Bỏ khung giá đất: Bước tiến mới cho thị trường đất đai minh bạch và hiệu quả

Việc Luật đất đai 2024 có hiệu lực sẽ có những ảnh hưởng nhất định đến thị trường bất động sản và được người dân đặc biệt quan tâm. Nhiều chuyên gia cho rằng việc bỏ khung giá đất sẽ mang lại bước tiến mới cho thị trường đất đai được minh bạch và hiệu quả. Cùng bài viết bên dưới đây tìm hiểu những thông tin chi tiết hơn để sử dụng nguồn tài chính đầu tư hợp lý.

Quy định mới về bỏ khung giá đất cụ thể như thế nào?

Luật Đất đai 2024 sẽ có hiệu lực từ ngày 01/01/2025 với nhiều điểm mới so với Luật Đất đai năm 2013. Trong đó, người dân đặc biệt quan tâm đến vấn đề bỏ khung giá đất, tiến hành xác định giá theo thị trường. Đây được xem là bước đột phá mạnh mẽ trong lĩnh vực quản lý, sử dụng đất đai, góp phần tạo nên những thay đổi căn bản về các vấn đề kinh tế trong chính sách pháp luật đất đai, hạn chế sự đầu cơ, tham nhũng về đất đai.

Theo tiến sĩ Nguyễn Xuân Khoát (tại Viện Hàn lâm Khoa học xã hội Việt Nam) cho biết, Điều 114 của Luật Đất đai năm 2013 quy định khung giá đất là giá do Nhà nước ban hành với định kỳ 5 năm/lần. Đây là cơ sở để UBND các tỉnh, thành phố căn cứ vào xây dựng và công bố, áp dụng bảng giá đất riêng ở từng địa phương.

Tuy nhiên, thị trường đất đai thực tế luôn tồn tại cơ chế 2 giá đất. Cụ thể, giá đất thứ nhất sẽ theo khung Nhà nước ban hành, là cơ sở để tính tiền đóng thuế hoặc tính giá đất đền bù khi giải phóng mặt bằng. Còn giá đất thứ hai là giá đất trên thị trường và thường cao hơn gấp nhiều lần so với khung giá được Nhà nước quy định.

Bỏ khung giá đất: Bước tiến mới cho thị trường đất đai minh bạch và hiệu quả (Nguồn: Báo Công Thương)

Bỏ khung giá đất ảnh hưởng đến thị trường đất đai như thế nào?

Tiến sĩ Nguyễn Xuân Khoát cho rằng, nhiều người đã lợi dụng cơ chế hai giá để kê khai giá trên hợp đồng công chứng thấp hơn so với mức giá thực tế khi chuyển nhượng đất đai để giảm số thuế phải nộp. Mặt khác, với những trường hợp giải phóng mặt bằng hay bị thu hồi đất, người dân sẽ bị chịu thiệt hại do được đền bù (với mức giá Nhà nước) thấp hơn rất nhiều so với giá thị trường. Điều này đã dẫn đến rất nhiều khiếu kiện, tranh chấp đất đai kéo dài thường xuyên,…

Do vậy, khi quyết định bỏ khung giá đất, tính theo nguyên tắc trên thị trường, giá tài sản có thể sẽ cao hơn nhưng là giá trị thực tế, không phải là giá ảo. Khi tạo ra giá đất sẽ giúp đảm bảo xác định công khai, minh bạch và phù hợp với giá trên thị trường. Theo đó, người dân và các doanh nghiệp cũng sẽ đều được hưởng lợi khi chia sẻ địa tô. Người dân khi bị thu hồi đất thì giá đất tại thời điểm thu hồi đó cũng sẽ được đền bù thỏa đáng, phù hợp với giá trị thực tiễn.

Tại điều 159 của Luật Đất đai 2024 đã quy định, các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương sẽ công bố Bảng giá đất mới được áp dụng từ ngày 01/01/2026. Hàng năm, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ phải trình Hội đồng nhân dân cấp tỉnh các quyết định điều chỉnh, sửa đổi và bổ sung bảng giá đất để tiến hành công bố và thực thi áp dụng từ ngày 01/01 năm sau.

Việc bỏ khung giá đất là một điểm đổi mới căn bản nhằm mục đích xóa bỏ cơ chế quản lý đất theo hành chính áp đặt sang thành xây dựng bảng giá đất sát với mức giá trên thị trường, phản ánh kịp thời giá trị đất đai thực tế. Khi có thêm những yếu tố làm thay đổi giá trị như quy hoạch, chuyển mục đích sử dụng đất đai, vùng phát triển thì bảng giá phải thay đổi theo đó. Điều này sẽ giúp người dân và các doanh nghiệp thích ứng, đưa ra những điều chỉnh phù hợp.

Bỏ khung giá đất sẽ giúp đảm bảo xác định công khai, minh bạch và phù hợp với giá trên thị trường (Nguồn: Gia Bảo home)

Lời khuyên cho nhà đầu tư khi bỏ khung giá đất

Tiến sĩ Nguyễn Xuân Khoát cho rằng, các cơ quan có chức năng quản lý đất đai các địa phương cần có trách nhiệm giúp Ủy ban nhân dân cấp tỉnh tổ chức xây dựng, điều chỉnh, sửa đổi và bổ sung bảng giá đất, hoặc có thể thuê tổ chức tư vấn để xác định giá đất phục vụ việc xây dựng, điều chỉnh, sửa đổi, bổ sung bảng giá đất. 

Ông Khoát cũng cho ý kiến rằng điều quan trọng nhất cần làm khi bỏ khung giá đất để đưa bảng giá đất sát với giá thị trường chính là các cơ quan có chức năng quản lý đất đai cấp tỉnh phải tiến hành thành lập một cơ quan định giá đất độc lập để hỗ trợ trong việc xây dựng bảng giá đất và thẩm định lại kết quả xác định giá đất, tiến hành điều chỉnh khi có biến động. Như vậy, giá đất mới được đảm bảo tính độc lập về chuyên môn, trung thực khách quan và phù hợp với thị trường mà không chịu áp lực, chi phối từ các nhóm lợi ích khác.

Trên đây là những thông tin về tình hình thị trường đất đai khi tiến hành bỏ khung giá đất và Luật đất đai 2024. Hy vọng qua bài viết, bạn sẽ xây dựng được cho mình kế hoạch tài chính đầu tư phù hợp.

Xem thêm

Đầu tư chứng khoán lần đầu: Chiến lược đầu tư "3 không" là gì?

Bạn đã biết cách làm giàu từ quỹ đầu tư chứng khoán?