Sự khác nhau giữa Force Sell và Call Margin

Trong thị trường chứng khoán sôi động, Force Sell và Call Margin là hai khái niệm thường khiến nhà đầu tư hoang mang. Tuy có vẻ tương đồng, nhưng thực chất chúng có những điểm khác biệt đáng kể với những ảnh hưởng riêng biệt đến tài khoản giao dịch. Hiểu rõ bản chất và cách thức hoạt động của từng khái niệm là chìa khóa giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định sáng suốt, hạn chế rủi ro và gia tăng cơ hội thành công trong giao dịch ký quỹ.

Force Sell là gì?

Force Sell được coi là thanh lý bắt buộc - hành động do công ty chứng khoán tự động bán đi một phần hoặc toàn bộ cổ phiếu trong tài khoản giao dịch ký quỹ của nhà đầu tư khi giá trị tài sản đảm bảo (thường là cổ phiếu) giảm xuống dưới mức yêu cầu tối thiểu (tỷ lệ ký quỹ).

Force Sell được coi là thanh lý bắt buộc ( Nguồn: GM Invest)

Ví dụ: Nhà đầu tư A mua 100 cổ phiếu XYZ giá 10.000 đồng/cổ phiếu với tỷ lệ ký quỹ 50%, tương đương giá trị tài sản đảm bảo tối thiểu là 500 triệu đồng (100 x 10.000 x 0,5). Nếu giá cổ phiếu XYZ giảm xuống 5.000 đồng/cổ phiếu, giá trị tài sản đảm bảo của nhà đầu tư A chỉ còn 250 triệu đồng (100 x 5.000 x 0,5), thấp hơn mức tối thiểu. Lúc này, công ty chứng khoán sẽ thực hiện Force Sell, bán đi một số cổ phiếu XYZ trong tài khoản của nhà đầu tư A để thu hồi vốn và đảm bảo tỷ lệ ký quỹ.

Call Margin là gì?

Đọc tiếp

Call Margin, còn được biết đến như lệnh gọi ký quỹ. Call Margin thường xảy ra khi giá trị tài sản trong tài khoản của nhà đầu tư giảm xuống dưới mức yêu cầu ký quỹ duy trì (maintenance margin). Khi điều này xảy ra, nhà đầu tư sẽ nhận được thông báo từ công ty chứng khoán yêu cầu họ nạp thêm tiền hoặc chứng khoán vào tài khoản để đưa giá trị ký quỹ lên mức tối thiểu.

Call Margin hay còn được gọi là lệnh gọi ký quỹ (Nguồn: VNSC by Finhay)

Ví dụ: Nhà đầu tư B mua 50 cổ phiếu ABC giá 20.000 đồng/cổ phiếu với tỷ lệ ký quỹ 60%, tương đương giá trị tài sản đảm bảo tối thiểu là 600 triệu đồng (50 x 20.000 x 0,6). Nếu giá cổ phiếu ABC giảm xuống 15.000 đồng/cổ phiếu, giá trị tài sản đảm bảo của nhà đầu tư B chỉ còn 450 triệu đồng (50 x 15.000 x 0,6), thấp hơn mức tối thiểu. Công ty chứng khoán sẽ gửi thông báo Call Margin yêu cầu nhà đầu tư B nạp thêm 150 triệu đồng (600 - 450) để duy trì tỷ lệ ký quỹ. Nếu nhà đầu tư B không nạp thêm tiền/chứng khoán, công ty chứng khoán có thể thực hiện Force Sell như trường hợp của nhà đầu tư A.

Phân biệt Force Sell và Call Margin

Force Sell

Thời điểm xảy ra: Khi giá trị tài sản đảm bảo giảm xuống dưới mức yêu cầu tối thiểu
Hành động của công ty chứng khoán: Tự động bán cổ phiếu trong tài khoản
Sự chủ động của nhà đầu tư: Không
Hậu quả: Nhà đầu tư có thể bị lỗ do giá bán có thể thấp hơn giá mua.

Call Margin

Thời điểm xảy ra: Khi tỷ lệ ký quỹ giảm xuống dưới mức tối thiểu
Hành động của công ty chứng khoán: Gửi thông báo và yêu cầu nhà đầu tư nạp thêm tiền/chứng khoán
Sự chủ động của nhà đầu tư: Có (nhà đầu tư có thể nạp thêm tiền/chứng khoán để duy trì tỷ lệ ký quỹ)
Hậu quả: Nhà đầu tư có thể tránh được lỗ nếu nạp thêm tiền/chứng khoán kịp thời.

Ví dụ 1: Force Sell

Nhà đầu tư A mua 100 cổ phiếu XYZ giá 10.000 đồng/cổ phiếu với tỷ lệ ký quỹ 50%, tương đương giá trị tài sản đảm bảo tối thiểu là 500 triệu đồng (100 x 10.000 x 0,5).
Giá cổ phiếu XYZ sau đó giảm xuống 5.000 đồng/cổ phiếu. Lúc này, giá trị tài sản đảm bảo của nhà đầu tư A chỉ còn 250 triệu đồng (100 x 5.000 x 0,5), thấp hơn mức tối thiểu 500 triệu đồng.
Công ty chứng khoán sẽ thực hiện Force Sell, bán đi một số cổ phiếu XYZ trong tài khoản của nhà đầu tư A để thu hồi vốn và đảm bảo tỷ lệ ký quỹ.
Hậu quả: Nhà đầu tư A có thể bị lỗ do giá bán cổ phiếu trong đợt Force Sell có thể thấp hơn giá mua ban đầu.

Ví dụ 2: Call Margin

Nhà đầu tư B mua 50 cổ phiếu ABC giá 20.000 đồng/cổ phiếu với tỷ lệ ký quỹ 60%, tương đương giá trị tài sản đảm bảo tối thiểu là 600 triệu đồng (50 x 20.000 x 0,6).
Giá cổ phiếu ABC sau đó giảm xuống 15.000 đồng/cổ phiếu. Lúc này, giá trị tài sản đảm bảo của nhà đầu tư B chỉ còn 450 triệu đồng (50 x 15.000 x 0,6), thấp hơn mức tối thiểu 600 triệu đồng.
Công ty chứng khoán sẽ gửi thông báo Call Margin yêu cầu nhà đầu tư B nạp thêm 150 triệu đồng (600 - 450) để duy trì tỷ lệ ký quỹ.
Nhà đầu tư B có hai lựa chọn:

Nạp thêm tiền/chứng khoán: Lúc này, tỷ lệ ký quỹ sẽ được duy trì và nhà đầu tư tiếp tục giao dịch bình thường.
Không nạp thêm: Nếu nhà đầu tư B không thực hiện nạp thêm, công ty chứng khoán có thể thực hiện Force Sell như trường hợp của nhà đầu tư A.

Hiểu rõ bản chất của 2 khái niệm là chìa khóa giúp nhà đầu tư hạn chế rủi ro (Nguồn: ZaloPay)

Tóm lại:

Call Margin là cảnh báo và yêu cầu nộp thêm vốn khi tài sản giảm dưới mức ký quỹ duy trì.
Force Sell là hành động bán bắt buộc khi nhà đầu tư không đáp ứng Call Margin để đảm bảo mức ký quỹ an toàn.

Hiểu rõ sự khác biệt giữa hai khái niệm này giúp nhà đầu tư quản lý rủi ro tốt hơn và tránh được những thiệt hại không mong muốn trong quá trình đầu tư chứng khoán.

Cần làm gì để tránh bị Force Sell?

Để tránh bị Force Sell trong đầu tư chứng khoán, bạn nên tham khảo một số phương pháp sau:

Hiểu rõ quy tắc giao dịch: Nắm rõ các quy tắc và điều kiện của công ty chứng khoán mà bạn đang giao dịch. Điều này bao gồm mức ký quỹ yêu cầu và tỷ lệ duy trì.

Quản lý rủi ro: Không nên đầu tư toàn bộ tài sản vào một cổ phiếu hoặc một loại tài sản duy nhất. Phân bổ vốn hợp lý và đa dạng hóa danh mục đầu tư để giảm thiểu rủi ro.

Theo dõi thị trường thường xuyên: Liên tục cập nhật thông tin về thị trường và tình hình kinh doanh của các công ty mà bạn đầu tư. Điều này giúp bạn có thể đưa ra quyết định kịp thời khi cần thiết.

Đặt lệnh Stop-loss: Sử dụng lệnh Stop-loss để tự động bán cổ phiếu khi giá giảm đến một mức nhất định. Điều này giúp bảo vệ vốn và giảm thiểu tổn thất.

Bảo trì tài khoản ký quỹ: Luôn giữ tài khoản ký quỹ ở mức an toàn cao hơn yêu cầu của công ty chứng khoán. Điều này có nghĩa là bạn nên duy trì một phần vốn dự phòng để tránh bị call margin.

Hiểu rõ đòn bẩy: Nếu bạn sử dụng đòn bẩy, hãy chắc chắn rằng bạn hiểu rõ rủi ro đi kèm và không vay nhiều hơn số tiền bạn có thể chịu đựng mất.

Tăng ký quỹ khi cần thiết: Nếu thị trường diễn biến bất lợi, hãy chuẩn bị sẵn sàng để tăng ký quỹ bằng cách nạp thêm tiền vào tài khoản để tránh bị call margin.

Sử dụng công cụ quản lý rủi ro: Sử dụng các công cụ và phần mềm quản lý rủi ro để theo dõi danh mục đầu tư và các yêu cầu ký quỹ.

Giữ tâm lý vững vàng: Tránh các quyết định giao dịch dựa trên cảm xúc. Thay vào đó, hãy tuân thủ theo kế hoạch đầu tư đã định trước và các nguyên tắc quản lý rủi ro.

Bằng cách áp dụng những biện pháp này, bạn có thể giảm thiểu nguy cơ bị Force Sell, bảo vệ vốn đầu tư của mình và duy trì sự ổn định trong giao dịch chứng khoán.

Tóm lại, trong đầu tư chứng khoán, việc hiểu rõ sự khác nhau giữa Force Sell và Call Margin là vô cùng quan trọng. Hơn nữa, nhà đầu tư nên tuân thủ tỷ lệ ký quỹ do công ty chứng khoán quy định để tránh trường hợp bị Force Sell. Việc nắm vững các khái niệm này giúp nhà đầu tư quản lý rủi ro hiệu quả, từ đó đưa ra những quyết định đầu tư sáng suốt và an toàn hơn.

Xem thêm

Tác động của lãi suất đến thị trường chứng khoán

Tài chính hành vi trong đầu tư chứng khoán