi khác. Hơn nữa, khi có thời hạn, chủ đầu tư sẽ bán chung cư theo giá trị xây dựng, giá chung cư rất rẻ. Bên cạnh đó, nhà chung cư sẽ đúng nghĩa là được xây chỉ để cho thuê, nếu ai muốn sở hữu vĩnh viễn thì mua nhà đất”. (Nguồn: VTC)

Đồng tình với quan điểm này, Bà Dương Thùy Dung (Giám đốc cấp cao Công ty TNHH CBRE Việt Nam) cho biết hiện có hơn 70/220 quốc gia trên thế giới quy định chung cư có thời hạn, không có loại hình nào sở hữu vĩnh viễn. Ví dụ như Philippines, các dự án chung cư chỉ được sở hữu 50 năm. Ở Trung Quốc, tối đa 70 năm và ở Mỹ khoảng 85% bất động sản được bán dưới hình thức có thời hạn, tối đa có thể lên tới 99 năm.

Ngược lại với những nhận định trên, GS. TS Trần Ngọc Đường cho rằng căn cứ xây dựng đề xuất không xác đáng, thiếu cơ sở thực tiễn. Chia sẻ trên báo VnExpress, ông Đường nói: "Nguyên nhân chính khiến người dân không chịu di dời, bất chấp hiểm hoạ từ chung cư cũ, là vì chính sách đền bù chưa hợp lý. 

Nhà chung cư hiện nay được xác lập quyền sở hữu dựa trên mua bán sòng phẳng theo cơ chế thị trường và được Nhà nước công nhận quyền sở hữu hợp pháp. Vì vậy, đây là khối tài sản rất lớn của người dân. Lẽ nào vì một điều khác hoàn toàn với thực tiễn mà Nhà nước ra một mệnh lệnh chấm dứt quyền sở hữu đơn giản như thế”.

Ông Đỗ Duy Thường, Ủy viên Đoàn Chủ tịch, Phó Chủ nhiệm Hội đồng tư vấn Dân chủ pháp luật nhận định: Tâm lý người dân đều không muốn trong sổ đỏ ghi nhà ở có thời hạn về sở hữu. Ông đề nghị không nên có quy định thời hạn sở hữu nhà chung cư. Trong trường hợp tòa chung cư bị tháo dỡ thì cần có quy định chính sách tái định cư, đóng góp kinh phí để phá dỡ, xây dựng lại tòa nhà.

Đề xuất có thể khiến chung cư “mất giá”

Trên Báo Đại Đoàn Kết, Ông Nguyễn Văn Đính - Chủ tịch Hội Môi giới bất động sản Việt Nam lo lắng: “Cả nước có hàng nghìn nhà chung cư với cả triệu người đang sinh sống nên mức độ ảnh hưởng của mỗi chính sách là rất lớn”.

Nếu không xử lý thỏa đáng, việc chấm dứt quyền sở hữu nhà chung cư sẽ khiến thị trường nhà ở kém sôi động. Không những vậy còn gây bất an cho chủ sở hữu, người dân không nhiệt tình với loại hình chung cư nữa. Trong khi hiện nay, đây là xu hướng sống hiện đại mà nhiều người trẻ, hộ gia đình mong ước.

Người dân ở Ngọc Khánh, Giảng Võ, Thanh Xuân Bắc, Kim Liên (Hà Nội) trả lời phóng viên Báo Thanh niên rằng đề xuất chấm dứt quyền sở hữu nhà ở chung cư đã gây ảnh hưởng đến việc mua bán căn hộ, khách hàng e ngại bị mất tài sản, đắn đo khi có ý định mua nhà.

Một số môi giới bất động sản cũng tâm sự với phóng viên Báo Thanh Niên rằng khi có đề xuất này nhiều khách hàng đã chuyển hướng sang mua nhà đất trong phố thay vì căn hộ chung cư. Số lượng người quan tâm đến căn hộ thương mại cũng ít hẳn vì họ sợ mất tài sản nếu quy định luật được thông qua.

Trước những góp ý từ phía chuyên gia và ý kiến của người dân, Bộ trưởng Xây dựng Nguyễn Thanh Nghị cho biết sẽ có những chỉnh lý, bổ sung đề xuất chấm dứt quyền sở hữu nhà ở chung cư một cách phù hợp. Quy định sẽ vừa bảo đảm tính hợp hiến, thống nhất, đồng bộ với hệ thống pháp luật cũng như quyền lợi của người dân, hài hoà lợi ích nhà nước, cộng đồng, doanh nghiệp.

Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, OneHousing không chịu trách nhiệm về những trường hợp tự ý áp dụng mà không có sự tư vấn của Pro Agent.

Xem thêm

Mua nhà ở xã hội tại TP.HCM: Những điều cần biết

Lần đầu mua nhà: Tìm hiểu về khái niệm chung cư 50 năm