Để di chúc nhà đất viết tay hợp pháp cần điều kiện gì?
Di chúc nhà đất viết tay ngày nay đã trở nên khá phổ biến và nó có thể được thực hiện không cần có có sự hiện diện của người làm chứng. Tuy nhiên, quan điểm này không áp dụng cho mọi tình huống và không phải di chúc viết tay nào cũng có thể được coi là hợp pháp và có hiệu lực. Để hiểu rõ hơn về lý do tại sao điều này xảy ra, hãy xem xét các điều kiện quan trọng cho việc thực hiện di chúc viết tay trong lĩnh vực nhà đất qua bài viết sau của OneHousing.
Pháp luật có cho phép lập di chúc tay hay không?
Hình thức di chúc là một phương tiện quan trọng để cá nhân có thể thể hiện ý muốn về việc phân chia tài sản và quyền lợi sau khi qua đời. Di chúc có thể được thể hiện qua hai hình thức chính: di chúc bằng văn bản và di chúc miệng.
Trong phạm vi của di chúc bằng văn bản, Bộ luật Dân sự 2015 của Việt Nam đã quy định rõ bốn loại di chúc khác nhau theo Điều 628:
Di chúc tay được pháp luật cho phép dưới 2 hạng là có người làm chứng và không có người làm chứng (Nguồn: Luật Việt Nam)
- Di chúc tay không cần người làm chứng: Điều này đề cập đến di chúc mà cá nhân viết tay mà không cần có người làm chứng chứng thực. Di chúc này có thể được thực hiện khi không có người thứ ba tham gia làm chứng quá trình viết di chúc.
- Di chúc bằng văn bản không có người làm chứng: Đây là loại di chúc được viết bởi người quyết định, nhưng không có người làm chứng tham gia vào quá trình viết. Điều này đòi hỏi người thụ hưởng di chúc phải tìm cách chứng minh tính chân thực và nguyện vọng thực sự của người viết di chúc.
- Di chúc bằng văn bản có người làm chứng: Đây là loại di chúc mà người viết chúc phải được người làm chứng tham gia chứng kiến quá trình viết di chúc. Sự hiện diện của người làm chứng tăng tính xác thực và minh bạch của di chúc.
- Di chúc bằng văn bản có công chứng: Đây là loại di chúc mà người viết chúc đã được một công chứng viên chứng thực và xác nhận tính hợp pháp của di chúc. Di chúc này có mức độ pháp lý cao hơn và ít phát sinh tranh chấp hơn do tính chính xác và tính pháp lý của công chứng viên.
Pháp luật dân sự không cung cấp định nghĩa cụ thể hoặc lý giải rõ ràng về khái niệm "di chúc viết tay". Tuy nhiên, dựa vào các loại di chúc bằng văn bản đã được trình bày trước đó và theo cách thức hiểu thông thường, di chúc viết tay có thể được hiểu là những di chúc không được công chứng hoặc chứng thực.
Như vậy di chúc nhà đất được lập bằng cách viết tay là hoàn toàn hợp pháp.
Sự khác nhau giữa thuế, phí phải nộp khi chuyển nhượng, tặng cho, thừa kế nhà đất
Di chúc tay hay di chúc được công chứng có hiệu lực cao hơn?
Dựa vào các loại di chúc bằng văn bản được quy định tại Điều 628 của Bộ luật Dân sự 2015, rõ ràng thấy rằng di chúc viết tay có giá trị pháp lý không thua kém so với di chúc được công chứng hoặc chứng thực. Cụ thể, luật dân sự không ưu tiên một loại di chúc nhà đất viết tay so với di chúc có sự công chứng hoặc chứng thực. Thay vào đó, cả ba loại di chúc đều được coi là hợp pháp và có giá trị trong việc thể hiện ý muốn của người viết di chúc về việc chuyển tài sản sau khi mất.
Thường thì khi có di chúc được công chứng, việc chứng minh tính hợp pháp của di chúc dễ dàng hơn. Tuy nhiên, cũng có những trường hợp di chúc viết tay không thể chứng minh dễ dàng (chỉ cần giám định chữ viết).
Cần lưu ý rằng trong trường hợp có nhiều bản di chúc, bản viết tay và bản được công chứng hoặc chứng thực, quy định tại Điều 640 của Bộ luật Dân sự 2015 quy định rõ ràng bản di chúc sau cùng sẽ thay thế bản cũ. Nếu người lập di chúc đã thay thế di chúc cũ bằng di chúc mới, thì di chúc cũ sẽ không còn hiệu lực thực hiện.
Ngoài ra, tại khoản 5 Điều 643 của Bộ luật Dân sự 2015, trong trường hợp một người để lại nhiều bản di chúc liên quan đến một tài sản, chỉ bản di chúc sau cùng mới có hiệu lực. Điều này có nghĩa rằng khi người lập di chúc qua đời, chỉ bản di chúc cuối cùng mới có giá trị và người thừa kế phải dựa vào bản di chúc sau cùng này để phân chia di sản thừa kế.
Không có sự phân biệt giá trị pháp lý giữa di chúc viết tay và di chúc được công chứng hoặc chứng thực; trong trường hợp có nhiều bản di chúc, bản di chúc sau cùng mới có giá trị và được coi là di chúc có hiệu lực.
Di chúc viết tay hợp pháp cần thỏa mãn điều kiện nào?
Theo Khoản 1 Điều 630 của Bộ luật Dân sự 2015, quy định rõ về điều kiện cần thiết cho một di chúc được coi là hợp pháp như sau:
- Đầu tiên, người lập di chúc phải thể hiện sự minh mẫn, sáng suốt trong quá trình lập di chúc. Họ không được ảnh hưởng bởi sự lừa dối, đe dọa hoặc cưỡng ép từ bất kỳ bên nào. Điều này đảm bảo rằng quá trình lập di chúc diễn ra một cách tự nguyện và theo ý muốn thực sự của người lập di chúc.
- Thứ hai, nội dung của di chúc không được vi phạm các quy định cấm của luật và không được xâm phạm vào đạo đức xã hội. Điều này đảm bảo rằng nội dung của di chúc không gây ra hậu quả không mong muốn và không vi phạm các giới hạn về quyền và trách nhiệm.
Điều kiện đối với người lập di chúc
Người lập di chúc cần phải đủ tuổi để được xem xét là có khả năng hợp pháp. Điều này đồng nghĩa với việc người lập di chúc phải đạt ít nhất 15 tuổi. Riêng trong trường hợp người nằm trong độ tuổi từ 15 đến chưa đủ 18 tuổi, việc lập di chúc vẫn có thể được xem xét, tuy nhiên cần phải có sự đồng ý từ phía cha, mẹ hoặc người giám hộ. Điều này nhằm đảm bảo rằng việc lập di chúc của người trẻ tuổi được thực hiện trong bối cảnh có sự hướng dẫn và quan tâm của người có trách nhiệm.
Người lập di chúc ít nhất phải đủ 15 tuổi (Nguồn: Luật ACC)
Người lập di chúc cần phải thể hiện khả năng minh mẫn và sáng suốt trong quá trình viết di chúc. Điều này đảm bảo rằng người lập di chúc thực sự hiểu rõ những quyết định mình đang đưa ra và hậu quả của chúng.
Điều quan trọng là người lập di chúc không được bị ảnh hưởng bởi sự lừa dối, đe dọa hoặc cưỡng ép từ bất kỳ bên nào. Quy định này đảm bảo rằng việc viết di chúc diễn ra dưới sự tự nguyện và độc lập của người lập di chúc, không bị áp đặt bởi áp lực ngoại vi.
Nội dung của di chúc cần đáp ứng điều kiện nào?
Trước hết, nội dung của di chúc không được vi phạm các quy định cấm của luật và không được xâm phạm vào đạo đức xã hội. Điều này đảm bảo rằng nội dung của di chúc không gây ra các tình huống xung đột với quy định pháp luật và không vi phạm các nguyên tắc đạo đức.
Nội dung chính của di chúc bao gồm các thông tin quan trọng sau: Ngày, tháng, năm lập di chúc; Họ, tên và nơi cư trú của người lập di chúc; Họ, tên của người, cơ quan hoặc tổ chức được hưởng di sản; Danh sách tài sản để lại và nơi có di sản đó.
Quan trọng là di chúc không được viết tắt hoặc sử dụng ký hiệu. Nếu di chúc có nhiều trang, mỗi trang cần được ghi số thứ tự và phải có chữ ký hoặc điểm chỉ của người lập di chúc.
Hình thức di chúc cần đảm bảo điều kiện nào?
Hình thức di chúc không được vi phạm các quy định của luật. Cụ thể, khi di chúc được thực hiện bằng văn bản mà không có người làm chứng, người lập di chúc phải tự viết và ký vào bản di chúc. Điều này đảm bảo tính cá nhân và tự nguyện của người lập di chúc.
Di chúc không được vi phạm những quy định và pháp luật đặt ra (Nguồn: Luật sư X)
Trong trường hợp di chúc được thực hiện bằng văn bản có sự làm chứng, cần tuân theo các điều kiện sau:
Di chúc phải có ít nhất 2 người làm chứng trừ những người sau: Người được chỉ định thừa kế theo di chúc hoặc theo quy định pháp luật của người lập di chúc; Người có quyền, nghĩa vụ liên quan đến tài sản được nêu trong di chúc; Người chưa đủ 18 tuổi (chưa thành niên), người mất năng lực hành vi dân sự, người gặp khó khăn trong việc nhận thức và kiểm soát hành vi.
Người lập di chúc cần phải ký hoặc điểm chỉ vào bản di chúc trước mặt những người làm chứng. Những người làm chứng sẽ xác nhận chữ ký cũng như điểm chỉ của người lập di chúc sau đó ký vào bản di chúc. Điều này tạo ra bằng chứng rõ ràng và minh bạch về quá trình lập di chúc.
Bài viết trên đây của OneHousing đã cập nhật cho các bạn đọc những điều kiện để di chúc nhà đất viết tay hợp pháp. Hy vọng sau khi tham khảo bài viết này bạn sẽ hiểu rõ hơn về quy trình lập di chúc viết tay tránh mất thời gian của bản thân và gia đình.
Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, OneHousing không chịu trách nhiệm về những trường hợp tự ý áp dụng mà không có sự tư vấn của Pro Agent.
Xem thêm:
.png)
