TP.HCM, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu Sáp Nhập Thành Siêu Đô Thị Mới Vùng Đông Nam Bộ

Việc sáp nhập TP. HCM, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu để hình thành siêu đô thị vùng Đông Nam Bộ đang trở thành bước đi chiến lược nhằm thúc đẩy liên kết vùng và nâng tầm phát triển. Với tiềm lực sẵn có, ba địa phương này đang đứng trước cơ hội tạo ra một trung tâm kinh tế – đô thị mới mang tầm khu vực.

Bối cảnh và quyết định hợp nhất TP. HCM, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu

Trong phiên họp diễn ra ngày 18/4/2025, Hội đồng Nhân dân TP.HCM đã biểu quyết thống nhất về mặt chủ trương đối với đề án sáp nhập TP.HCM với hai tỉnh lân cận là Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu. Đây là một bước đi chiến lược, phản ánh xu hướng tái tổ chức hành chính nhằm thích ứng với nhu cầu phát triển vùng.

Chủ trương này được đặt trên nền tảng của Nghị quyết 60-NQ/TW với định hướng rõ ràng: tinh gọn bộ máy quản lý, nâng cao hiệu quả điều hành và tối ưu hóa nguồn lực. Mục tiêu cuối cùng không chỉ là mở rộng quy mô địa giới hành chính, mà còn tạo tiền đề để hình thành một vùng đô thị đặc biệt – nơi hội tụ các yếu tố kinh tế, hạ tầng, dân cư và công nghệ, đưa Đông Nam Bộ trở thành khu vực động lực phát triển hàng đầu cả nước.

TP.HCM sẽ sáp nhập Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu, hình thành siêu đô thị 14 triệu dân (Ảnh: Viettimes)

Khi quá trình sáp nhập hoàn tất, siêu đô thị mới sẽ sở hữu diện tích gần 6.800 km2 và dân số dự kiến chạm ngưỡng 14 triệu người. Việc kết hợp tiềm lực của TP.HCM – đầu tàu kinh tế cả nước – với thế mạnh công nghiệp của Bình Dương và lợi thế cảng biển quốc tế của Bà Rịa - Vũng Tàu, sẽ tạo nên một không gian phát triển tổng hợp và có sức lan tỏa cao, đặc biệt trong các lĩnh vực giao thông, logistics và dịch vụ đô thị chất lượng cao.

Tác động tích cực của sáp nhập đến phát triển kinh tế và đô thị

​Việc sáp nhập TP. HCM, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu không chỉ là một bước đi hành chính mà còn là chiến lược phát triển kinh tế - đô thị quy mô lớn, hứa hẹn tạo ra một siêu đô thị hiện đại, kết nối chặt chẽ và bền vững.

Mở rộng quỹ đất và hình thành các đô thị vệ tinh

Việc sáp nhập mở ra một không gian phát triển đô thị quy mô lớn, giúp phân bổ dân cư hợp lý và giảm tải cho khu vực nội đô. Với tổng diện tích sau khi sáp nhập vượt ngưỡng 6.700 km2, siêu đô thị mới này có tiềm năng phát triển đa trung tâm, hình thành mạng lưới các đô thị vệ tinh kết nối chặt chẽ với khu vực trung tâm TP.HCM.

Sáp nhập tạo không gian đô thị đa trung tâm, giúp giãn dân khỏi nội đô TP.HCM (Ảnh: Báo Lao động)

Đặc biệt, vùng ven của Bình Dương như Dĩ An, Thuận An cùng với khu vực Phú Mỹ và Bà Rịa thuộc tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu đang nổi lên như các cực tăng trưởng mới, nơi có đủ điều kiện về hạ tầng và quỹ đất sạch để phát triển các khu dân cư, thương mại và công nghiệp công nghệ cao. Đây là bước tiến chiến lược trong quá trình giãn dân và mở rộng không gian đô thị về phía Đông và Đông Bắc TP.HCM.

Tăng cường liên kết giao thông và phát triển vùng công nghiệp – dịch vụ

Sáp nhập TP.HCM, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu tạo nền tảng cho một hệ thống hạ tầng giao thông đồng bộ, kết nối xuyên suốt từ trung tâm đến vùng ven biển. Các tuyến đường chiến lược như cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu, Vành đai 3 và 4 TP.HCM, hay các tuyến đường sắt và đường thủy nội địa đang được đẩy nhanh tiến độ xây dựng và mở rộng, không chỉ tăng tính kết nối trong khu vực mà còn liên kết thuận lợi với vùng Tây Nguyên và miền Trung.

Sáp nhập ba địa phương tạo hệ thống giao thông liên vùng đồng bộ (Ảnh: Báo lao động)

Sự phát triển đồng bộ này sẽ giúp giảm chi phí logistics, tăng tính linh hoạt trong vận chuyển hàng hóa và dịch vụ, từ đó thu hút thêm các nhà đầu tư vào các khu công nghiệp đang mở rộng tại Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu. Đồng thời, TP.HCM sẽ tiếp tục giữ vai trò trung tâm điều phối chuỗi cung ứng, dịch vụ tài chính và công nghệ cao trong toàn vùng.

Tác động lan tỏa đến phát triển kinh tế và cấu trúc đô thị vùng

Khi TP.HCM, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu sáp nhập, một cấu trúc đô thị – kinh tế vùng mới sẽ hình thành, tạo nên một cực tăng trưởng mạnh tại Đông Nam Bộ.

Với hơn 13 triệu dân và quy mô GDP vượt trội, vùng đô thị hợp nhất này không chỉ tăng sức cạnh tranh quốc gia mà còn đủ tầm vươn ra quốc tế, đặc biệt trong bối cảnh Việt Nam hội nhập sâu với các hiệp định thương mại tự do.

Sự liên kết giữa cảng biển nước sâu Cái Mép – Thị Vải (Bà Rịa - Vũng Tàu), hệ thống khu công nghiệp hiện đại tại Bình Dương và trung tâm tài chính – công nghệ tại TP.HCM sẽ tạo ra chuỗi giá trị gia tăng khép kín, từ sản xuất, vận chuyển đến tiêu thụ.

Ngoài ra, mô hình phát triển bền vững theo hướng đô thị xanh, thông minh cũng sẽ được triển khai trên toàn khu vực nhờ lợi thế phối hợp quy hoạch và điều hành thống nhất sau khi sáp nhập.

Hệ thống giao thông và logistics sau sáp nhập

Sự kết hợp giữa các hệ thống giao thông và logistics sẽ tạo ra một mạng lưới liên kết hiệu quả, thúc đẩy phát triển kinh tế và nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân.

Đồng bộ hạ tầng, tạo trục kết nối chiến lược

Quyết định sáp nhập TP.HCM, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu mang lại cơ hội xây dựng một hệ thống giao thông liên vùng đồng bộ và hiện đại. Hiện nay, mỗi địa phương đều có những trục hạ tầng chiến lược riêng, nhưng vẫn thiếu tính liên kết tổng thể.

Sau sáp nhập, quy hoạch không gian giao thông sẽ được tích hợp, giúp hình thành một mạng lưới di chuyển xuyên suốt từ trung tâm TP.HCM đến cảng biển và khu công nghiệp ven biển.

Các tuyến cao tốc như TP.HCM – Mộc Bài, Biên Hòa – Vũng Tàu, cùng với dự án Vành đai 3 và Vành đai 4 đóng vai trò sống còn trong việc kết nối ba vùng này thành một thể thống nhất. Đặc biệt, việc điều phối chung sau sáp nhập sẽ giúp giảm tình trạng “mỗi tỉnh một quy hoạch”, từ đó tránh chồng chéo và tối ưu chi phí đầu tư.

Kết nối các đầu mối giao thông trọng yếu: cảng, sân bay, đường bộ

Một trong những lợi thế lớn nhất khi TP.HCM, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu về cùng một đơn vị hành chính là khả năng tối ưu hóa kết nối giữa các đầu mối giao thông quốc gia.

Cụm cảng Cái Mép – Thị Vải hiện đã có khả năng tiếp nhận tàu trọng tải lên đến 200.000 DWT, nhưng vẫn chưa tận dụng hết công suất do thiếu mạng lưới hậu cần xuyên vùng. Sau sáp nhập, hệ thống đường bộ từ các khu công nghiệp tại Bình Dương và TP.HCM có thể kết nối trực tiếp, rút ngắn thời gian trung chuyển hàng hóa đến cảng.

Tương tự, sân bay quốc tế Long Thành khi đi vào hoạt động sẽ trở thành đầu mối hàng không quan trọng, dễ dàng phục vụ cả ba địa phương. Nếu được quy hoạch chung, các tuyến metro và đường sắt liên vùng có thể kết nối trực tiếp từ TP.HCM và Bình Dương đến Long Thành, giúp giảm tải cho Tân Sơn Nhất, đồng thời nâng cao hiệu quả vận tải hành khách và hàng hóa.

Nâng cấp hệ thống logistics vùng: từ phân tán đến tích hợp

Trước sáp nhập, hệ thống logistics tại TP.HCM, Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu hoạt động độc lập, dẫn đến chi phí logistics vùng cao hơn mức trung bình cả nước. Sự kết hợp ba địa phương sẽ tạo điều kiện triển khai các trung tâm logistics quy mô lớn, phục vụ toàn vùng Đông Nam Bộ, đặc biệt là trục công nghiệp – cảng biển.

Sáp nhập giúp tích hợp hệ thống logistics TP.HCM, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu thành chuỗi khép kín (Ảnh: Dân trí)

Điển hình như dự án Trung tâm logistics Cái Mép Hạ tại Bà Rịa - Vũng Tàu, khi được đặt trong tổng thể mới, có thể liên kết chặt chẽ với các khu công nghiệp ở Bình Dương và hệ thống ICD tại TP.HCM để hình thành chuỗi logistics khép kín. Mô hình này không chỉ giảm thời gian giao nhận mà còn tạo điều kiện cho Việt Nam tham gia sâu hơn vào mạng lưới cung ứng toàn cầu.

Sáp nhập TP.HCM, Bình Dương, Bà Rịa - Vũng Tàu không chỉ đơn thuần là sự thay đổi địa giới hành chính, mà còn là bước đi chiến lược mở ra một kỷ nguyên phát triển mới cho toàn vùng Đông Nam Bộ. Với sự hội tụ của ba trung tâm kinh tế – công nghiệp – cảng biển lớn nhất cả nước, siêu đô thị hợp nhất này mang trong mình tiềm năng trở thành cực tăng trưởng hàng đầu châu Á, sánh ngang với các thành phố lớn trong khu vực như Bangkok, Kuala Lumpur hay Thượng Hải.

Xem thêm 

Bà Rịa - Vũng Tàu khởi công tuyến nối cao tốc Biên Hòa – Vũng Tàu gần 14.000 tỷ đồng

TP. HCM sáp nhập với Bình Dương và Bà Rịa - Vũng Tàu: Bước đi quyết định trở thành siêu đô thị biển