Những lưu ý quan trọng khi đọc báo cáo lưu chuyển tiền tệ của một doanh nghiệp

Khi nghiên cứu về một doanh nghiệp, báo cáo lưu chuyển tiền tệ là một trong những tài liệu quan trọng và không thể bỏ qua. Đây là thông tin then chốt để nhà đầu tư hiểu rõ về khả năng thanh khoản và tình hình tài chính của doanh nghiệp, qua đó đưa ra quyết định đầu tư phù hợp. Tuy nhiên, không phải ai cũng nắm rõ những lưu ý quan trọng khi đọc và phân tích báo cáo này.

Khái niệm báo cáo lưu chuyển tiền tệ cụ thể là gì?

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ (Statement of Cash Flows) là một trong ba báo cáo tài chính chính của doanh nghiệp, cùng với bảng cân đối kế toán và báo cáo kết quả hoạt động kinh doanh. Báo cáo này trình bày chi tiết về các nguồn tiền chi ra và thu vào của doanh nghiệp trong khoảng thời gian nhất định, thường là một quý hoặc một năm.

Cụ thể, báo cáo này phản ánh các hoạt động chủ yếu của doanh nghiệp như hoạt động kinh doanh (operating activities), hoạt động đầu tư (investing activities) và hoạt động tài chính (financing activities). Từ đó, nhà quản lý và nhà đầu tư có thể đánh giá được khả năng thanh toán, tình hình dòng tiền và mức độ rủi ro tài chính của doanh nghiệp.

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ cung cấp thông tin bổ sung cho các báo cáo tài chính khác, giúp nhà đầu tư có cái nhìn toàn diện hơn về hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp mà họ đang quan tâm.

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ trình bày chi tiết về các nguồn tiền chi ra và thu vào của doanh nghiệp (Nguồn: Tạp chí Tài chính)

3 nội dung chính trong báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Một báo cáo lưu chuyển tiền tệ được chia thành 3 hoạt động chính, bao gồm hoạt động kinh doanh, hoạt động đầu tư và hoạt động tài chính. Mỗi hoạt động này đều cung cấp thông tin quan trọng giúp nhà đầu tư có cái nhìn toàn diện về tình hình tài chính và khả năng thanh khoản của doanh nghiệp.

Hoạt động kinh doanh

Hoạt động kinh doanh (operating activities) thể hiện dòng tiền thu vào và chi ra liên quan đến các hoạt động kinh doanh chính của doanh nghiệp, như bán hàng, chi phí sản xuất, chi phí quản lý,.... Đây được coi là nguồn tiền quan trọng nhất, phản ánh khả năng sinh lời và tạo ra tiền mặt từ hoạt động kinh doanh chính của doanh nghiệp.

Dòng tiền từ hoạt động kinh doanh càng lớn, chứng tỏ doanh nghiệp càng có khả năng tự tài trợ cho hoạt động của mình. Ngược lại, nếu dòng tiền này âm, có thể là dấu hiệu cảnh báo về khả năng thanh toán và tình hình tài chính của doanh nghiệp.

Hoạt động kinh doanh thể hiện dòng tiền thu vào và chi ra liên quan đến các hoạt động kinh doanh chính của doanh nghiệp (Nguồn: VietnamBiz)

Hoạt động đầu tư

Hoạt động đầu tư (investing activities) thể hiện các khoản tiền chi ra và thu vào từ việc mua, bán tài sản dài hạn như máy móc thiết bị, nhà xưởng, đất đai,..... hay các khoản đầu tư tài chính dài hạn khác.

Dòng tiền từ hoạt động này cho thấy chiến lược đầu tư và mở rộng quy mô của doanh nghiệp. Nếu dòng tiền âm, chứng tỏ doanh nghiệp đang gia tăng đầu tư, mở rộng quy mô, còn dòng tiền dương thể hiện doanh nghiệp đang thu hồi vốn đầu tư.

Hoạt động đầu tư (Nguồn: Hãng Luật NPLaw)

Hoạt động tài chính

Hoạt động tài chính (financing activities) phản ánh các giao dịch liên quan đến vốn chủ sở hữu và nợ phải trả, như vay nợ, trả nợ, phát hành cổ phiếu, chi trả cổ tức,.... Thông tin này giúp nhà đầu tư đánh giá cơ cấu vốn và chiến lược tài chính của doanh nghiệp.

Nếu dòng tiền từ hoạt động này dương, chứng tỏ doanh nghiệp đang tăng vốn thông qua các biện pháp như phát hành cổ phiếu, vay nợ; còn nếu âm thể hiện doanh nghiệp đang trả nợ hoặc chi trả cổ tức.

Nhìn chung, báo cáo lưu chuyển tiền tệ cung cấp thông tin chi tiết về nguồn tiền thu vào, chi tiêu và khả năng sinh lời của doanh nghiệp, giúp nhà đầu tư đánh giá toàn diện tình hình tài chính và đưa ra quyết định đầu tư phù hợp.

Những lưu ý quan trọng mà nhà đầu tư nên biết khi đọc báo cáo lưu chuyển tiền tệ

Báo cáo lưu chuyển tiền tệ cung cấp thông tin quan trọng về tình hình tài chính của doanh nghiệp, nhưng để hiểu và sử dụng hiệu quả thông tin này, nhà đầu tư cần lưu ý một số điểm sau.

Thông tin khấu hao tài sản của doanh nghiệp

Khấu hao tài sản cố định không ảnh hưởng trực tiếp đến số tiền mặt của doanh nghiệp. Mặc dù khoản khấu hao này sẽ làm giảm lợi nhuận báo cáo, nhưng số dư tiền mặt trên sổ sách vẫn không thay đổi. Thậm chí, với những doanh nghiệp sản xuất, khấu hao tài sản có thể chiếm một tỷ lệ đáng kể so với lợi nhuận.

Vì vậy, khi phân tích báo cáo tài chính, nhà đầu tư cần chú ý xem xét kỹ lưỡng chính sách và số liệu khấu hao của doanh nghiệp. Điều này giúp xác định liệu doanh nghiệp có đang cố ý điều chỉnh chi phí khấu hao để thao túng lợi nhuận không. Nhà đầu tư cần lưu ý đến mục khấu hao tài sản cố định để đánh giá tính chính xác của báo cáo tài chính.

Thông tin khấu hao tài sản của doanh nghiệp (Nguồn: 123job)

Thông tin về chất lượng lợi nhuận qua dòng tiền từ hoạt động kinh doanh

Nhiều doanh nghiệp có thể báo lãi nhưng lại không có được dòng tiền mặt tương ứng, do để khách hàng nợ quá nhiều. Việc để khách hàng nợ quá lâu sẽ dẫn đến sụt giảm dòng tiền từ hoạt động kinh doanh. Trong ngắn hạn, điều này không có tác động quá lớn, nhưng trong dài hạn, tình trạng thiếu hụt dòng tiền sẽ ảnh hưởng nghiêm trọng đến tình hình tài chính của doanh nghiệp.

Vì vậy, khi đánh giá chất lượng lợi nhuận của một doanh nghiệp, nhà đầu tư cần xem xét kỹ tình hình lưu chuyển tiền tệ từ hoạt động kinh doanh trong dài hạn. Điều này sẽ giúp xác định liệu lợi nhuận báo cáo có thực sự phản ánh chính xác hiệu quả hoạt động của doanh nghiệp hay không.

Xem chất lượng lợi nhuận qua dòng tiền từ hoạt động kinh doanh (Nguồn: tìm việc làm)

Thông tin đầu tư mới của doanh nghiệp trong năm

Việc doanh nghiệp đầu tư vào các tài sản mới là rất quan trọng trong quá trình mở rộng quy mô hoạt động. Điều này được phản ánh rõ ràng thông qua các khoản mục đầu tư mới được trình bày trong báo cáo lưu chuyển tiền tệ.

Bằng cách phân tích số liệu này, chúng ta có thể đánh giá và dự đoán về việc mở rộng quy mô hoạt động của doanh nghiệp trong tương lai, từ đó kỳ vọng vào việc tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận. Thông tin này được thể hiện cụ thể trong phần dòng tiền từ hoạt động đầu tư trong báo cáo lưu chuyển tiền tệ.

Chính sách cổ tức

Bạn có thể tìm thấy thông tin về khoản cổ tức bằng tiền mặt mà công ty trả cho các cổ đông trong phần dòng tiền từ hoạt động tài chính trong báo cáo lưu chuyển tiền tệ. Việc hiểu rõ chính sách trả cổ tức của doanh nghiệp sẽ giúp bạn đánh giá được cách sử dụng lợi nhuận của họ.

Doanh nghiệp có dành phần lớn lợi nhuận để trả cổ tức cho cổ đông hay họ sẽ tái đầu tư một phần đáng kể vào hoạt động kinh doanh? Điều này sẽ cung cấp cho bạn những thông tin về triển vọng và tiềm năng của ngành mà doanh nghiệp đang hoạt động.

Chính sách cổ tức (Nguồn: Luật ACC)

Trên đây là những thông tin cơ bản về báo cáo lưu chuyển tiền tệ của một doanh nghiệp mà nhà đầu tư nên biết. Hy vọng bài viết đã giúp bạn có cái nhìn tổng quát hơn về báo cáo lưu chuyển tiền tệ, từ đó đưa ra những quyết định đầu tư đúng đắn.

Xem thêm 

Tại sao cần đọc thuyết minh báo cáo tài chính và cách ứng dụng để đầu tư hiệu quả?

Những lưu ý khi nhà đầu tư phân tích báo cáo kết quả kinh doanh của doanh nghiệp