Xây nhà trên đất nông nghiệp có được đền bù hay không?

Với những hộ dân có nhà xây dựng trên diện tích đất nông nghiệp, khi Nhà nước có kế hoạch thu hồi, quy hoạch lại khu đất này thì có được đền bù hay không? Nếu có thì khung giá đền bù đất đai như thế nào? Cùng OneHousing tìm hiểu ngay trong bài viết sau đây!

Nhóm đất nông nghiệp gồm những loại nào?

Theo quy định, những loại đất sau sẽ thuộc diện đất nông nghiệp:

• Đất sử dụng canh tác hàng năm gồm trồng lúa và các loại cây quanh năm khác
• Đất sử dụng trồng cây lâu năm
• Đất trồng rừng phục vụ sản xuất
• Đất trồng rừng phòng hộ
• Đất trồng rừng đặc dụng
• Đất sử dụng để nuôi trồng thủy sản
• Đất sử dụng làm ruộng muối
• Các loại đất nông nghiệp khác:

- Đất xây dựng nhà kính và bất kỳ loại nhà nào khác phục vụ cho việc trồng trọt trực tiếp hoặc không trực tiếp trên mặt đất

- Đất xây dựng nông trại chăn nuôi các loại động vật, gia súc, gia cầm được nhà nước cấp phép

- Đất trồng cây, chăn nuôi hoặc nuôi trồng thủy sản phục vụ cho công tác học tập và nghiên cứu khoa học

- Đất sử dụng để ươm cây, con giống và đất dùng để trồng cây cảnh, hoa màu

Nhóm đất nông nghiệp gồm những loại nào (Nguồn: Luật Việt Nam)

Cập nhật ngay khung giá đền bù đất nông nghiệp năm 2023

Xây nhà trên đất nông nghiệp có được đền bù hay không?

Theo Quy định tại Khoản 1 Điều 170 Luật Đất đai 2013, người sử dụng đất có trách nhiệm và nghĩa vụ sử dụng đất đúng mục đích, ranh giới, độ sâu lòng đất, chiều cao trên không, bảo vệ các công trình công cộng trong lòng đất và tuân thủ đúng các quy định pháp luật liên quan.

Những trường hợp được Nhà nước bồi thường khi thu hồi đất được quy định tại Khoản 2 Điều 74 Luật Đất đai 2013. Theo đó, trong trường hợp người dân được đến bù đất thì đất được đền bù sẽ có cùng mục đích sử dụng với đất được thu hồi. Nếu như không có đất để bồi thường thích hợp, phần đền bù này sẽ được quy ra tiền theo giá đất được Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định tại thời điểm thu hồi đất. 

Theo đó, việc xây dựng nhà trên đất nông nghiệp là vi phạm pháp luật do về nguyên tắc, người dân không được phép xây dựng các công trình kiên cố trên đất nông nghiệp. Nếu việc xây dựng trái phép của cá nhân và hộ gia đình đã bị xử phạt hành chính mà vẫn tiếp tục thực hiện, cơ quan có thẩm quyền có quyền buộc phá dỡ công trình hoặc thu hồi lại đất.

Các trường hợp cá nhân, hộ gia đình không được nhận bồi thường tài sản gắn liền với đất do Nhà nước quy định tại Điều 92 Luật Đất đai 2013 bao gồm:

• Không sử dụng đất theo đúng mục đích đã được Nhà nước bàn giao, cho thuê và công nhận quyền sử dụng. Đồng thời tiếp tục vi phạm quy định sử dụng đất sau khi đã bị xử phạt hành chính vì sử dụng đất sai mục đích.
• Cố tình phá hoại đất.
• Đất nhận chuyển nhượng, tặng thuộc diện không được chuyển nhượng hay tặng cho theo quy định của pháp luật.
• Đất được giao quản lý bởi Nhà nước bị lấn chiếm.
• Đất bị lấn chiếm do người sử dụng thiếu trách nhiệm trong quản lý.
• Đất được Nhà nước bàn giao, cho thuê để tiến hành thực hiện các dự án đầu tư; nhưng không được sử dụng liên tục trong 12 tháng hoặc tiến độ sử dụng chậm 24 tháng so với thời gian cam kết ghi trong hồ sơ đầu tư, tính từ khi nhận đất bàn giao cho đến khi sử dụng. Trong trường hợp, chủ đầu tư không thể đưa đất vào sử dụng đúng tiến độ sẽ được quyền gia hạn thêm 24 tháng. Tuy nhiên, người dân cần phải nộp lại cho Nhà nước số tiền tương ứng với tiền sử dụng, thuê đất trong thời gian chậm tiến độ. Khi đã hết thời gian gia hạn nhưng chủ đầu tư vẫn chưa đưa đất vào sử dụng, Nhà nước sẽ tiến hành thu hồi đất và không bồi thường, trừ một số trường hợp bất khả kháng.
• Người sở hữu và sử dụng đất đã mất nhưng không có người thừa kế.
• Đất được Nhà nước cho thuê có thời hạn nhưng không được gia hạn đúng quy định.
• Tài sản gắn liền với đất được xây dựng trái quy định của Nhà nước hoặc được xây dựng sau khi có thông báo thu hồi đất từ phía các cơ quan có thẩm quyền.
• Những công trình xây dựng, kỹ thuật và xã hội đã không còn được sử dụng.

Xây nhà trên đất nông nghiệp có được đền bù hay không? (Nguồn: Luật sư X)

Điều kiện để được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất như thế nào? 

Khi cá nhân, hộ gia đình bị thu hồi đất đáp ứng những điều kiện sau, sẽ được nhận bồi thường:

• Đất bị thu hồi được công nhận là tài sản thuộc về người sử dụng, đồng thời thuộc loại đất được phép tiến hành giao dịch.
• Có đầy đủ căn cứ để chứng minh quyền sử dụng đất bao gồm các giấy tờ theo quy định. Ngoài ra, nếu cá nhân, hộ gia đình không có loại giấy tờ này, cần phải thỏa mãn các điều kiện được quy định tại Điều 100 Luật Đất đai năm 2013
• Đất bị thu hồi không thuộc dạng vi phạm luật đất đai

Chi tiết các điều kiện bồi thường tương ứng với mỗi chủ thể sẽ được quy định tại Điều 75 Luật Đất đai 2013.

Những trường hợp cá nhân và hộ gia đình được bồi thường do thiệt hại tài sản gắn liền với đất, ngưng sản xuất và dừng các hoạt động kinh doanh được quy định tại Điều 88 và Điều 92 Luật Đất đai 2013.

Điều kiện để được bồi thường khi Nhà nước thu hồi đất (Nguồn: Luật Việt Nam)

Cơ quan chức năng nào có thẩm quyền thu hồi đất?

Cơ quan chức năng có thẩm quyền thực hiện thu hồi và đền bù đất đai được quy định tại Điều 66 Luật Đất đai 2013:

• Ủy ban nhân dân cấp tỉnh:

- Tổ chức trong và ngoài nước thực hiện chức năng ngoại giao

- Cơ sở tôn giáo

- Người Việt Nam sinh sống và làm việc tại nước ngoài

- Doanh nghiệp sở hữu vốn đầu tư nước ngoài

- Người sử dụng đất nông nghiệp thuộc vào quỹ đất công ích của địa phương theo quy định

• Ủy ban nhân dân cấp huyện

- Cá nhân, hộ gia đình và cộng đồng dân cư

- Người Việt Nam định cư tại nước ngoài có nhà ở tại Việt Nam

Như vậy, tùy vào từng trường hợp, cơ quan sẽ tiếp nhận xử lý và đền bù đất đai theo khung giá khác nhau. Hy vọng, bài viết trên đây của OneHousing đã đem đến những thông tin hữu ích  cho bạn đọc quan tâm tham khảo.

Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, OneHousing không chịu trách nhiệm về những trường hợp tự ý áp dụng mà không có sự tư vấn của Pro Agent.

Xem thêm

Mức giá đền bù khi thu hồi đất không có sổ đỏ ra sao?

Khung giá đất, mức giá đền bù đất ở khi bị thu hồi hiện nay