Tại sao cần sắp xếp lại đơn vị hành chính Hà Nội? Cơ sở pháp lý liên quan
Việc sắp xếp đơn vị hành chính, đặc biệt là sáp nhập phường, xã Hà Nội, đang trở thành một chủ đề thu hút nhiều sự quan tâm trong thời gian gần đây. Không chỉ là yêu cầu mang tính kỹ thuật, việc sắp xếp này còn là bước đi chiến lược nhằm nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước, tinh gọn bộ máy hành chính và phục vụ người dân tốt hơn. Vậy đâu là cơ sở pháp lý cho chủ trương này và mục tiêu dài hạn mà Hà Nội đang hướng tới là gì?
Cơ sở pháp lý về việc sắp xếp lại đơn vị hành chính Hà Nội
Việc sắp xếp lại đơn vị hành chính tại Hà Nội, bao gồm sáp nhập phường, xã, đang được triển khai đồng bộ theo chủ trương của Trung ương và các văn bản pháp luật hiện hành. Dưới đây là các văn bản pháp lý quan trọng đang làm căn cứ cho quá trình này:
Nghị quyết số 117/2024/QH15 của Quốc hội
Đây là văn bản có hiệu lực cao nhất trong hệ thống pháp luật liên quan đến việc sắp xếp đơn vị hành chính. Nghị quyết được Quốc hội ban hành ngày 18/1/2024, nêu rõ nguyên tắc, tiêu chí và lộ trình thực hiện sắp xếp đơn vị hành chính cấp huyện, cấp xã trên cả nước, trong đó có Hà Nội. Theo đó:
- Các địa phương phải rà soát kỹ các phường, xã chưa đạt tiêu chuẩn về diện tích và dân số.
- Ưu tiên sáp nhập các đơn vị có quy mô nhỏ, hiệu quả quản lý thấp.
- Khuyến khích việc sáp nhập để hình thành các đơn vị hành chính mới có đủ điều kiện phát triển ổn định, lâu dài.
Nghị quyết số 117/2024/QH15 của Quốc hội nêu rõ nguyên tắc sắp xếp đơn vị hành chính (Ảnh: Thư viện pháp luật)
Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 của Ủy ban Thường vụ Quốc hội
Ban hành ngày 12/7/2023, Nghị quyết 35 là văn bản hướng dẫn chi tiết thực hiện chủ trương của Quốc hội. Trong đó quy định rõ tiêu chí bắt buộc cho một đơn vị hành chính cấp xã: diện tích tối thiểu 5 km2 và dân số tối thiểu 8.000 người (đối với khu vực đô thị). Các phường, xã không đạt đồng thời hai tiêu chí này sẽ thuộc diện xem xét sắp xếp lại.
Hà Nội là địa phương có nhiều phường nhỏ, dân số thấp hoặc diện tích hạn chế, đặc biệt là các khu nội đô cũ, nên việc sắp xếp là điều tất yếu để đảm bảo phù hợp với quy định mới.
Nghị quyết số 35/2023/UBTVQH15 hướng dẫn thực hiện chủ trương của Quốc hội (Ảnh: Đại biểu nhân dân Nghệ An)
Nghị quyết số 595/NQ-UBTVQH15 ngày 12/9/2022
Nghị quyết 595 xác định việc tiếp tục sắp xếp các đơn vị hành chính là yêu cầu cần thiết, góp phần tinh gọn bộ máy, nâng cao hiệu quả hoạt động của chính quyền cơ sở. Đây được xem như bước chuẩn bị, tạo nền tảng pháp lý cho các nghị quyết sau này như Nghị quyết 117/2024/QH15.
Tóm lại, việc sắp xếp lại đơn vị hành chính, bao gồm việc sáp nhập phường, xã Hà Nội, được hậu thuẫn bởi hệ thống pháp luật đầy đủ, rõ ràng. Đây là bước đi có cơ sở pháp lý vững chắc, nhằm hướng đến một hệ thống hành chính hiệu quả hơn, phù hợp với tốc độ đô thị hóa và yêu cầu phát triển của Thủ đô trong tương lai.
>>> Đừng bỏ qua: Toàn cảnh kế hoạch sắp xếp 526 xã, phường Hà Nội xuống còn 126: Kịch bản và tên mới dự kiến
Mục tiêu dài hạn của việc sắp xếp đơn vị hành chính tại Hà Nội
Đằng sau việc sáp nhập phường, xã Hà Nội là định hướng chiến lược nhằm nâng cao chất lượng quản trị đô thị, tinh gọn bộ máy và hướng tới phục vụ người dân một cách hiệu quả hơn. Dưới đây là những mục tiêu cốt lõi:
Tăng cường hiệu quả quản lý nhà nước
Nhiều đơn vị hành chính hiện nay, đặc biệt ở khu vực nội đô cũ của Hà Nội, có quy mô rất nhỏ, dân số ít nhưng vẫn duy trì một bộ máy đầy đủ gồm cán bộ, công chức, cơ sở vật chất. Điều này gây ra tình trạng phân tán nguồn lực và chồng chéo trong công tác quản lý.
Việc sắp xếp đơn vị hành chính, sáp nhập các phường, xã chưa đạt chuẩn, sẽ giúp giảm đầu mối, từ đó nâng cao năng lực tổ chức, giảm thiểu sự phân tán và tăng tính tập trung trong chỉ đạo, điều hành.
Việc sắp xếp đơn vị hành chính sẽ nâng cao năng lực tổ chức của nhà nước (Ảnh: Tạp chí Tổ chức Nhà nước)
Giảm biên chế, tinh gọn bộ máy
Một trong những yêu cầu cấp thiết hiện nay là cắt giảm số lượng biên chế hành chính, nâng cao chất lượng đội ngũ cán bộ công chức. Việc sáp nhập các đơn vị hành chính có quy mô nhỏ sẽ giúp giảm số lượng cán bộ quản lý cấp cơ sở mà vẫn đảm bảo hiệu quả công việc.
Điều này không chỉ giúp giảm chi ngân sách, mà còn tạo cơ hội bố trí, sàng lọc và nâng cao chất lượng nhân sự. Những người có năng lực tốt sẽ được giữ lại và phát triển, trong khi bộ máy hành chính trở nên gọn nhẹ và linh hoạt hơn.
Nâng cao chất lượng cuộc sống người dân
Một hệ thống quản lý hiệu quả, tinh gọn sẽ tạo điều kiện để người dân được phục vụ nhanh hơn, thuận tiện hơn, từ thủ tục hành chính, cấp giấy tờ, cho đến tiếp cận các dịch vụ công.
Bên cạnh đó, khi quy mô đơn vị hành chính được mở rộng và hợp lý hóa, việc đầu tư vào hạ tầng, y tế, giáo dục, văn hóa… cũng dễ dàng hơn. Hà Nội kỳ vọng sau quá trình sắp xếp, các phường xã mới sẽ có điều kiện phát triển đồng đều, không còn khoảng cách quá lớn giữa các khu vực.
Sau sắp xếp, các phường xã mới sẽ có điều kiện phát triển đồng đều hơn (Ảnh: Việt Nam hội nhập)
Chủ trương sáp nhập phường, xã Hà Nội là một phần trong tiến trình cải cách hành chính tổng thể, được thực hiện có lộ trình và căn cứ pháp lý rõ ràng. Khi việc sắp xếp đơn vị hành chính được triển khai hiệu quả, người dân sẽ là những người hưởng lợi đầu tiên. Đây là một bước đi quan trọng để xây dựng một Thủ đô hiện đại, linh hoạt và phục vụ ngày càng tốt hơn nhu cầu của cộng đồng.
Xem thêm
.png)
