Sổ đỏ đồng sở hữu và những lưu ý quan trọng bạn cần biết

Sổ đỏ là một trong những loại giấy tờ pháp lý đất đai quan trọng nhất liên quan đến quyền sử dụng đất và sở hữu nhà ở, tài sản gắn liền đất. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về sổ đỏ đồng sở hữu, một trường hợp phổ biến khi có nhiều người cùng sở hữu một thửa đất. Bài viết này sẽ giải đáp cho bạn những câu hỏi thường gặp về sổ đỏ đồng sở hữu và những lưu ý phát lý đất đai quan trọng cần biết.

Tìm hiểu sổ đỏ đồng sở hữu

Theo khoản 2 Điều 98 Luật Đất đai 20131, thửa đất nhiều người chung quyền sử dụng đất, hay sở hữu chung nhà ở, tài sản khác gắn liền đất thì Giấy chứng nhận cho quyền sử dụng đất, sở hữu nhà ở hay tài sản khác gắn liền với đất (gọi tắt Giấy chứng nhận) phải được ghi đầy đủ tên những người tham gia. 

Đồng thời, cấp cho mỗi người một Giấy chứng nhận, còn trường hợp các chủ sử dụng, sở hữu yêu cầu cấp chung một Giấy chứng nhận và trao cho người đại diện.

Như vậy, sổ đỏ đồng sở hữu là Giấy chứng nhận có ghi tên nhiều người cùng sở hữu quyền sử dụng đất, nhà ở và tài sản gắn liền với đất. Sổ đỏ đồng sở hữu có thể cấp cho mỗi người một sổ hoặc cấp chung một sổ cho người đại diện. Sổ đỏ đồng sở hữu có thể được cấp cho các cá nhân không có quan hệ vợ chồng hoặc con cái với nhau, nhưng có thỏa thuận bằng văn bản về việc chung sở hữu quyền sử dụng đất, nhà ở và tài sản gắn liền với đất.

 Sổ đỏ đồng sở hữu (Nguồn: Báo Lao động)

Đối tượng sẽ đứng tên sổ đỏ là ai?

Đối tượng sẽ đứng tên sổ đỏ là những người có chung quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất. 

• Người góp tiền mua chung thửa đất, nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất.
• Người thừa kế chung thửa đất, nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất.
• Người được chuyển nhượng, tặng cho, cho thuê, cho mượn, cho ở chung thửa đất, nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất.
• Người được phân chia tài sản chung trong trường hợp ly hôn, giải thể hợp tác xã, phá sản, giải thể doanh nghiệp, tổ chức.

Đối tượng sẽ đứng tên sổ đỏ phải có đầy đủ các điều kiện sau:

• Thỏa thuận bằng văn bản về việc sở hữu chung thửa đất, nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất (có công chứng hoặc chứng thực).
• Có giấy tờ chứng minh về quyền sử dụng đất, sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền đất của người bán, chuyển nhượng, tặng cho, cho thuê, cho mượn, cho ở hoặc của người thừa kế, phân chia tài sản chung.
• Có giấy tờ chứng minh quan hệ hợp pháp giữa các bên liên quan như hợp đồng mua bán, chuyển nhượng, tặng cho, cho thuê, cho mượn, cho ở, giấy chứng nhận kết hôn, giấy chứng nhận ly hôn, giấy chứng nhận thừa kế, quyết định phân chia tài sản chung, quyết định giải thể hợp tác xã, phá sản, giải thể doanh nghiệp, tổ chức.
• Có giấy tờ chứng minh năng lực hành vi dân sự của các bên liên quan, như chứng minh nhân dân, hộ chiếu, giấy khai sinh, giấy ủy quyền, văn bản xác nhận của cơ quan, tổ chức có thẩm quyền.

Đối tượng đứng tên sổ đỏ là người có chung quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền đất (Nguồn: Bao Phu nu)

Có thể tách sổ đỏ đồng sở hữu không?

Có thể tách sổ đỏ đồng sở hữu nếu thửa đất đủ điều kiện và được sự đồng ý của tất cả các người chung quyền sử dụng đất, sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất. Để tách sổ đỏ đồng sở hữu, các bên phải có sự thỏa thuận bằng văn bản về việc phân chia quyền sử dụng đất, quyền sở hữu nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất (có công chứng hoặc chứng thực). 

Ngoài ra, thửa đất cần đáp ứng các điều kiện về diện tích, hình dạng, mật độ xây dựng, đường giao thông theo quy định của pháp luật và địa phương.

Hồ sơ tách sổ đỏ đồng sở hữu bao gồm những giấy tờ như sau:

• Đơn đề nghị tách thửa dựa theo mẫu 09/ĐK.
• Bản gốc của giấy chứng nhận đã được cấp.
• Hợp đồng hay văn bản đã thỏa thuận phân chia quyền sử dụng đất, sở hữu tài sản gắn liền với đất của nhóm chủ sở hữu chung tài sản gắn liền đất.
• Hồ sơ được nộp tại văn phòng đăng ký đất đai hoặc Ủy ban nhân dân cấp xã nơi thửa đất đó tọa lạc. Thời hạn giải quyết hồ sơ là 30 ngày kể từ thời điểm nhận đủ hồ sơ hợp lệ. Sau khi được cấp giấy chứng nhận mới, các bên phải nộp lại giấy chứng nhận cũ cho cơ quan cấp giấy chứng nhận.

Những lưu ý quan trọng khi tham gia sổ đỏ đồng sở hữu

Sổ đỏ đồng sở hữu có những ưu điểm và nhược điểm mà bạn cần biết khi tham gia sổ đỏ đồng sở hữu. Một số ưu điểm của sổ đỏ đồng sở hữu là:

• Giảm chi phí mua đất, nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất khi chia sẻ với nhiều người.
• Tăng khả năng vay vốn ngân hàng khi có nhiều người bảo lãnh.
• Tăng khả năng bảo vệ quyền lợi khi có tranh chấp về đất đai, nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất.

Một số nhược điểm của sổ đỏ đồng sở hữu là:

• Giảm quyền tự quyết khi phải phụ thuộc vào sự đồng ý của các đồng sở hữu trong việc sử dụng, quản lý, bán, cho thuê, tặng cho, thừa kế, tách thửa đất, nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất.
• Tăng rủi ro khi có sự thay đổi về quan hệ, tình cảm, tài chính, pháp lý của các đồng sở hữu, dẫn đến xung đột, tranh chấp, mất mát về đất đai, nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất.
• Tăng chi phí khi phải thực hiện các thủ tục pháp lý liên quan đến sổ đỏ đồng sở hữu, như công chứng, chứng thực, đăng ký, cấp giấy chứng nhận, thuế, phí, lệ phí.

Do đó, khi tham gia sổ đỏ đồng sở hữu, bạn cần lưu ý những điều sau:

• Nên có thỏa thuận bằng văn bản về việc sở hữu chung thửa đất, nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất, rõ ràng về tỷ lệ đóng góp, quyền và nghĩa vụ của mỗi bên, cách thức sử dụng, quản lý, phân chia, tách thửa, chuyển nhượng, thừa kế, giải quyết tranh chấp.
• Nên lựa chọn loại sổ đỏ phù hợp với nhu cầu và khả năng của mình, có thể là loại 1 (cấp cho mỗi người một sổ đỏ) hoặc loại 2 (cấp cho người đại diện một sổ đỏ).
• Nên thường xuyên theo dõi, cập nhật thông tin về tình hình sử dụng, quản lý, bán, cho thuê, tặng cho, thừa kế, tách thửa đất, nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất của các đồng sở hữu, để kịp thời phát hiện và ngăn chặn những hành vi vi phạm quyền lợi của mình.
• Nên tìm hiểu kỹ các quy định pháp luật về đất đai, nhà ở, tài sản khác gắn liền với đất, để biết được quyền và nghĩa vụ của mình, cũng như cách thức thực hiện các thủ tục pháp lý liên quan đến sổ đỏ đồng sở hữu.

Nên lựa chọn loại sổ đỏ phù hợp với nhu cầu và khả năng của mình (Nguồn: CafeF)

Sổ đỏ đồng sở hữu là một trường hợp phổ biến trong thực tế, nhưng cũng tiềm ẩn nhiều rủi ro và khó khăn khi thực hiện các giao dịch. Bạn cần nắm rõ các quy định về sổ đỏ đồng sở hữu và những lưu ý pháp lý đất đai quan trọng để bảo vệ quyền lợi của mình nhằm tránh những tranh chấp không đáng có.

Xem thêm

Từ 2025, sổ đỏ sẽ có tên gọi mới

Tìm hiểu về cấp sổ đỏ cho đất chung quyền: Quyền lợi và nghĩa vụ của các chủ sở hữu