Hệ số beta là gì? Ứng dụng hệ số beta trong chứng khoán
Hệ số beta hay còn gọi là hệ số rủi ro là thuật ngữ chỉ mức độ rủi ro của một loại cổ phiếu trên thị trường chứng khoán. Hệ số beta có ý nghĩa trong việc xác định được mức độ biến động giá của chứng khoán so với thị trường. Tính được hệ số beta sẽ giúp các nhà đầu tư xác định được đối tượng đầu tư phù hợp theo mức chịu đựng rủi ro của mình.
Khái niệm hệ số beta
Hệ số beta - Beta coefficient là thước đo rủi ro hệ thống của một chứng khoán riêng lẻ hoặc một danh mục đầu tư với mức biến động, rủi ro chung trong toàn bộ thị trường. Hệ số beta thường được sử dụng trong mô hình định giá tài sản vốn. Việc này nhằm tính toán tỉ suất sinh lời kỳ vọng của một tài sản dựa trên hệ số beta của nó và tỉ suất sinh lời ở trên thị trường.
Hệ số beta là thước đo rủi ro của chứng khoán trên thị trường (Ảnh: Timo)
Công thức tính hệ số beta
Hệ số beta (β) trong chứng khoán được tính theo công thức như sau:
Hệ số β = Cov (Re, Rm) / Var (Rm)
Trong đó:
- Re là tỷ suất sinh lời của một mã chứng khoán e
- Rm là tỷ suất sinh lời chung của thị trường
- Cov (Re, Rm) là hiệp phương sai giữa tỉ suất sinh lợi của chứng khoán e và tỉ suất sinh lợi của thị trường
- Var (Rm) là phương sai của tỉ suất sinh lợi trên thị trường.
Ví dụ: Để tính hệ số rủi ro của loại chứng khoán B với tỉ suất sinh lời là 20%, tỉ suất sinh lời thị trường là 10%, tỉ lệ phi rủi ro của khoản đầu tư là 2%.
Như vậy:
- Mức chênh lệch giữa tỉ suất sinh lời của chứng khoán B và tỉ lệ phi rủi ro là 20% - 2% = 18%.
- Mức chênh lệch giữa tỉ suất sinh lời của thị trường chung và tỉ lệ phi rủi ro là 10% - 2% = 8%.
Theo công thức trên ta có thể tính hệ số β theo công thức như sau:
Hệ số β = 18/8 = 2,25
Kết quả hệ số beta > 1 đồng nghĩa với chứng khoán B có khả năng sinh lời cao, mặc dù đầu tư có thể thu về lợi nhuận cao, nhưng tiềm ẩn rủi ro cũng sẽ rất lớn. Vì thế nhà đầu tư cần tính toán và tìm hiểu kỹ càng theo những tiêu chí khác.
Nếu nhà đầu tư có khả năng chấp nhận rủi ro cao, có thể chống chịu rủi ro thì nên đầu tư vào chứng khoán B. Ngược lại, nếu nhà đầu tư chỉ chấp nhận rủi ro thấp thì không nên đầu tư vào chứng khoán B.
Hệ số beta có ý nghĩa như thế nào trong chứng khoán?
Trong thị trường chứng khoán, hệ số beta mang một số ý nghĩa sử dụng như sau:
- Phân tích hệ số beta sẽ giúp nhà đầu tư xác định đúng những đối tượng cổ phiếu phù hợp với khẩu vị của bản thân.
- Hệ số beta là một yếu tố quan trọng đối với mô hình định giá tài sản vốn CAPM, giúp các nhà đầu tư có thể định giá và phân tích cổ phiếu.
- Khi biết được giá trị của hệ số beta, nhà đầu tư sẽ so sánh được những mức độ biến động giá của cổ phiếu doanh nghiệp so với mức độ biến động chung trên toàn thị trường chứng khoán và đưa ra quyết định đầu tư phù hợp.
- Hệ số beta thể hiện mối quan hệ giữa mức độ rủi ro của cổ phiếu (là tài sản riêng lẻ) so với sự biến động chung của toàn thị trường. Hệ số beta sẽ thay đổi khi nền kinh tế xảy ra sự thay đổi.
Hệ số beta giúp nhà đầu tư có quyết định chính xác hơn (Ảnh: Timo)
Ứng dụng hệ số beta trong đầu chứng khoán
Trong đầu tư chứng khoán, chỉ số beta là tham số quan trọng của mô hình định giá tài sản vốn, được tính toán dựa trên phương pháp phân tích quy hồi. Hiểu một cách đơn giản, hệ số beta là thể hiện mức độ phản ứng của một mã chứng khoán đối với sự biến động trên toàn bộ thị trường.
Khi so sánh giá trị hệ số beta với 1, nhà đầu tư có thể xác định được mức độ rủi ro của cổ phiếu, từ đó có thể tính toán và đưa ra quyết định đầu tư phù hợp. Chỉ số beta giúp các nhà đầu tư hiểu rằng, liệu cổ phiếu đó có đi cùng hướng với những cổ phiếu khác trong thị trường hay không và mức độ biến động, rủi ro của nó so với thị trường như thế nào.
Hệ số beta hỗ trợ nhà đầu tư ra quyết định phù hợp (Ảnh: 3Gang)
Tại thị trường chứng khoán Việt Nam, hệ số beta vẫn còn tồn tại một số hạn chế, chẳng hạn như:
- Số lượng những công ty đáp ứng đủ điều kiện để tính được hệ số beta còn rất ít
- Độ lớn của dữ liệu lịch sử mới chỉ trong vòng khoảng 2 năm, không đủ để đảm bảo đạt sự ổn định về dữ liệu khi xác định hệ số beta
- Thông tin liên quan đến tình hình kinh doanh của những công ty cũng vẫn còn hạn chế, tính cập nhật chưa cao, ảnh hưởng rất nhiều đến công tác phân ngành
- Với thực trạng hiện tại của thị trường chứng khoán Việt Nam, chỉ số VN-Index vẫn chưa đủ tầm cỡ để có thể đại diện cho toàn bộ nền kinh tế của quốc gia
Như vậy, với những thông tin được chia sẻ ở trên, bạn đã có thể hiểu thêm về hệ số beta và ứng dụng của nó trong thị trường chứng khoán. Ngoài hệ số beta, vẫn còn có những chỉ số khác quan trọng không kém mà nhà đầu tư cần trang bị cho bản thân. Việc này sẽ giúp bạn phân tích và đưa ra những quyết định đúng đắn hơn khi đầu tư.
Xem thêm
.png)
