Người làm việc tự do vay mua nhà thế chấp thế nào?

Trong thị trường bất động sản hiện nay, việc sở hữu nhà đối với người làm việc tự do đang trở thành một thách thức lớn. Đứng trước những khó khăn trong việc chứng minh thu nhập ổn định và minh bạch, họ phải đối mặt với nhiều rào cản khi muốn vay tiền từ ngân hàng để mua nhà. Bài viết này sẽ đưa ra cái nhìn tổng quan về việc người làm tự do vay mua nhà thế chấp như thế nào và những thách thức mà họ đối mặt trong quá trình này.

Người làm việc tự do và nhu cầu vay mua nhà thế chấp

Thế nào là người làm việc tự do?

Người làm việc tự do là những cá nhân hoặc doanh nhân tự quản lý và tự chủ về công việc của mình. Thay vì làm việc cho một tổ chức cụ thể, họ thường làm việc theo dự án, hợp đồng ngắn hạn hoặc tự khởi nghiệp. Người làm việc tự do có khả năng tự quyết định về lịch trình làm việc, cách tổ chức công việc và quản lý thời gian của mình. Điều này mang lại sự linh hoạt và tự do lớn trong việc lựa chọn dự án làm và cách làm việc.

Người làm việc tự do hoạt động trong nhiều lĩnh vực khác nhau, từ viết lách, thiết kế đồ họa, lập trình, đến chủ doanh nghiệp nhỏ với cửa hàng trực tuyến, dịch vụ tư vấn hoặc sản xuất hàng thủ công. Tính linh hoạt trong cách làm việc và khả năng tự quản lý là những đặc điểm nổi bật của người làm việc tự do.

Với người làm việc tự do, việc sở hữu một căn nhà không chỉ đơn thuần là có một nơi ở, mà còn là một cơ hội đầu tư an toàn và tiềm năng. Tuy nhiên, việc mua nhà đối với nhóm này thường gặp nhiều khó khăn hơn so với nhân viên công ty, do tính chất thu nhập không đồng đều và khó chứng minh được nguồn thu nhập ổn định.

Người làm việc tự do khó chứng minh được nguồn thu nhập ổn định (Nguồn ảnh: Prudential)

Những khó khăn khi người làm tự do vay mua nhà thế chấp

Khi người làm việc tự do muốn vay mua nhà thế chấp, họ thường đối mặt với một số khó khăn như:

• Thu nhập của họ thường không ổn định và khó chứng minh bằng các tài liệu chuẩn xác. Điều này làm cho việc đánh giá khả năng trả nợ trở nên phức tạp, đặc biệt khi ngân hàng yêu cầu chứng minh rõ ràng về thu nhập hàng tháng.
• Do tính chất không ổn định của công việc tự do, người vay thường gặp rủi ro cao hơn trong việc duy trì thu nhập ổn định, từ đó ảnh hưởng đến khả năng trả nợ một cách đều đặn.
• Do khả năng trả nợ không được đánh giá rõ ràng, người làm việc tự do thường phải cung cấp tài sản đảm bảo nhiều hơn, thậm chí là mức vốn tự có lớn hơn để có thể được xem xét vay mượn.
• Do nguy cơ rủi ro cao hơn từ việc không đảm bảo khả năng trả nợ, các gói vay cho người làm việc tự do thường áp dụng lãi suất cao hơn so với người làm cho công ty có thu nhập ổn định.
• Không phải tất cả các ngân hàng đều có chính sách cho vay linh hoạt với người làm việc tự do. Việc chọn lựa ngân hàng phù hợp với nhu cầu và tình hình tài chính cũng là một thách thức.

Chuyên gia tư vấn: Làm sao để vay thế chấp mua nhà với người làm việc tự do?

Đặt vấn đề

Hiện tại, anh A có khoảng 2 tỷ đồng và muốn mua một căn chung cư có giá khoảng gần 3 tỷ đồng. Tuy nhiên, căn chung cư này mới xây được 3 năm và chưa có sổ hồng. Để đủ tiền, anh A và vợ cần vay thêm khoảng 700 - 800 triệu đồng và sẽ thế chấp căn chung cư đó.

Tuy nhiên, vấn đề đặt ra là cả vợ và chồng đều làm việc tự do, thu nhập hàng tháng khoảng 50 triệu đồng nhưng không thể chứng minh được thu nhập của mình. Đồng thời, người bán căn hộ cũng đang vay tiền từ ngân hàng và thế chấp căn hộ bằng hợp đồng mua bán với chủ đầu tư.

Tư vấn của chuyên gia

Đầu tiên, khi mua căn hộ trong dự án chưa có sổ, việc chọn ngân hàng vay phụ thuộc vào danh sách ngân hàng được chọn để tài trợ cho dự án. Các điều kiện vay, lãi suất và các chi phí khác sẽ phụ thuộc vào từng ngân hàng trong danh sách này, làm giới hạn sự lựa chọn của bạn.

Nếu vay 800 triệu trong 15 năm với lãi suất ví dụ là 10% một năm, mỗi tháng phải trả khoảng 11 triệu đồng. Với thu nhập 50 triệu mỗi tháng, gia đình có thể dành được từ 20 - 30% thu nhập cho tiết kiệm, tương đương 10 - 15 triệu đồng.

 Khi mua căn hộ trong dự án chưa có sổ, người vay sẽ bị giới hạn trong danh sách các ngân hàng có sẵn (Nguồn ảnh: Vnexpress)

Bên cạnh việc thế chấp tài sản khi vay, việc chứng minh khả năng trả nợ thông qua chứng minh thu nhập là yếu tố cần thiết khi vay tiền mua nhà. Mức thu nhập tối thiểu thường do từng ngân hàng quy định, thông thường phải chứng minh thu nhập ít nhất 150% số tiền phải trả hàng tháng để đảm bảo khả năng chi trả và sinh hoạt của khách hàng.

Với những người làm kinh doanh tự do hoặc thu nhập không ổn định, việc chứng minh tài chính có thể gặp khó khăn. Tuy nhiên, các ngân hàng có nhiều cách để thu thập thông tin và chứng minh thu nhập của khách hàng. Dưới đây là một số cách thực hiện:

• Chứng minh thu nhập từ sở hữu tài sản như sổ tiết kiệm, giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, nhà ở và các tài sản liên quan, xe ôtô.
• Chứng minh thu nhập từ hoạt động kinh doanh qua báo cáo tài chính, báo cáo thuế, hàng tồn kho, cơ sở sản xuất và thiết bị.
• Chứng minh thu nhập từ việc cho thuê tài sản thông qua các hợp đồng cho thuê.
• Hợp đồng bảo hiểm nhân thọ cũng có thể được sử dụng làm cơ sở để chứng minh thu nhập.
• Những hộ kinh doanh cá thể có thể chứng minh thu nhập thông qua giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh trong ít nhất 6 tháng, kèm theo các hóa đơn, thông tin về nhập xuất hàng hóa, sổ quỹ tiền mặt, sao kê ngân hàng và danh sách nợ phải thu.

(Nguồn thông tin: Vnexpress, 09/2023)

Những lưu ý khi người làm tự do vay mua nhà thế chấp

Người làm tự do vay mua nhà thế chấp cần chú ý đến "bẫy" lãi suất thả nổi, khi lãi suất ưu đãi thường rất hấp dẫn ở giai đoạn ban đầu, nhưng sau đó có thể tăng lên đáng kể, gây khó khăn cho việc trả nợ, đặc biệt trong những thời kỳ không ổn định về kinh tế xã hội.

Hiện nay, theo Thông tư 06 của Ngân hàng Nhà nước, người dân được phép vay ngân hàng này để trả nợ ngân hàng khác. Tuy nhiên, thực tế cho thấy việc này không dễ dàng do sự khác biệt về quy định và rủi ro đối với tài sản đảm bảo ở từng ngân hàng khác nhau. Sự biến động của thị trường có thể làm mất giá tài sản đảm bảo và gây ra chi phí khi chuyển sang khoản vay mới. Ngoài ra, việc xét duyệt hồ sơ theo quy định của từng ngân hàng cũng là thách thức đối với khách hàng.

Đối với việc vay, thời gian trả nợ càng dài càng tốt để giảm áp lực tài chính hàng tháng. Cần chú ý đến khả năng thanh toán trước hạn để tránh lãi phạt và có thể giảm lãi phải trả nếu có thể tăng số tiền trả nợ gốc hàng tháng cho ngân hàng.

Tạo một khoản dự phòng khẩn cấp có giá trị tối thiểu tương đương 6 tháng chi phí sinh hoạt và trả nợ là một biện pháp cần thiết với những người làm nghề tự do. Khi gặp vấn đề về sức khỏe hoặc thu nhập, quỹ dự phòng sẽ là phương tiện hỗ trợ để vượt qua những khó khăn tạm thời. Tránh việc không có quỹ dự phòng, khi đó bạn có thể sẽ dễ dàng rơi vào tình trạng vay nợ để chi trả các chi phí ngoài dự tính, dẫn đến tình trạng nợ nần gia tăng.

Người vay mua nhà thế chấp cần chú ý đến "bẫy" lãi suất thả nổi (Nguồn ảnh: Vnexpress)

Một số quan điểm thực tế về việc người làm tự do vay mua nhà thế chấp

• Chứng minh thu nhập đối với người kinh doanh tự do không phải là một nhiệm vụ đơn giản. Việc này đòi hỏi sự minh bạch và chứng minh rõ ràng thông qua các tài liệu, chứng từ liên quan đến thu nhập. Một số người chia sẻ rằng việc có sở hữu các tài sản như nhà đất, ô tô và biến chúng trở thành nguồn thu nhập như cho thuê có thể giúp chứng minh khả năng thanh toán nợ hàng tháng với ngân hàng.
• Bên cạnh đó, không phải ai cũng có tài sản phát sinh thu nhập từ việc cho thuê. Ngoài ra, việc làm tự do như môi giới bất động sản, buôn bán ngoài chợ (không đăng ký kinh doanh) cũng làm cho việc chứng minh thu nhập trở nên phức tạp hơn với yêu cầu chứng từ cụ thể từ ngân hàng.
• Một số người cũng gợi ý rằng ngân hàng có thể sử dụng lịch sử giao dịch tài khoản để đánh giá tình hình tài chính của người lao động tự do. Tuy nhiên, đây cũng đòi hỏi việc tài khoản phải có sự minh bạch và ổn định để làm căn cứ cho việc vay tiền.
• Về vấn đề lựa chọn căn hộ, người vay nên lựa chọn căn hộ có sổ đỏ để tăng khả năng vay. Việc chọn lãi suất cố định và thời gian vay dài cũng được khuyến khích để giảm áp lực trong việc trả nợ khi gặp khó khăn tài chính.

(Nguồn thông tin: Vnexpress)

Trong việc vay mua nhà thế chấp, người làm việc tự do đang đối mặt với những thách thức đáng kể, từ việc chứng minh thu nhập đến việc đảm bảo tính minh bạch và ổn định về tài chính. Người vay cần hiểu rõ về quy trình, cách thức chứng minh thu nhập và tìm hiểu kỹ về các điều khoản vay. Quan trọng nhất, đây không chỉ đơn thuần là việc sở hữu một ngôi nhà, mà còn là việc xây dựng nền tài chính vững mạnh và một tương lai ổn định.

Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, OneHousing không chịu trách nhiệm về những trường hợp tự ý áp dụng mà không có sự tư vấn trực tiếp của Pro Agent.

Xem thêm:

Người vay mua nhà có thể vay ngân hàng này trả lãi ngân hàng khác không?

Lãi suất vay mua nhà giảm dưới 10%/năm, nên vay mua nhà để ở hay vay để đầu tư?