Nhà đầu tư có nên mua trái phiếu Chính phủ?

Đầu tư trái phiếu là kênh đầu tư rất hấp dẫn trên thị trường tài chính. Tuy nhiên, không phải nhà đầu tư chứng khoán nào cũng hiểu rõ về trái phiếu, đặc biệt là những nhà đầu tư mới. Vậy đầu tư trái phiếu Chính phủ là gì? Nhà đầu tư có nên mua trái phiếu Chính phủ không? Nội dung bài viết này sẽ giải đáp giúp bạn.

Như thế nào được gọi là trái phiếu Chính phủ?

Trái phiếu Chính phủ là loại trái phiếu do Bộ Tài Chính phát hành, có sự chấp thuận của Nhà nước. Mục đích của trái phiếu này huy động vốn cho ngân sách nhà nước hoặc những chương trình, dự án đầu tư cụ thể của quốc gia, bao gồm việc cam kết trả lãi định kỳ (còn gọi là thanh toán lãi suất theo mệnh giá) và thanh toán khoản vay gốc trong ngày đáo hạn.

Trái phiếu Chính phủ thường được đánh giá là khoản đầu tư rủi ro thấp, có tính an toàn vì được Chính phủ phát hành và Nhà nước ủng hộ. Theo quy định, đối tượng được mua trái phiếu Chính phủ sẽ bao gồm tổ chức, cá nhân Việt Nam và người nước ngoài.

Trái phiếu Chính phủ được phát hành bởi Bộ Tài chính (Ảnh: Luật Việt Nam)

Đặc điểm cơ bản của trái phiếu Chính phủ

Trái phiếu Chính phủ có 3 đặc điểm cơ bản:

• Lợi nhuận ổn định: Trái phiếu Chính phủ là loại tài sản có tính an toàn cao, khả năng bảo toàn vốn đầu tư cho khách hàng được đánh giá gần như tuyệt đối. Song song với đó là tạo nguồn thu nhập ổn định khi khách hàng được hưởng trái tức, trong thời gian nắm giữ trái phiếu. Những nhà đầu tư chứng khoán nắm giữ trái phiếu Chính phủ đều được bảo đảm nhận được lợi nhuận từ khoản đầu tư ban đầu của họ mà không lo bị phá sản.
• Cho phép đa dạng hóa danh mục đầu tư: Trái phiếu Chính phủ được Chính phủ nhà nước bảo lãnh và phát hành trong nước bằng đồng Việt Nam. Vì vậy, khi muốn đa dạng hóa danh mục đầu tư, doanh nghiệp có thể phân bổ dòng tiền vào trái phiếu Chính phủ như là công cụ tương đối an toàn để giảm thiểu rủi ro khi nền kinh tế không ổn định.

Đây được xem là kênh đầu tư quan trọng của những tổ chức tài chính có lượng tiền lưu trữ  lớn. Đòi hỏi an toàn cao như các công ty bảo hiểm, quỹ hưu trí tự nguyện, quỹ đầu tư an toàn.

• Tính thanh khoản nhanh chóng: Căn cứ vào Điều 8 Nghị định 01, chủ sở hữu trái phiếu Chính phủ được quyền sử dụng trái phiếu với những mục đích như chiết khấu, chuyển nhượng, cho, tặng hoặc thừa kế trong những quan hệ tín dụng và quan hệ dân sự theo quy định hiện hành.

Trái phiếu Chính phủ tạo ra lợi nhuận ổn định (Ảnh: Báo Xây dựng)

Phân loại trái phiếu Chính phủ

Trái phiếu Chính phủ bao gồm những loại dưới đây:

• Trái phiếu kho bạc: Đây là loại trái phiếu được chính phủ phát hành thông qua hệ thống kho bạc nhà nước;
• Trái phiếu đầu tư: Đây là loại trái phiếu Chính phủ phát hành theo hình thức đấu thầu qua những thị trường giao dịch chứng khoán tập trung, bảo lãnh hay đại lý phát hành. Trái phiếu Chính phủ được phát hành và thanh toán bằng tiền Việt Nam hoặc ngoại tệ.

Người sở hữu trái phiếu Chính phủ có những quyền lợi cơ bản như:

• Được Chính phủ bảo đảm thanh toán trái phiếu (cả gốc và lãi) khi đến thời hạn
• Được dùng trái phiếu với những mục đích như bán, để lại thừa kế, tặng, cho hoặc cầm cố
• Cá nhân được miễn thuế thu nhập đối với những khoản thu nhập từ trái phiếu

Nhà đầu tư có nên mua trái phiếu Chính phủ không?

Để xác định nhà đầu tư chứng khoán có nên mua trái phiếu Chính phủ hay không, trước hết cần hiểu rõ hai mặt ưu và nhược điểm của loại hình này.

Ưu điểm của trái phiếu Chính phủ

Trái phiếu Chính phủ sở hữu những ưu điểm nổi bật như:

• Không có tính rủi ro: Chứng khoán Chính phủ luôn có mức độ bảo mật cao, không có tính rủi ro.
• Miễn phí thuế: Tiền lãi nhận được từ đầu tư trái phiếu Chính phủ không phải chịu thuế thu nhập cá nhân.
• Tính thanh khoản tốt: Nếu không có nhu cầu tiếp tục sở hữu trái phiếu Chính phủ, nhà đầu tư chứng khoán có thể chuyển nhượng lại thông qua những sàn giao dịch, sang tay hay bán lại cho những tổ chức tài chính, ngân hàng.
• Đa dạng hóa danh mục đầu tư: Bằng việc bổ sung quỹ chứng khoán Chính phủ vào danh mục đầu tư, nhà đầu tư có thể đa dạng hóa nguồn tiền và kênh đầu tư mà không cần lo lắng bị rủi ro.

Trái phiếu Chính phủ có tính an toàn cao (Ảnh: Tin nhanh Chứng khoán)

Nhược điểm của trái phiếu Chính phủ

Bên cạnh ưu điểm, trái phiếu Chính phủ cũng tồn tại một số nhược điểm dưới đây:

• Lợi tức tương đối thấp: Nhà đầu tư thường có thể kiếm được nhiều tiền hơn khi đầu tư vào thị trường chứng khoán, bất động sản hoặc những cơ hội khác ngoài việc mua và nắm giữ trái phiếu Chính phủ.

Tuy nhiên, trong trường hợp nhà đầu tư sắp nghỉ hưu hoặc muốn có một nơi an toàn để tích trữ tiền của mình thì trái phiếu Chính phủ có thể là sự lựa chọn tốt.

• Phải tuân theo quy trình: Nhà đầu tư khi muốn mua trái phiếu Chính phủ phải trải qua một quy trình theo quy quy định của Pháp luật. Không phải nhà đầu tư nào cũng đủ điều kiện để mua loại trái phiếu này.

Lợi tức của trái phiếu Chính phủ tương đối thấp (Ảnh: Luật Việt Nam)

Thông qua việc nắm rõ những ưu nhược điểm trên, nhà đầu tư sẽ đánh giá mức độ phù hợp của bản thân và quyết định có nên mua trái phiếu Chính phủ hay không.

Với những thông tin về trái phiếu Chính phủ và ưu nhược điểm của loại hình này, nhà đầu tư sẽ tự quyết định có nên đầu tư trái phiếu Chính phủ hay không? Nhìn chung, trái phiếu Chính phủ sẽ mang lại cho nhà đầu tư chứng khoán khoản lợi tức duy trì và ổn định dù thị trường có như thế nào.

Xem thêm 

Đầu tư trái phiếu thông minh: Phân biệt trái phiếu Chính phủ và trái phiếu doanh nghiệp

Trái phiếu và cách phân loại trái phiếu