Chứng chỉ tiền gửi là gì? Điểm khác biệt với chứng chỉ quỹ

Khi tham gia thị trường tài chính, việc lựa chọn sản phẩm đầu tư phù hợp không chỉ giúp bạn bảo toàn tài sản mà còn tối ưu lợi nhuận. Hai trong số những sản phẩm tài chính phổ biến nhất hiện nay là chứng chỉ tiền gửi và chứng chỉ quỹ. Mặc dù có nhiều điểm tương đồng về bản chất đầu tư, hai loại hình này lại mang những đặc trưng và mục tiêu khác nhau. Cùng tìm hiểu chi tiết về những quy định về chứng chỉ tiền gửi và chứng chỉ quỹ trong bài viết sau để hiểu rõ.

Chứng chỉ tiền gửi: Hình thức gửi tiết kiệm an toàn

Chứng chỉ tiền gửi (Certificate of Deposit - CD) là một giải pháp tài chính được nhiều nhà đầu tư lựa chọn bởi tính an toàn và khả năng sinh lời ổn định. Đây là một hình thức tiết kiệm đặc biệt, vừa đơn giản vừa hiệu quả trong việc quản lý tài chính cá nhân hoặc doanh nghiệp.

Chứng chỉ tiền gửi là một giải pháp tài chính được nhiều nhà đầu tư lựa chọn bởi tính an toàn (Nguồn: Freepik)

Chứng chỉ tiền gửi là gì và quy định về chứng chỉ tiền gửi

Chứng chỉ tiền gửi là một loại giấy tờ có giá trị được phát hành bởi ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng nhằm huy động vốn từ khách hàng. Khi mua chứng chỉ tiền gửi, bạn thực chất đang cho ngân hàng vay tiền trong một khoảng thời gian nhất định. Đổi lại, bạn sẽ nhận được mức lãi suất cố định, được niêm yết rõ ràng ngay từ đầu.

Theo Điều 5 Thông tư 01/2021/TT-NHNN liên quan đến quy định về chứng chỉ tiền gửi, chứng chỉ tiền gửi là bằng chứng xác nhận nghĩa vụ trả nợ của ngân hàng hoặc tổ chức tín dụng đối với người mua, với điều kiện trả lãi và các quy định khác được cam kết rõ ràng trong hợp đồng.

Ngoài ra, Điều 18, Mục 2, Chương III của Luật bảo hiểm tiền gửi số 06/2012/QH13 quy định rằng tiền gửi được bảo hiểm bao gồm các khoản tiền gửi có kỳ hạn, không kỳ hạn, tiền gửi tiết kiệm, chứng chỉ tiền gửi và các hình thức tiền gửi khác. Điều này đảm bảo rằng chứng chỉ tiền gửi được bảo hiểm tương tự như các hình thức tiết kiệm thông thường, tạo thêm lớp an toàn cho người sở hữu.

Ưu điểm của chứng chỉ tiền gửi là gì?

Một số ưu điểm của chứng chỉ tiền gửi như sau:

• An toàn tuyệt đối: Chứng chỉ tiền gửi được phát hành bởi các ngân hàng và tổ chức tín dụng uy tín, đồng thời được bảo hiểm bởi Ngân hàng Nhà nước Việt Nam. Do đó, đây là hình thức đầu tư gần như không có rủi ro mất vốn.
• Lãi suất hấp dẫn và ổn định: Mức lãi suất của chứng chỉ tiền gửi thường cao hơn hoặc tương đương với lãi suất gửi tiết kiệm có kỳ hạn. Ví dụ, Chứng chỉ tiền gửi Bảo Lộc của Techcombank áp dụng lãi suất lên tới 4.1%/năm cho kỳ hạn 3 tháng (thông tin cập nhật đến ngày 03/01/2025 từ Techcombank).

• Không phát sinh chi phí hoặc thuế: Khi mua chứng chỉ tiền gửi, bạn không cần phải trả các khoản phí giao dịch hay thuế thu nhập cá nhân, khác với một số kênh đầu tư như cổ phiếu hay trái phiếu.
• Chuyển nhượng linh hoạt: Chứng chỉ tiền gửi có thể được chuyển nhượng hoặc giao dịch mua bán lại tùy thuộc vào loại hình và quy định của tổ chức phát hành. Điều này mang đến sự linh hoạt trong trường hợp bạn cần vốn gấp.
• Thủ tục đơn giản: Quy trình mua trong quy định về chứng chỉ tiền gửi không phức tạp, giúp nhà đầu tư dễ dàng tiếp cận và quản lý tài sản.

Nhược điểm của chứng chỉ tiền gửi là gì?

Một số nhược điểm của chứng chỉ tiền gửi như sau:

• Tính thanh khoản hạn chế: Chứng chỉ tiền gửi có kỳ hạn cố định và bạn không thể rút tiền trước hạn mà không bị phạt lãi. Trong trường hợp tất toán trước kỳ hạn, bạn chỉ nhận được mức lãi suất không kỳ hạn, thấp hơn nhiều so với mức lãi suất đã cam kết.
• Lãi suất thấp hơn so với các kênh đầu tư khác: Mặc dù ổn định, mức lãi suất của chứng chỉ tiền gửi thường thấp hơn so với các kênh đầu tư mạo hiểm hơn như chứng khoán, quỹ đầu tư hoặc bất động sản.

Chứng chỉ tiền gửi là một giải pháp đầu tư an toàn, đặc biệt phù hợp với những người muốn đảm bảo sự ổn định tài chính hoặc tránh rủi ro từ các thị trường đầu tư nhiều biến động. Tuy nhiên, trước khi đầu tư, bạn nên cân nhắc kỹ lưỡng các ưu, nhược điểm của hình thức này để đảm bảo phù hợp với mục tiêu tài chính cá nhân.

Trước khi quyết định đầu tư, bạn cần cân nhắc kỹ lưỡng các ưu, nhược điểm để đảm bảo phù hợp với mục tiêu cá nhân (Nguồn: Freepik)

Sơ lược về chứng chỉ quỹ - Cánh cửa đầu tư vào thị trường chứng khoán

Chứng chỉ quỹ (CCQ) đang ngày càng trở thành một trong những công cụ đầu tư phổ biến tại Việt Nam, đặc biệt với những người mới bắt đầu hoặc không có nhiều thời gian nghiên cứu sâu về thị trường chứng khoán. Đây là cách thức đầu tư gián tiếp hiệu quả, giúp các nhà đầu tư dễ dàng tiếp cận với thị trường tài chính mà không cần phải trực tiếp quản lý danh mục đầu tư.

Định nghĩa

Chứng chỉ quỹ là một loại chứng khoán đại diện cho quyền sở hữu một phần vốn trong quỹ đầu tư đại chúng. Quỹ đại chúng được hình thành từ nguồn vốn góp của nhiều nhà đầu tư cá nhân và tổ chức, với mục tiêu tối đa hóa lợi nhuận thông qua việc đầu tư đa dạng vào các tài sản như cổ phiếu, trái phiếu, tiền mặt hoặc các công cụ tài chính khác.

Khi bạn mua chứng chỉ quỹ, bạn thực chất đang trở thành một cổ đông gián tiếp trong quỹ đầu tư. Các nhà quản lý quỹ sẽ thay mặt bạn thực hiện các quyết định đầu tư dựa trên chiến lược đã đề ra, giúp phân bổ và cơ cấu vốn một cách hiệu quả để đạt được lợi nhuận tối ưu.

Ưu, nhược điểm của chứng chỉ quỹ

Về ưu điểm: 

• Lợi nhuận tăng cao và rủi ro giảm thiểu: Quỹ đầu tư thường phân bổ vốn vào nhiều loại tài sản khác nhau từ cổ phiếu, trái phiếu cho đến các công cụ tài chính khác, giúp giảm thiểu rủi ro từ sự biến động của thị trường.
• Tính chuyên nghiệp cao: Chứng chỉ quỹ được quản lý bởi các công ty quản lý quỹ chuyên nghiệp, nơi có đội ngũ chuyên gia giàu kinh nghiệm và trình độ cao. Họ sẽ thay bạn nghiên cứu thị trường và đưa ra các quyết định đầu tư thông minh.
• Giảm chi phí giao dịch: Khi đầu tư thông qua quỹ, bạn sẽ tiết kiệm được chi phí giao dịch nhiều loại tài sản, chi phí tìm kiếm thông tin hoặc các khoản phí phát sinh khác so với việc đầu tư trực tiếp.
• Ưu đãi về thuế: Một số quỹ đầu tư được miễn thuế hoặc chịu mức thuế thấp hơn so với hình thức đầu tư cá nhân trực tiếp, giúp tối ưu hóa lợi nhuận cho nhà đầu tư.

Về nhược điểm:

• Phụ thuộc vào bên thứ ba - Công ty quản lý quỹ: Nhà đầu tư không có quyền can thiệp vào các quyết định đầu tư của quỹ mà hoàn toàn phụ thuộc vào đội ngũ quản lý quỹ.
• Rủi ro từ phía quản lý quỹ: Các quyết định đầu tư của công ty quản lý quỹ có thể không thành công, dẫn đến thua lỗ hoặc giảm giá trị tài sản của quỹ.
• Rủi ro biến động giá: Giá trị của chứng chỉ quỹ phụ thuộc trực tiếp vào giá trị danh mục đầu tư của quỹ, do đó sẽ biến động theo thị trường và có thể giảm giá trị khi thị trường không thuận lợi.
• Rủi ro thanh khoản: Một số chứng chỉ quỹ có tính thanh khoản thấp, khiến nhà đầu tư gặp khó khăn trong việc bán lại hoặc chuyển nhượng khi cần tiền gấp.

 Giá trị của chứng chỉ quỹ phụ thuộc trực tiếp vào danh mục đầu tư của quỹ, do đó sẽ biến động theo thị trường (Nguồn: The Business Journals)

Một số quỹ chứng chỉ uy tín tại Việt Nam

Dưới đây là một số quỹ đầu tư phát hành chứng chỉ quỹ uy tín mà nhà đầu tư có thể tham khảo:

• Quỹ VFMVF1: Quỹ đầu tư Chứng khoán Việt Nam là quỹ đại chúng đầu tiên tại Việt Nam, được huy động nguồn vốn từ các cá nhân, pháp nhân trong lẫn ngoài nước với quy mô vốn ban đầu 300 tỷ đồng chỉ trong vòng 10 ngày.
• Quỹ VEOF: Là quỹ mở cổ phiếu được quản lý bởi VinaCapital, chuyên đầu tư vào các cổ phiếu có tiềm năng tăng trưởng cao.
• Quỹ VCBF-TBF: Quỹ đầu tư cân bằng chiến lược do Vietcombank và Franklin Templeton quản lý, đầu tư vào cả cổ phiếu và trái phiếu.
• …

So sánh chứng chỉ tiền gửi và chứng chỉ quỹ

Cả chứng chỉ tiền gửi và chứng chỉ quỹ đều là công cụ tài chính giúp nhà đầu tư gia tăng tài sản. Tuy nhiên, mỗi loại có đặc điểm riêng phù hợp với các đối tượng và mục tiêu đầu tư khác nhau. Dưới đây là bảng so sánh các khía cạnh quan trọng giữa hai loại sản phẩm này:

Lời khuyên cho nhà đầu tư

Một số lời khuyên cho nhà đầu tư khi lựa chọn giữa chứng chỉ tiền gửi và chứng chỉ quỹ:

• Chọn chứng chỉ tiền gửi nếu bạn ưu tiên sự an toàn và ổn định, không muốn chịu rủi ro từ biến động thị trường, đồng thời không cần sử dụng khoản vốn này trong thời gian dài.
• Chọn chứng chỉ quỹ nếu bạn muốn tối ưu hóa lợi nhuận, sẵn sàng chấp nhận rủi ro cao hơn và tìm kiếm giải pháp đầu tư dài hạn thông qua các chuyên gia quản lý tài sản.

Nên chọn chứng chỉ tiền gửi nếu bạn ưu tiên sự an toàn và ổn định (Nguồn: Motley Fool)

FAQ - Một số câu hỏi về chứng chỉ tiền gửi và chứng chỉ quỹ

Khi tìm hiểu về quy định về chứng chỉ tiền gửi và chứng chỉ quỹ, nhiều nhà đầu tư thắc mắc về các đặc điểm, cách thức hoạt động, cũng như cách lựa chọn sản phẩm phù hợp với mục tiêu tài chính của mình. Dưới đây là những câu hỏi thường gặp giúp bạn hiểu rõ hơn về hai loại hình đầu tư này.

Chứng chỉ tiền gửi có giống với sổ tiết kiệm không?

Không, chứng chỉ tiền gửi có thời hạn cố định và lợi suất cao hơn nhưng tính thanh khoản thấp hơn so với sổ tiết kiệm.

Tôi có thể mua chứng chỉ tiền gửi ở đâu?

Tại các ngân hàng thương mại, ngân hàng hợp tác xã, chi nhánh ngân hàng nước ngoài hoặc công ty tài chính được cấp phép.

Có những loại chứng chỉ quỹ nào?

Hiện tại có 3 loại chính:

• Chứng chỉ quỹ cổ phiếu (đầu tư vào cổ phiếu).
• Chứng chỉ quỹ cân bằng (đầu tư vào cổ phiếu và trái phiếu).
• Chứng chỉ quỹ trái phiếu (chỉ đầu tư vào trái phiếu).

Chứng chỉ quỹ có kỳ hạn không?

Không, chứng chỉ quỹ thường không có kỳ hạn. Bạn có thể đầu tư ngắn hạn hoặc dài hạn tùy vào mục tiêu tài chính.

Hiểu rõ chứng chỉ tiền gửi là gì và các quy định về chứng chỉ tiền gửi không chỉ giúp bạn có cái nhìn rõ ràng hơn về thị trường tài chính mà còn hỗ trợ bạn đưa ra lựa chọn phù hợp với mục tiêu tài chính cá nhân. Mỗi loại hình đều có ưu và nhược điểm riêng, từ mức độ rủi ro đến lợi nhuận kỳ vọng. Hãy cân nhắc thật kỹ lưỡng và nếu cần thiết, đừng ngần ngại tìm đến các chuyên gia tài chính để nhận được sự tư vấn tốt nhất.

Xem thêm

Nên mua chứng chỉ quỹ nào? Gợi ý các quỹ uy tín tại Việt Nam

Cách mua chứng chỉ quỹ: Hướng dẫn từ A đến Z cho người mới bắt đầu