Muốn mua nhà phải trả những loại thuế, phí nào?

Việc mua nhà không chỉ đơn giản là chọn một căn hộ hay ngôi nhà phù hợp với nhu cầu của bạn, mà còn liên quan đến nhiều quy định về pháp lý nhà ở, trong đó có thuế, phí mua nhà. Dù bạn là một người mua nhà lần đầu hay đã có kinh nghiệm, việc hiểu rõ những khoản chi phí này là cực kỳ quan trọng để bạn có thể tránh các rủi ro không mong muốn. 

Trong bài này, OneHousing sẽ giúp bạn hiểu về các loại thuế và phí liên quan đến việc mua nhà. Từ các khoản thuế truyền thống như thuế mua bán đến những khoản phí đặc biệt như phí xây dựng và phí bảo dưỡng, giúp bạn có cái nhìn toàn diện và chi tiết về những khoản chi phí mà bạn cần chuẩn bị khi bước vào thị trường bất động sản.

Lệ phí trước bạ

Theo quy định của Nghị định 45/2011/NĐ-CP, lệ phí trước bạ là khoản phí áp dụng đối với cá nhân nhận tài sản thông qua các giao dịch như mua bán, chuyển nhượng, tặng, thừa kế và phải tiến hành khai báo và nộp cho cơ quan thuế trước khi đưa tài sản vào sử dụng. Trong vòng 30 ngày kể từ ngày có giấy tờ chứng nhận việc chuyển nhượng hợp pháp giữa bên bán và bên mua nhà, chủ sở hữu tài sản phải thực hiện thủ tục khai báo và nộp lệ phí trước bạ.

Lệ phí trước bạn là khoản phí đầu tiên cần nộp khi mua nhà (Nguồn: Thư viện pháp luật)

Công thức tính lệ phí trước bạ khi mua nhà như sau:

Lệ phí trước bạ = Giá tính lệ phí trước bạ của căn nhà x Mức thu lệ phí trước bạ theo tỷ lệ (%)

Trong đó:

• Mức thu lệ phí trước bạ theo tỷ lệ đối với nhà ở là 0.5%.
• Giá tính lệ phí trước bạ của căn nhà là giá được UBND tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương quy định theo luật xây dựng vào thời điểm khai báo lệ phí trước bạ (Theo Thông tư 20/2019/TT-BTC, đã được sửa đổi, bổ sung một số nội dung về giá tính lệ phí trước bạ của nhà).

Người mua cần chuẩn bị bộ hồ sơ để nộp phí bao gồm:

• Bản chính của Tờ khai lệ phí trước bạ.
• Bản sao các giấy tờ chứng minh tài sản (hoặc của chủ tài sản) thuộc diện được miễn lệ phí trước bạ (nếu có), trừ trường hợp đã nộp bản chính.
• Bản sao hợp lệ của giấy tờ chứng minh quyền sở hữu nhà, đất có nguồn gốc hợp pháp theo quy định của pháp luật.
• Bản sao của hợp đồng chuyển nhượng.

Sau đó, hồ sơ này được nộp tại chi cục thuế địa phương nơi có căn nhà. Người nộp thuế phải chịu trách nhiệm trước pháp luật về tính chính xác và trung thực của tờ khai lệ phí trước bạ. Trong trường hợp phát hiện vi phạm, người này sẽ bị xử phạt theo quy định của pháp luật.

Thuế thu nhập cá nhân 

Theo quy định của Luật Thuế thu nhập cá nhân 2007, thu nhập từ việc chuyển nhượng quyền sử dụng nhà, đất, theo quy định của pháp luật, được xem là thu nhập phải chịu thuế thu nhập cá nhân (TNCN), và đối tượng nộp thuế ở đây là cá nhân thu nhập từ việc này. Tuy nhiên, pháp luật không cấm việc các bên thỏa thuận về người phải nộp thuế, nên vẫn thấy có trường hợp người nộp thuế khi giao dịch bất động sản là người mua thay vì người bán.

Theo Điều 17 của Thông tư 92/2015/TT-BTC, khi chuyển nhượng nhà, đất, thuế thu nhập cá nhân được xác định như sau:

Thuế TNCN phải nộp = 2% x Giá chuyển nhượng

Trong đó, giá chuyển nhượng để tính thuế thu nhập thường là giá mua bán mà các bên thỏa thuận và được ghi trong hợp đồng tại thời điểm chuyển nhượng. Người nộp thuế cần nộp hồ sơ kê khai thuế thu nhập tại chi cục thuế nơi có căn nhà mà họ mua, chậm nhất là vào ngày thứ 10 kể từ thời điểm hợp đồng chuyển nhượng nhà ở có hiệu lực. 

Người mua cần nộp thuế thu nhập (Nguồn: Báo dân tộc và phát triển)

Hồ sơ này bao gồm:

• Tờ khai thuế TNCN
• Bản chụp giấy chứng nhận quyền sử dụng, giấy chứng minh chuyển nhượng sở hữu nhà và cam kết của cá nhân về tính chính xác của bản chụp đó
• Hợp đồng chuyển nhượng nhà ở
• Các giấy tờ làm căn cứ để xác định thuộc đối tượng được miễn thuế (nếu có)

Phí công chứng

Khi có giao dịch mua bán nhà ở, bên mua và bên bán cần đến văn phòng công chứng để lập và công chứng hợp đồng mua bán, cũng như thanh toán phí công chứng. Hợp đồng được công chứng được coi là văn bản pháp lý cao nhất khi chuyển quyền sở hữu nhà ở từ bên bán sang bên mua.

Cần nộp cả phí công chứng (Nguồn: congchungnguyenhue)

Mức phí công chứng được quy định như sau:

• Nhà dưới 50 triệu đồng: 50.000 đồng
• Nhà có giá từ 50 triệu đồng đến 100 triệu đồng: 100.000 đồng
• Nhà có giá từ 100 triệu đồng đến 1 tỷ đồng: 0,1% giá trị tài sản hoặc giá trị hợp đồng
• Nhà có giá từ 1 tỷ đồng đến 3 tỷ đồng: 1 triệu đồng cộng với 0,06% của phần giá trị tài sản hoặc giá trị hợp đồng vượt quá 1 tỷ đồng
• Nhà có giá từ 3 tỷ đồng đến 5 tỷ đồng: 2.2 triệu đồng cộng với 0.05% của phần giá trị tài sản hoặc giá trị hợp đồng vượt quá 3 tỷ đồng
• Nhà có giá từ 5 tỷ đồng đến 10 tỷ đồng: 3.2 triệu đồng cộng với 0.04% của phần giá trị tài sản hoặc giá trị hợp đồng vượt quá 5 tỷ đồng
• Nhà có giá từ 10 tỷ đồng đến 100 tỷ đồng: 5.2 triệu đồng cộng với 0.03% của phần giá trị tài sản hoặc giá trị hợp đồng vượt quá 10 tỷ đồng
• Nhà có giá trên 100 tỷ đồng: 32.2 triệu đồng cộng với 0.02% của phần giá trị tài sản hoặc giá trị hợp đồng vượt quá 100 tỷ đồng (Mức thu tối đa là 70 triệu đồng cho mỗi trường hợp).

Theo đó, khi mua nhà, người mua cần hiểu rõ về các loại thuế phí mua nhà phát sinh. Việc nắm vững và tuân thủ đúng quy định về các loại thuế và phí này sẽ giúp người mua tránh được các rủi ro pháp lý và đảm bảo quyền lợi của mình trong quá trình mua nhà. Đồng thời, việc tìm hiểu và sử dụng các nguồn thông tin pháp lý có thể hỗ trợ người mua nhà trong quá trình xử lý các thủ tục liên quan đến thuế và phí một cách hiệu quả.

Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, OneHousing không chịu trách nhiệm về những trường hợp tự ý áp dụng mà không có sự tư vấn trực tiếp của Pro Agent.

Xem thêm

Người trẻ không ngại vay tiền mua nhà

Có thể chứng minh thu nhập để vay ngân hàng mua nhà bằng những cách nào?