Đất 10% là gì? Xây nhà trên đất 10% có vi phạm pháp luật không?

Trong lĩnh vực quản lý và sử dụng đất đai tại Việt Nam, đất 10% là một trong những chủ đề mà nhiều người dân đang thắc mắc. Những câu hỏi xoay quanh chủ đề này, như "đất 10% là gì?" và "việc xây nhà trên đất 10% có vi phạm pháp luật không?" thường xuyên được đặt ra. Để làm rõ về vấn đề này, hãy cùng OneHousing đi vào tìm hiểu khái niệm và những quy định pháp luật liên quan.

Đất nông nghiệp hết thời hạn sử dụng có bán được không? 

Tìm hiểu chung về đất 10%

Thế nào là đất 10%?

Khi nói đến đất đai, mọi người thường đề cập đến các khái niệm như đất liền kề, đất phần trăm. Loại đất phần trăm này thường được phân thành nhiều loại, và mỗi loại có tên gọi liên quan đến tỷ lệ phần trăm cụ thể, ví dụ như đất 5%, đất 10%...

Trong quá trình sử dụng và quản lý đất đai, trong một số tình huống cụ thể, Nhà nước sẽ đưa ra các quyết định và chính sách liên quan đến việc quản lý đất đai. Một trong những chính sách đó liên quan đến việc thu hồi đất. Và đất 10% là loại đất bắt nguồn từ các chính sách về bồi thường và hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất, theo những quy định trong Luật Đất đai năm 2003 và các văn bản hướng dẫn liên quan.

Theo quy định này, con số 10% thường là tỷ lệ đền bù hoặc diện tích đất được giao theo diện tích đất nông nghiệp bị thu hồi. Nói cách khác, những hộ dân bị thu hồi đất sẽ được đền bù bằng 10% diện tích thửa đất đó, với mức đền bù căn cứ vào bảng giá đất cụ thể được quy định tại từng địa phương.

Căn cứ để bố trí cấp đất 10%

UBND cấp huyện/tỉnh sẽ dựa trên kế hoạch sử dụng đất hàng năm của địa phương để phân bổ đất 10% cho những người dân mất đất nông nghiệp. Giá đất sẽ được tính bằng giá đất nông nghiệp tương ứng, sau đó cộng thêm các chi phí đầu tư cho hạ tầng trên đất. Tuy nhiên, giá này không thể vượt quá giá trị đất tại thời điểm thu hồi đất, mà đã được UBND cấp tỉnh quy định và công bố.

Theo quy định của Luật Đất đai hiện hành, mỗi loại đất phải có mục đích sử dụng cụ thể, và người dân cần tuân thủ mục đích sử dụng đất đai đó, không được vi phạm. Với mục đích sử dụng đất cho kinh doanh thương mại và dịch vụ, đất 10% sẽ được sử dụng để đáp ứng các mục tiêu này.

 Đất 10% là loại đất bắt nguồn từ các chính sách về bồi thường và hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất (Nguồn: Bdsphuquoc)

Có được phép xây nhà trên đất 10% không?

Về mặt pháp lý, đất 10% là loại đất mà Nhà nước bồi thường cho người dân khi họ bị thu hồi đất nông nghiệp (với điều kiện trên 30% tổng diện tích đất nông nghiệp của hộ gia đình) để chuyển đổi sang việc kinh doanh dịch vụ thương mại. Vì vậy mục đích chính của đất dịch vụ 10% là phục vụ cho hoạt động kinh doanh thương mại.

Theo quy định của Luật Đất đai năm 2013 và các thông tư, nghị định liên quan, để xây dựng nhà ở, người sử dụng đất phải chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang thổ cư. Từ các điều khoản nêu trên, đất 10% không được phép xây dựng nhà ở trên đó mà cần phải thực hiện chuyển đổi mục đích sử dụng đất để tuân thủ đầy đủ quy định pháp luật.

Để chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất 10% sang đất thổ cư, người sử dụng đất phải tuân thủ nghiêm ngặt pháp luật đất đai tại địa phương, và phải có xác nhận từ UBND tại xã, phường, thị trấn nơi có đất trong quá trình sử dụng đất 10%. Bên cạnh đó, cá nhân hoặc hộ gia đình cần phải lập một văn bản cam kết về những nội dung quan trọng như sau:

• Cá nhân, hộ gia đình cam kết sẽ tuân thủ tất cả các quy định của cơ quan có thẩm quyền đối với phần diện tích nằm trong phạm vi hành lang bảo vệ an toàn công trình công cộng, đê, kênh, mương, sông, di tích lịch sử - văn hóa, danh lam thắng cảnh, công trình an ninh, quốc phòng, và quy hoạch thoát lũ theo quy định.
• Cá nhân, hộ gia đình cũng cam kết sẽ bàn giao phần diện tích nằm trong phạm vi chỉ giới đường quy hoạch và lối đi dùng chung của khu vực cho UBND tại xã, phường, thị trấn khi cơ quan nhà nước có thẩm quyền thu hồi đất theo quy định.

Người dân muốn xây nhà trên đất 10% cần chuyển đổi mục đích sử dụng đất sang thổ cư (Nguồn: Nhadatraovat)

Thủ tục chuyển đổi mục đích sử dụng từ đất 10% sang đất thổ cư

Trong quá trình thực hiện việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất 10% lên đất thổ cư, người sử dụng đất cần phải tuân thủ các quy trình cụ thể như sau:

Bước 1: Chuẩn bị hồ sơ và nộp hồ sơ xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Hồ sơ này cần đảm bảo đầy đủ các giấy tờ và tài liệu cụ thể sau đây:

• Đơn xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất 10% lên đất thổ cư.
• Giấy xác nhận quyền sở hữu đất. Trong trường hợp không có giấy chứng nhận quyền sở hữu đất, thì cần cung cấp các chứng thư chứng minh quyền sở hữu đất hợp pháp (do cơ quan chức năng có thẩm quyền cấp).
• Giấy xác nhận từ chính quyền địa phương về việc sử dụng đất hợp pháp, ổn định lâu dài và đất không có tranh chấp.

Bước 2: Sau khi chuẩn bị hồ sơ với đầy đủ giấy tờ và tài liệu như đã nêu trên, cá nhân hoặc tổ chức sẽ nộp hồ sơ lên Sở tài nguyên và môi trường hoặc văn phòng đăng ký đất đai cấp quận huyện nơi có mảnh đất cần chuyển đổi.

Bước 3: Tiếp nhận và xử lý hồ sơ xin chuyển đổi.

• Cơ quan có thẩm quyền sẽ tiếp nhận hồ sơ mà người sử dụng đất đã gửi đến.
• Nếu hồ sơ không đáp ứng yêu cầu, cán bộ chức năng sẽ trả hồ sơ về để cá nhân hoặc tổ chức điều chỉnh và bổ sung (Khi trả hồ sơ về, lý do cụ thể sẽ được nêu rõ trong văn bản).
• Trong trường hợp hồ sơ đáp ứng đủ yêu cầu, cơ quan có thẩm quyền sẽ tiếp tục thụ lý và xem xét yêu cầu chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ người dân.

Bước 4: Thực hiện các nghĩa vụ tài chính liên quan. Việc thực hiện nghĩa vụ tài chính là một yêu cầu bắt buộc mà người sử dụng đất phải tuân thủ khi tiến hành chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Cơ quan có thẩm quyền sẽ xem xét và giải quyết yêu cầu của người sử dụng đất sau khi hoàn tất các nghĩa vụ tài chính.

Bước 5: Cơ quan có thẩm quyền sẽ cấp Giấy chứng nhận quyền sở hữu đất cho người dân. Sau khi hoàn tất quá trình chuyển đổi, người sử dụng đất sẽ có thể xây dựng nhà ở trên mảnh đất của mình. Tất nhiên, việc xây dựng nhà ở trên đất phải tuân thủ mọi quy định của pháp luật về xây dựng.

Người sở hữu đất sẽ nộp hồ sơ lên Sở tài nguyên và môi trường hoặc phòng đăng ký đất đai cấp quận huyện nơi có đất cần chuyển đổi (Nguồn: Vneconomy)

Lưu ý rằng quá trình giải quyết đơn xin chuyển đổi mục đích sử dụng đất không vượt quá 15 ngày kể từ ngày cơ quan chức năng nhận được hồ sơ hợp lệ. Thời hạn này có thể được kéo dài thêm 10 ngày đối với các địa phương thuộc vùng sâu vùng xa, miền núi, hải đảo hoặc nơi có điều kiện kinh tế xã hội khó khăn.

Trong trường hợp đất kinh doanh dịch vụ có thời hạn sử dụng ổn định và đã được Nhà nước công nhận quyền sử dụng đất trước ngày 1/7/2014, việc chuyển đổi mục đích sử dụng đất đòi hỏi người dân phải thanh toán tiền sử dụng đất. Cách tính phần tiền này được xác định bằng công thức sau: Tiền sử dụng đất = Giá đất ở - Giá đất của loại đất trước khi chuyển đổi, nhân với thời hạn sử dụng đất còn lại.

Như vậy, bài viết đã cung cấp thông tin về đất 10% và quy trình chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất 10% sang đất thổ cư. Điều quan trọng nhất là phải tuân thủ đúng quy định của pháp luật và thực hiện đầy đủ các thủ tục cần thiết khi bạn muốn xây nhà trên đất 10%. Sự tuân thủ này không chỉ giúp bạn tránh vi phạm pháp luật mà còn đảm bảo rằng bạn sử dụng đất đúng mục đích và an toàn trong quá trình xây dựng.

Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, OneHousing không chịu trách nhiệm về những trường hợp tự ý áp dụng mà không có sự tư vấn trực tiếp của Pro Agent.

Xem thêm:

Xây nhà trên đất nông nghiệp có được đền bù hay không?

Giá đền bù đất nông nghiệp tại Hà Nội năm 2023 là bao nhiêu?