Sai lầm suy nghĩ "được ăn cả, ngã về không" trong đầu tư bất động sản

Đầu tư bất động sản mặc dù mang lại lợi nhuận lớn nhưng nếu không biết cách quản lý rủi ro hiệu quả, nhà đầu tư có thể sẽ phải đối mặt với tình trạng mất trắng hoặc nợ nần do gồng lỗ. Một trong những sai lầm lớn nhất trong quản lý rủi ro khi đầu tư bất động sản là tâm lý “được ăn cả, ngã về không”. Vậy tâm lý này có thể gây ra những rủi ro tài chính gì và các nhà đầu tư nên làm gì để tránh bị ảnh hưởng?

Cơ chế hoạt động của hiệu ứng tâm lý “được ăn cả, ngã về không”

Tâm lý “được ăn cả, ngã về không” là một thành ngữ phổ biến trong thị trường đầu tư. Nó ám chỉ hành động đầu tư một cách quyết liệt dù không biết chắc kết quả nhận được là tốt hay xấu. Hay nói cách khác, đây là tâm lý đầu tư dựa vào may rủi. Nếu thành công, bạn sẽ thu được lợi ích rất nhiều, nhưng nếu thất bại, bạn sẽ mất hết mọi thứ.

Được ăn cả, ngã về không” chỉ hành động đầu tư một cách quyết liệt dù không biết chắc kết quả là tốt hay xấu (Nguồn: Kênh ngoại hối)

Thành ngữ này xuất phát từ trò chơi “đỏ đen”, khi người chơi thắng lớn và vượt quá sự mong đợi. Tuy nhiên, chiến thắng này không hề có cơ sở mà hoàn toàn dựa vào vận may. Thậm chí, người chơi đã nhận thức được khả năng thất bại nhưng vẫn quyết định đặt cược mà không quan tâm đến kết quả. 

Nghiên cứu sâu hơn, các chuyên gia lý giải bản chất của tâm lý này hình thành do một số hội chứng như:

• FOMO (Fear of Missing Out): Hội chứng này xuất phát từ cảm giác sợ bỏ lỡ cơ hội nào đó. Khi bị ảnh hưởng bởi FOMO, nhà đầu tư không còn quan tâm đến việc phân tích thị trường hay bản chất tốt xấu của tài sản đang định đầu tư. Họ chỉ quan tâm đến việc nắm lấy cơ hội mà nhiều người khác đang đua nhau có được.
• FUD (Fear – Uncertainty – Doubt): Hiệu ứng này là tác nhân ngược lại với FOM, nghĩa là nhà đầu tư lo lắng và sợ hãi rằng có một sự kiện kinh khủng nào đó sắp xảy ra. Khi rơi vào trạng thái FUD, họ có xu hướng bán tháo tài sản bằng mọi giá dù thực tế chưa có gì nghiêm trọng.
• Hiệu ứng Mỏ neo: Hiệu ứng này tạo ra sai lệch trong quyết định dựa vào thông tin xuất hiện trước. Hiệu ứng này thường xảy ra ở những nhà đầu tư ít kinh nghiệm. Thay vì tìm hiểu biến động của thị trường dựa trên tình hình thực tế, họ lại cố chấp tin vào những thông tin cũ và ra quyết định để chứng minh quan điểm của mình.
• Hiệu ứng Hot Hand: Hiệu ứng này liên quan đến chuỗi giao dịch thắng liên tiếp. Khi đó, nhà đầu tư có xu hướng tiếp tục giao dịch dựa trên cảm giác tự tin thái quá của bản thân mà bỏ qua các yếu tố khách quan khác.

Rủi ro tài chính đến từ tâm lý “được ăn cả, ngã về không”

Không chỉ với bất động sản mà tâm lý này còn dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng với hoạt động đầu tư nói chung. Những hậu quả dễ thấy nhất có thể kể đến:

• Đầu tư không sinh lời vì không đánh giá đúng giá trị của tài sản (căn hộ, đất đai,...) mua vào.
• Quyết định vội vàng nên mua phải bất động sản hư hỏng về cấu trúc, thẩm mỹ kém, chất lượng không đảm bảo, ảnh hưởng đến khả năng thanh khoản.
• Thất thoát vốn, nghiêm trọng hơn là phá sản hoặc lâm vào cảnh nợ nần.

Đầu tư theo cảm tính có thể khiến các nhà đầu tư mất trắng hoặc rơi vào cảnh nợ nần (Nguồn: VietNamNet)  

Thực chất, có thể các nhà đầu tư cũng đã lường trước được những rủi ro tài chính này. Tuy nhiên, thay vì cân nhắc kỹ lưỡng, họ vẫn chọn đầu tư may rủi với suy nghĩ “biết đâu mình thắng đậm”.

Nhà đầu tư nên làm gì để không bị ảnh hưởng bởi tâm lý may rủi?

Để hoạt động đầu tư không bị chi phối bởi lối suy nghĩ “được ăn cả, ngã về không”, điều quan trọng nhất là nhà đầu tư phải nhận thức được rõ ràng những hậu quả có thể phải đối mặt.

Một kế hoạch đầu tư chi tiết sẽ giúp các nhà đầu tư tránh bị cảm xúc chi phối (Nguồn: CafeLand)

Tiếp theo đó, hãy lập cho mình một kế hoạch đầu tư cụ thể và khoa học bằng cách:

• Nghiên cứu kỹ thị trường, giá trị tài sản và tiềm năng sinh lời. Chỉ khi đánh giá được chính xác tiềm năng và rủi ro tài chính của từng phương án đầu tư, bạn mới có thể loại bỏ được các quyết định cảm tính.
• Nếu không tự tin vào phán đoán của mình, đừng ngại tìm kiếm sự tư vấn từ chuyên gia bất động sản. Họ có thể giúp bạn đánh giá rủi ro và cung cấp thông tin chính xác.
• Xác định nguồn tài chính, tính toán chi phí và đảm bảo chỉ ra quyết định đầu tư khi có đủ khả năng thanh toán.
• Trước khi mua bất động sản, hãy kiểm tra kỹ chất lượng công trình và đánh giá xem liệu phải tốn thêm bao nhiêu chi phí để nâng cấp, sửa sang.
• Đừng đặt toàn bộ tài sản vào bất động sản mà luôn đa dạng hóa các danh mục đầu tư để giảm thiểu rủi ro.

Như vậy, bài viết đã giúp bạn chỉ ra những rủi ro tài chính mà nhà đầu tư bất động sản có thể gặp phải khi đầu tư theo tâm lý “được ăn cả, ngã về không”. Hy vọng qua những chia sẻ trên đây, bạn sẽ hiểu rõ hơn về tâm lý này để tránh phạm sai lầm.

Xem thêm

Bí quyết đầu tư bất động sản an toàn: 6 nguyên tắc giúp bảo vệ khoản đầu tư của bạn

3 quy tắc làm giàu từ đầu tư bất động sản: 7 năm, 50% và 2%