Hành trình từ "kiếm đồng nào, tiêu đồng nấy" đến tự do tài chính

Trong quá trình tích lũy tài chính cá nhân, hiện trạng “kiếm đồng nào, tiêu đồng nấy” không khó bắt gặp đối với nhiều người hiện nay. Vậy làm thế nào để có thể đạt tự do tài chính với quá trình quản lý chi tiêu như trên? Bài viết này sẽ mang đến câu trả lời hợp lý cho bạn.

Thực trạng “kiếm đồng nào, tiêu đồng nấy”

Thực trạng "kiếm đồng nào, tiêu đồng nấy" đang trở thành một vấn đề phổ biến trong giới trẻ hiện nay. Nhiều người trẻ rơi vào tình cảnh chưa hết tháng đã hết tiền, hoặc vừa nhận lương hôm trước thì hôm sau đã tiêu xài gần hết.

Một ví dụ về người trẻ trong tình trạng này là Mai (26 tuổi) hiện đang sống tại Hà Đông, Hà Nội. Hiện tại Mai đang làm việc tại vị trí nhân viên văn phòng cho một công ty nước ngoài. Mặc dù sở hữu mức lương 15 triệu một tháng, mức trung bình khá hiện nay, nhưng với việc chi tiêu chưa hợp lý bạn Mai vẫn chưa có được khoản tích lũy cá nhân.

Theo quan điểm của Mai, việc chi tiêu thoải mái, sống hết mình cho hiện tại là quan trọng hơn việc lo lắng cho tương lai. Cô chọn cách sống "tận hưởng từng khoảnh khắc" mà không quá bận tâm đến việc tiết kiệm hay lên kế hoạch tài chính dài hạn.

Mặc dù thói quen này không phải là lý tưởng, nhưng đối với những người trẻ còn độc thân như Mai, chưa phải lo lắng cho ai ngoài bản thân mình, thì nó không quá đáng lo ngại. Tuy nhiên, vấn đề trở nên nghiêm trọng hơn khi họ quyết định lập gia đình, sinh con, hoặc bất ngờ phải gánh vác trách nhiệm tài chính của gia đình. Lúc này, việc thiếu hụt tài chính không chỉ ảnh hưởng đến bản thân mà còn đến những người thân yêu xung quanh.

Nhìn chung, thực trạng "kiếm đồng nào, tiêu đồng nấy" phản ánh một phần lối sống và tư duy của một bộ phận giới trẻ hiện nay. Để giải quyết vấn đề này, cần có sự thay đổi trong nhận thức về quản lý tài chính cá nhân, cùng với sự hỗ trợ từ xã hội và các chính sách kinh tế hợp lý nhằm cải thiện mức sống và thu nhập cho người lao động trẻ.

Chi tiêu thiếu kiểm soát mang lại nhiều hệ quả không tốt (Nguồn: Cafebiz)

Nguyên nhân dẫn tới việc chi tiêu thiếu kiểm soát

Chi tiêu thiếu kiểm soát là một hiện tượng phổ biến và phức tạp, xuất phát từ nhiều nguyên nhân khác nhau, trong đó có cả yếu tố cá nhân và môi trường xung quanh. Đầu tiên, bản chất con người dễ bị cuốn vào những cám dỗ và ảnh hưởng bởi môi trường tiêu dùng hiện tại. Sự xuất hiện của các chương trình khuyến mãi liên tục như "Black Friday", "Ngày siêu sale", hay "Khuyến mãi tháng/ Khuyến mãi năm" không những tạo ra sức hút mạnh mẽ mà còn kích thích tâm lý tiêu dùng của mọi người. Những sự kiện này thường đi kèm với thông điệp về việc tiết kiệm lớn và cơ hội mua sắm hiếm có, khiến người tiêu dùng cảm thấy áp lực phải mua ngay để không bỏ lỡ cơ hội.

Ngoài ra, các chiến lược tiếp thị như "Mua 1 tặng 1", "Siêu tiết kiệm" và những chương trình giảm giá đặc biệt cũng là một phần quan trọng của vấn đề. Những chiêu thức này đánh vào tâm lý ham rẻ và tạo ra cảm giác nhận được nhiều giá trị hơn so với số tiền bỏ ra, thúc đẩy người tiêu dùng mua sắm nhiều hơn nhu cầu thực tế. Quảng cáo trên mạng xã hội và các nền tảng trực tuyến cũng góp phần không nhỏ vào việc tạo ra những cơn sốt mua sắm, khi mà các quảng cáo được cá nhân hóa và nhắm đúng đối tượng khách hàng.

Thêm vào đó, sự phát triển của công nghệ và thương mại điện tử đã làm cho việc mua sắm trở nên dễ dàng hơn bao giờ hết. Chỉ cần vài cú click chuột hoặc chạm nhẹ trên màn hình điện thoại, người tiêu dùng có thể mua bất kỳ thứ gì họ muốn mà không cần phải ra khỏi nhà. Sự tiện lợi này, mặc dù mang lại nhiều lợi ích, nhưng cũng làm tăng khả năng chi tiêu không kiểm soát, khi mà các rào cản về thời gian và không gian gần như bị loại bỏ.

Bên cạnh những yếu tố bên ngoài, nguyên nhân cá nhân cũng đóng vai trò quan trọng trong việc chi tiêu thiếu kiểm soát. Nhiều người trẻ hiện nay chưa có kỹ năng quản lý tài chính cá nhân tốt, thiếu kiến thức về việc lập ngân sách và quản lý tiền bạc. Họ dễ bị cuốn vào vòng xoáy của việc tiêu xài để thỏa mãn những nhu cầu tức thời hoặc để theo kịp xu hướng xã hội. Áp lực từ bạn bè, gia đình và môi trường xung quanh cũng khiến họ khó lòng từ chối những cám dỗ tiêu dùng.

Tâm lý đám đông ảnh hưởng tới những quyết định tài chính (Nguồn: Cafebiz)

Bí quyết tiến đến tự do tài chính

Để đạt được tự do tài chính, việc thay đổi quan niệm về chi tiêu là bước đầu tiên quan trọng. Bạn cần thiết lập một kế hoạch chi tiêu rõ ràng, đặt ra những mục tiêu tài chính cụ thể và luôn tự nhắc nhở mình tuân thủ theo những nguyên tắc đã đề ra. Việc này giúp bạn không chỉ kiểm soát được dòng tiền của mình mà còn xây dựng được một nền tảng tài chính vững chắc cho tương lai.

Xây dựng thói quen ghi chép chi tiêu là một giải pháp hữu hiệu để kiểm soát tài chính cá nhân. Một số người trẻ thường không quan tâm đến việc tiền của mình đi đâu về đâu, dẫn đến việc không có kế hoạch chi tiêu rõ ràng. Bằng cách ghi chép lại tất cả các khoản chi tiêu hàng ngày, bạn có thể nhận ra những khoản chi không cần thiết và điều chỉnh lại chi tiêu sao cho hợp lý. Hơn nữa, việc ghi chép chi tiêu cũng giúp bạn phát hiện ra những xu hướng chi tiêu lãng phí và từ đó có thể cắt giảm hoặc loại bỏ những khoản chi không cần thiết.

Một bước quan trọng khác để đạt được tự do tài chính là giảm hoặc ngừng sử dụng các khoản vay tiêu dùng và thẻ tín dụng. Nhiều người, đặc biệt là các lao động trẻ, thường tham gia vào các hoạt động vay trực tuyến để đáp ứng nhu cầu chi tiêu hàng ngày. Tuy nhiên, việc vay nợ mà không có kế hoạch trả nợ cụ thể dễ dẫn đến tình trạng mất cân đối tài chính, gây áp lực không chỉ cho bản thân mà còn cho gia đình. Từ đó, cần giảm bớt hoặc cố gắng không sử dụng các khoản vay tiêu dùng và thẻ tín dụng, tránh rơi vào tình trạng nợ nần chồng chất.

Hạn chế khoản vay tiêu dùng mang lại nhiều lợi ích (Nguồn: Tài Chính Tiêu Dùng)

Học cách quản lý tiền bạc là bước không thể thiếu để đạt được tự do tài chính. Sau khi hiểu rõ mình đã tiêu tiền vào đâu, mình cần gì, mình không cần gì, bạn có thể lập kế hoạch quản lý chi tiêu riêng của mình. Bạn nên phân chia thu nhập của mình thành các khoản chi tiêu cần thiết, tiết kiệm và đầu tư. 

Với các khoản tiền nhàn rỗi, bạn có thể cân nhắc đầu tư ở quy mô nhỏ để gia tăng thu nhập. Đối với những người mới bắt đầu, việc đầu tư vào các quỹ đầu tư là lựa chọn an toàn và hiệu quả. Thay vì tự mình tìm hiểu thị trường, phân bổ danh mục đầu tư và giao dịch trực tiếp trên sàn, điều này có thể gây khó khăn đối với những người mới gia nhập thị trường, số tiền đầu tư của bạn sẽ được quản lý chuyên nghiệp bởi một công ty quản lý quỹ. Bạn cũng không cần bỏ ra quá nhiều thời gian để theo dõi thị trường hàng ngày mà vẫn có thể đầu tư hiệu quả, ít rủi ro.

Hành trình đến tự do tài chính là một chặng đường không chỉ mang lại sự thăng tiến về mặt tài chính mà còn là một cuộc hành trình để phát triển bản thân. Hy vọng với những bài học trên đây, quá trình quản lý tài chính cá nhân của bạn sẽ được nhiều thuận lợi.

Xem thêm

Gen Z quan tâm đến đầu tư tài chính từ sớm: Lý do và những lưu ý

4 thứ cần tích lũy ở độ tuổi 25 - 35 cần thực hiện để "an nhàn" tài chính ở độ tuổi 40