Thực trạng hệ thống hạ tầng và xu hướng phát triển cơ sở hạ tầng tại Việt Nam

Hệ thống hạ tầng tại Việt Nam hiện nay đang chứng kiến sự phát triển đáng kể, đặc biệt là trong lĩnh vực quy hoạch đô thị. Việt Nam đang dần khẳng định vai trò quan trọng của việc đầu tư vào cơ sở hạ tầng để đáp ứng nhu cầu của sự tăng trưởng dân số và phát triển kinh tế. Trong quá trình này, quy hoạch đô thị thông minh là một xu hướng hiện đại được ưu tiên áp dụng, nhằm tối ưu hóa các nguồn lực, giảm thiểu tác động môi trường và cải thiện chất lượng cuộc sống của người dân.

Thực trạng hệ thống cơ sở hạ tầng tại Việt Nam

Trong thời gian qua, ngành Xây dựng đã đạt được mức tăng trưởng cao, đóng góp tỷ trọng lớn vào GDP của quốc gia. Ngành này cũng đã góp phần vào các chương trình tái cơ cấu nền kinh tế như tái cơ cấu đầu tư công và tham gia vào các đột phá về cơ sở hạ tầng. Hệ thống hạ tầng ở Việt Nam được chia ra thành các khu vực khác nhau với thực trạng đầu tư và phát triển như sau:

• Giao thông và Đô thị: Các thành phố lớn như Hà Nội và TP HCM đang chịu áp lực lớn từ tăng dân số và phát triển đô thị. Việc đầu tư vào hệ thống giao thông công cộng, như đường sắt đô thị và mở rộng mạng lưới đường cao tốc nhằm giảm thiểu ùn tắc giao thông là một ưu tiên. Các dự án như đường cao tốc Nội Bài - Lào Cai, sân bay Long Thành, và các tuyến đường sắt nối các thành phố lớn đến các khu vực kinh tế trọng điểm đang được đầu tư mạnh mẽ.
• Nhà ở: Ngoài việc phát triển nhà ở đảm bảo đồng bộ về hạ tầng kỹ thuật và hạ tầng xã hội, sử dụng quỹ đất một cách tiết kiệm và hiệu quả, các đô thị lớn cũng đặc biệt quan tâm đến việc phát triển đa dạng các loại hình nhà ở. Điều này nhằm giải quyết nhu cầu nhà ở cho các tầng lớp dân cư, đặc biệt là những người thuộc diện được hưởng chính sách hỗ trợ về nhà ở.

Nhà ở được phát triển đồng bộ với cơ sở hạ tầng kỹ thuật và xã hội (Ảnh: Báo Chính phủ)

• Năng lượng: Việt Nam đang chuyển đổi từ năng lượng từ than và dầu mỏ sang các nguồn năng lượng tái tạo như điện gió và điện mặt trời. Điều này nhằm giảm thiểu ô nhiễm môi trường và đảm bảo nguồn cung cấp điện ổn định cho phát triển kinh tế.
• Cấp nước và xử lý nước thải: Việt Nam đang đối mặt với thách thức về nguồn nước sạch và xử lý nước thải. Các dự án xây dựng hệ thống đập thủy điện và các nhà máy xử lý nước thải đang được triển khai để cải thiện chất lượng môi trường sống và hỗ trợ cho các ngành công nghiệp.
• Công nghệ thông tin và viễn thông: Đầu tư vào viễn thông và các công nghệ thông tin đang giúp nâng cao chất lượng dịch vụ công cộng và khả năng kết nối mạng lưới ở các vùng sâu, vùng xa.
• Nông nghiệp và nông thôn: Chính sách phát triển nông thôn và nông nghiệp bền vững đang được chú trọng, nhằm nâng cao thu nhập và chất lượng cuộc sống của người dân nông thôn.

Tuy nhiên, việc đầu tư và phát triển hạ tầng ở Việt Nam vẫn còn nhiều hạn chế, nhất là ở các vùng sâu vùng xa và những khu vực có điều kiện kinh tế khó khăn. Chính phủ Việt Nam vẫn đang nỗ lực để giải quyết các vấn đề này, nhằm mục đích đưa hệ thống hạ tầng cả nước này lên một tầm cao mới.

Xu hướng phát triển cơ sở hạ tầng trong lĩnh vực quy hoạch đô thị tại Việt Nam

Tổng Thư ký Hiệp hội Bất động sản Việt Nam (VNREA), ông Đỗ Viết Chiến đã chia sẻ: “Đô thị thông minh hiện nay đã trở thành một xu hướng không thể thiếu trên thế giới, đặc biệt trong bối cảnh môi trường ngày càng biến đổi khắc nghiệt.”

Ông Chiến nhấn mạnh rằng, những dự án đô thị được quy hoạch một cách chuẩn mực và hợp lý sẽ mang lại giá trị vượt trội hơn nhiều so với những dự án chỉ tập trung vào việc thực hiện các bản vẽ mà không có sự tính toán cụ thể cho việc sử dụng của con người.

Theo ông, việc quy hoạch đô thị thông minh được thể hiện thông qua việc tổ chức cấu trúc đô thị sao cho thuận tiện, tiết kiệm thời gian và quỹ đạo di chuyển, bảo tồn các giá trị văn hóa lịch sử, cũng như khai thác hài hòa các yếu tố tự nhiên như địa hình, địa chất, cảnh quan và khí hậu. Điều này không chỉ giảm chi phí đầu tư xây dựng đô thị mà còn tiết kiệm năng lượng, mang lại môi trường sống hài hòa và bền vững với thiên nhiên.

Đô thị thông minh đã trở thành một xu hướng quan trọng (Ảnh: Tạp chí Kiến trúc)

Trong chiến lược quy hoạch đô thị thông minh, hệ thống hạ tầng kỹ thuật đóng vai trò hết sức quan trọng. Thiết kế hệ thống hạ tầng kỹ thuật thông minh không chỉ giúp giảm chi phí đầu tư xây dựng mà còn tối ưu hóa hiệu quả vận hành. Đặc biệt, việc áp dụng công nghệ thông tin để thu thập dữ liệu và tự động hóa điều phối vận hành sẽ nâng cao hiệu quả mà không cần phải tăng thêm chi phí đầu tư xây dựng mới.

Sự kết hợp và điều phối hệ thống hạ tầng một cách liên thông được cho là có thể tăng đáng kể hiệu quả hoạt động. Ví dụ như kết hợp giữa hệ thống thoát nước với hệ thống giao thông ngầm, hoặc kết hợp giữa xử lý nước thải và quản lý thoát nước mặt để tái chế chất thải thành phân bón hoặc nguồn năng lượng.

Theo chủ trương, định hướng của Đảng, Nhà nước và các cơ quan chuyên môn, việc phát triển đô thị thông minh tại Việt Nam sẽ được triển khai dựa trên việc giải quyết các vấn đề về quy hoạch, xây dựng, và quản lý đô thị thông minh. Hiện nay, nhiều địa phương trên toàn quốc đã bắt đầu triển khai các dự án và đề án phát triển đô thị thông minh, áp dụng và thực thi các giải pháp cụ thể.

(Nguồn: Tạp chí Nhân lực Nhân tài VIệt)

Như vậy, việc cải thiện và phát triển cơ sở hạ tầng, đặc biệt là thông qua quy hoạch đô thị thông minh, là một hướng đi bền vững của Việt Nam trong thời gian tới. Xu hướng này thể hiện sự nỗ lực của Việt Nam trong việc nâng cao chất lượng cuộc sống của người dân, thu hút đầu tư và thúc đẩy phát triển kinh tế bền vững.

Xem thêm

Một số điểm nổi bật trong luật quy hoạch đô thị mới nhất năm 2024

Tổng quan bản đồ quy hoạch quận Đống Đa Hà Nội mới nhất