Muốn quản lý tài chính cá nhân hiệu quả, người trẻ cần phân biệt tài sản và tiêu sản để không chi tiêu lệch hướng

Rất nhiều người trẻ không phân biệt được tài sản và tiêu sản, điều này có thể dẫn đến việc chi tiêu không hợp lý và tiết kiệm không hiệu quả. Bài viết này sẽ tìm hiểu sự khác biệt giữa tài sản và tiêu sản, cũng như cách chúng ta có thể áp dụng kiến thức này để quản lý tài chính cá nhân hiệu quả, đúng đắn.

Khái niệm tài sản và tiêu sản

Tài sản là gì?

Tài sản là các đối tượng mà người ta chi tiền ra để mua quyền sở hữu và chúng sẽ tạo ra lợi nhuận và thu nhập trong tương lai. Tài sản có thể tăng giá trị theo thời gian và mang lại lợi ích về mặt tài chính cho chủ sở hữu, có giá trị bằng hoặc vượt quá số tiền đã đầu tư ban đầu.

Theo quy định tại Bộ luật dân sự 2015, tài sản được chia thành hai loại chính: động sản và bất động sản. Động sản bao gồm các tài sản di động như tiền mặt, cổ phiếu, trái phiếu, trang sức, phương tiện giao thông, và các tài sản cá nhân khác. Bất động sản bao gồm các tài sản không di động như đất đai, nhà cửa, tòa nhà, và các công trình xây dựng khác.

Tuy nhiên, tài sản không chỉ bao gồm những tài sản hiện có của người sở hữu mà còn có thể là những tài sản được hình thành sau này thông qua các hoạt động kinh doanh, đầu tư, hoặc thu nhập từ lao động. Những tài sản này có thể bao gồm quyền sở hữu trí tuệ, quyền tác giả, quyền thương hiệu, và các hợp đồng cung cấp dịch vụ trong tương lai.

Tài sản là các đối tượng được mua để sở hữu, tạo lợi nhuận trong tương lai  (Nguồn ảnh: VIB)

Tiêu sản là gì?

Tiêu sản là những thứ mà bạn chi tiền ra để mua và sở hữu. Sau khi mua, giá trị của tiêu sản sẽ giảm đi và đồng thời nó còn đòi hỏi chi phí bảo trì, bảo dưỡng, chăm sóc, sửa chữa... .Đôi khi, tiêu sản có thể mang lại một ít thu nhập, nhưng giá trị thu được này thường thấp hơn nhiều so với số tiền đã bỏ ra ban đầu.

Tiêu sản là những thứ mua bằng tiền, giá trị giảm sau mua  (Nguồn ảnh: AIA)

Hiểu rõ tài sản và tiêu sản để không chi tiêu lệch hướng qua các ví dụ cụ thể

Dưới đây là một số ví dụ về tài sản và tiêu sản để giúp bạn hiểu rõ hơn về hai thuật ngữ này:

Ví dụ về tài sản:

• Cổ phiếu, tín phiếu, trái phiếu: Bạn mua các loại chứng khoán này với giá trị ban đầu thấp, sau một thời gian, giá trị tài sản tăng lên và mang lại lợi nhuận cho bạn. Ngoài ra, bạn còn có thể nhận được cổ tức từ số lượng chứng khoán mà bạn sở hữu.
• Nhà đất: Bạn mua một mảnh đất hoặc căn nhà với giá trị ban đầu, sau một thời gian, giá trị bất động sản tăng lên và bạn có thể bán nó để kiếm lời.
• Kinh doanh quán ăn: Bạn mở một quán ăn và sau một thời gian, quán mang lại lợi nhuận và doanh thu cho bạn. Quán ăn trong trường hợp này được coi là một tài sản của bạn.

Ví dụ về tiêu sản:

• Điện thoại di động: Sau khi mua và sử dụng, điện thoại di động giảm giá trị. Bạn có thể bán nó nhưng với giá rẻ hơn so với giá mua ban đầu, đồng thời, điện thoại di động thường bị giảm giá khi phiên bản mới ra mắt.
• Ô tô: Ô tô cũng là một loại tiêu sản. Bạn phải trả các chi phí vận hành, bảo dưỡng, xăng, rửa xe và chăm sóc ô tô định kỳ.
• Khoản nợ tín dụng: Các khoản nợ tín dụng cũng được coi là một dạng tiêu sản. Bạn phải dành một phần thu nhập hàng tháng để trả lãi cho các khoản vay mà bạn đã thực hiện.

Phân biệt tài sản và tiêu sản để không chi tiêu lệch hướng

Tài sản và tiêu sản đều cần bỏ tiền ra để mua và sở hữu nhưng chúng có sự khác biệt rõ ràng, dưới đây là những đặc điểm riêng để phân biệt giữa 2 khái niệm này:

• Giá trị trong tương lai: Tài sản có xu hướng tăng giá trị trong tương lai và mang lại thu nhập hoặc lợi nhuận cho chủ sở hữu. Trong khi đó, tiêu sản có xu hướng giảm giá trị và đòi hỏi chi phí để bảo trì, bảo dưỡng, hoặc sử dụng.
• Mục đích sử dụng: Tài sản có thể được sử dụng để tạo ra thu nhập hoặc đóng vai trò trong hoạt động kinh doanh. Trong khi đó, tiêu sản thường được sử dụng để đáp ứng nhu cầu cá nhân hoặc tiện ích ngắn hạn.

Ví dụ thực tế để bạn dễ dàng hình dung, khi bạn mua một chiếc xe, nếu nó được sử dụng hàng ngày để đi lại và đáp ứng nhu cầu cá nhân thì chiếc xe đó được coi là tiêu sản. Tuy nhiên, nếu bạn sử dụng chiếc xe đó cho mục đích kinh doanh, và thu nhập từ hoạt động kinh doanh đủ để bù đắp chi phí bảo dưỡng và mang lại lợi nhuận, thì chiếc xe đó có thể được xem là một tài sản. Việc biến tiêu sản thành tài sản sẽ vô cùng đơn giản nếu như bạn có mục đích sử dụng rõ ràng và có mục tiêu cụ thể cho quản lý tài chính cá nhân. 

Tóm lại, tài sản có khả năng tăng giá trị và mang lại lợi nhuận trong tương lai, trong khi tiêu sản có xu hướng giảm giá trị và lấy đi tiền của chủ sở hữu. Sự phân biệt giữa hai khái niệm này giúp bạn hiểu rõ hơn về cách sử dụng tiền một cách hiệu quả và tối ưu.

Tài sản và tiêu sản là hai mặt của tài chính (Nguồn ảnh: Diễn đàn ISO)

Theo Robert Kiyosaki trong cuốn sách "Cha giàu, cha nghèo", ông đã phân biệt giữa việc mua tài sản và tiêu sản, và quan điểm của ông là như sau:

• Người giàu mua những tài sản có khả năng tăng giá trị trong tương lai, giúp tạo ra thu nhập bổ sung và "tiền đẻ ra tiền".
• Người trung lưu thường mua những món đồ như nhà, xe hơi và coi chúng như tài sản, nhưng thực tế là đó là tiêu sản. Những món đồ này giảm giá trị theo thời gian và đòi hỏi chi phí bảo dưỡng.
• Người nghèo sử dụng tiền mặt để đáp ứng chi phí hàng ngày và không có nhiều tiền dư. Họ không thể mua tài sản hoặc tiêu sản.

Robert Kiyosaki cho rằng, người giàu mua tài sản trong khi người nghèo mua tiêu sản. Điều này giải thích sự khác biệt giữa các tầng lớp xã hội. Người giàu biết cách sử dụng tiền một cách hiệu quả để đầu tư vào tài sản, trong khi người nghèo chi tiêu toàn bộ thu nhập hàng tháng cho chi phí sinh hoạt, dẫn đến việc mất đi tài sản và dần trở nên nghèo khó.

Tuy nhiên, trong cuộc sống, không thể chỉ có tài sản mà không có tiêu sản. Việc sử dụng tiền để mua tiêu sản là cần thiết vì:

• Tiêu sản đáp ứng nhu cầu cuộc sống, sinh hoạt, giải trí, học tập và quan hệ cá nhân cần thiết. Mua tiêu sản là để đảm bảo nhu cầu sống cần thiết, hỗ trợ những công việc cần thiết thường ngày.
• Chi tiêu cho tiêu sản cải thiện chất lượng cuộc sống và tạo mục tiêu để đầu tư và kinh doanh.
• Mua tiêu sản là điều không thể thiếu trong cuộc sống, tuy nhiên, mỗi người cần xác định nhu cầu và giá trị thực sự của mình để đầu tư một cách hợp lý.

Tài sản và tiêu sản có sự khác biệt, và mua tiêu sản là điều cần thiết trong cuộc sống, tuy nhiên, việc đầu tư vào tài sản cũng là một cách để tạo ra thêm giá trị và lợi nhuận trong tương lai.

Gợi ý giúp bạn biến tiêu sản thành tài sản

Nếu bạn đang đối diện với vấn đề tài chính, thấy rằng chi tiêu không hợp lý đã dẫn đến sở hữu quá nhiều đồ tiêu dùng không cần thiết, dưới đây là một số gợi ý giúp bạn biến tiêu sản thành các tài sản có giá trị.

• Cho thuê lại các sản phẩm không sử dụng: Thay vì để các món đồ không sử dụng đắt tiền đó chỉ làm chật chội không gian, bạn có thể cho thuê lại chúng để tạo ra nguồn thu nhập. Ví dụ, chiếc váy yêu thích hoặc các thiết bị điện tử như điện thoại có thể được cho thuê lại để thu lại một phần chi phí đã bỏ ra.
• Cho thuê lại tài sản đang sở hữu: Nếu bạn có nhà ở hoặc căn hộ không sử dụng hết, việc cho thuê lại có thể là một cách tốt để thu được thu nhập bù đắp chi phí liên quan đến bất động sản, như tiền thuê, chi phí dịch vụ và điện nước.
• Tận dụng tài nguyên hiện có: Các thiết bị điện tử như điện thoại thông minh có thể được sử dụng để tạo ra thu nhập hoặc khởi nghiệp. Bằng cách sử dụng điện thoại của mình để tham gia vào các hoạt động kinh doanh hoặc làm việc từ xa, bạn có thể biến chúng từ một món đồ tiêu tốn thành một tài sản đáng giá.

Những gợi ý trên giúp bạn nhìn nhận các mặt khác nhau của việc sử dụng và sở hữu các đồ vật. Thay vì chỉ coi chúng là tiêu sản, bạn có thể tận dụng chúng để tạo ra giá trị và thu nhập trong tương lai. Điều quan trọng là biết cách tận dụng và quản lý tài sản của mình một cách thông minh.

Tóm lại, việc phân biệt rõ ràng giữa tài sản và tiêu sản là một phần quan trọng của việc quản lý tài chính cá nhân hiệu quả. Bằng cách này, người trẻ có thể tự tin hơn trong việc kiểm soát chi tiêu và phân bổ tài chính cho các mục đích cần thiết. Đồng thời, nhận biết được giá trị thực sự của các khoản chi tiêu sẽ giúp họ tránh xa khỏi việc chi tiêu lệch hướng và định hình một tương lai tài chính vững chắc hơn. Đó là bước đầu tiên quan trọng trong hành trình hướng tới sự độc lập và thành công trong việc quản lý tài chính cá nhân.

Xem thêm

Dư 2 tỷ đồng nên đầu tư bất động sản hay các kênh khác?

Có 600 triệu đồng nên tiếp tục gửi tiết kiệm hay rút ra mua đất?