Tình trạng thu hồi đất tràn lan sẽ được hạn chế nhờ luật đất đai sửa đổi

Luật Đất đai 2024 được Quốc hội thông qua vào tháng 01 năm 2024, đánh dấu một bước ngoặt quan trọng trong việc quản lý đất đai tại Việt Nam. Một trong những điểm nổi bật của luật sửa đổi là hạn chế tình trạng thu hồi đất tràn lan, bảo vệ quyền lợi của người dân và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Tìm hiểu chi tiết về khái niệm thu hồi đất

Thu hồi đất là hành động do Nhà nước thực hiện nhằm lấy lại quyền sử dụng đất đã giao cho các cá nhân, tổ chức trước đây. Quyền sử dụng đất này có thể được cấp thông qua các hình thức như giao đất, cho thuê đất, hoặc cấp quyền sử dụng đất.

Bản chất của thu hồi đất thể hiện qua hai khía cạnh:

• Thể hiện quyền định đoạt của Nhà nước đối với đất đai: Do Nhà nước là chủ sở hữu toàn dân đối với đất đai, nên có quyền thu hồi đất để phục vụ lợi ích quốc gia, công cộng. Việc thu hồi đất được thực hiện dựa trên các quy định của pháp luật, đảm bảo công khai, minh bạch và tuân thủ các nguyên tắc về bồi thường, hỗ trợ và tái định cư.
• Là công cụ để điều chỉnh sử dụng đất: Thông qua việc thu hồi đất, Nhà nước có thể điều chỉnh quỹ đất, bố trí lại các khu vực chức năng để phù hợp với các yêu cầu phát triển kinh tế - xã hội. Ví dụ, Nhà nước có thể thu hồi đất để xây dựng các công trình công cộng như trường học, bệnh viện, đường giao thông, hoặc để phát triển các khu công nghiệp, khu đô thị mới.

Mục đích của thu hồi đất là nhằm sử dụng đất hiệu quả, hợp lý, phục vụ lợi ích quốc gia, công cộng, góp phần phát triển kinh tế - xã hội và bảo vệ môi trường.

Việc thu hồi đất phải được thực hiện đúng quy định của pháp luật (Nguồn: lawnet)

Tình hình thu hồi đất hiện tại như thế nào?

Tình trạng thu hồi đất hiện nay đang là một chủ đề nóng hổi thu hút nhiều sự quan tâm của xã hội. Theo ghi nhận, trong những năm gần đây, số lượng dự án thu hồi đất ngày càng tăng, dẫn đến nhiều bất cập và hệ quả tiêu cực.

Vấn đề

• Bồi thường không thỏa đáng: Mức bồi thường, hỗ trợ tái định cư thường thấp hơn giá thị trường, gây khó khăn cho người dân trong việc tái định cư và ổn định cuộc sống.
• Mâu thuẫn, khiếu kiện: Việc bồi thường không thỏa đáng và thiếu sự đồng thuận dẫn đến nhiều vụ khiếu kiện kéo dài, ảnh hưởng đến an ninh trật tự.

Giải pháp

• Bồi thường, hỗ trợ hợp lý: Mức bồi thường cần sát với giá thị trường, đảm bảo người dân có đủ điều kiện tái định cư và ổn định cuộc sống.
• Đơn giản hóa thủ tục: Rút gọn các bước trong quy trình thu hồi đất, tạo điều kiện thuận lợi cho người dân.
• Tăng cường đối thoại, giải thích: Tổ chức các buổi gặp gỡ, trao đổi thông tin để giải đáp thắc mắc và lấy ý kiến người dân trước khi thu hồi đất.
• Giám sát chặt chẽ: Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra để đảm bảo việc thu hồi đất được thực hiện đúng quy định.

Thu hồi đất là một nhiệm vụ cấp bách, cần sự phối hợp chặt chẽ (Nguồn: lsx)

Việc giải quyết các vấn đề liên quan đến thu hồi đất là một nhiệm vụ cấp bách, cần sự phối hợp chặt chẽ giữa các cơ quan chức năng, doanh nghiệp và người dân. Chỉ khi có sự đồng thuận và giải pháp hiệu quả, tình trạng thu hồi đất tràn lan mới có thể được kiểm soát, đảm bảo lợi ích chung của cộng đồng.

Tình trạng thu hồi đất tràn lan sẽ được hạn chế nhờ Luật Đất đai sửa đổi 2024 

Luật Đất đai 2024 có nhiều điểm mới được kỳ vọng sẽ hạn chế tình trạng thu hồi đất tràn lan, bảo vệ quyền lợi của người dân và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội.

Điểm sáng của luật là quy định chặt chẽ về thu hồi đất (Điều 79). Luật chỉ cho phép thu hồi đất trong 31 trường hợp cụ thể và các trường hợp thu hồi đất vì lợi ích quốc gia, công cộng phải được Quốc hội xem xét, bổ sung. Việc này đảm bảo tính công khai, minh bạch và hạn chế tình trạng lạm dụng quyền thu hồi đất.

Chương VII của luật cũng quy định chi tiết về bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất. Luật đảm bảo quyền và lợi ích hợp pháp của người dân, yêu cầu khu tái định cư phải hoàn thiện hạ tầng, phù hợp với văn hóa địa phương và được phê duyệt trước khi thu hồi đất.

Luật Đất đai 2024 cũng thay thế "khung giá đất" bằng "bảng giá đất" (Điều 159) và quy định 4 phương pháp định giá đất (Điều 158, 160). Việc này giúp định giá đất sát với giá thị trường, đảm bảo công tác quản lý đất đai và phát triển kinh tế - xã hội.

Luật Đất đai 2024 cũng có sự thay đổi về giá đất thu hồi (Nguồn: thuvienphapluat)

Điểm mới quan trọng nữa là luật bổ sung Chương VIII về "phát triển, quản lý và khai thác quỹ đất". Quỹ đất của Nhà nước sẽ trở thành nhà cung cấp quỹ đất lớn nhất, đảm bảo nguồn cung cho thị trường và thu "địa tô chênh lệch" vào ngân sách nhà nước.

Với những pháp lý đất đai chặt chẽ và hướng đến lợi ích công cộng, Luật Đất đai 2024 hứa hẹn sẽ hạn chế tình trạng thu hồi đất tràn lan, tạo môi trường đầu tư bất động sản minh bạch và thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội bền vững.

Xem thêm

Luật Đất đai 2024: 2 ngoại lệ cần lưu ý

Luật đất đai sửa đổi có siết được đầu cơ bất động sản