Ai có thẩm quyền thu hồi đất? Quyền lợi của người dân khi bị thu hồi đất là gì?

Trong thời gian gần đây, việc bồi thường và hỗ trợ tái định cư sau khi Nhà nước tiến hành thu hồi đất luôn là một trong những vấn đề nhiều người chú ý. Đã có nhiều khiếu nại và kiện tụng xảy ra trong quá trình Nhà nước thu hồi đất, do khi đất bị thu hồi, quyền lợi của người dân sẽ bị ảnh hưởng trực tiếp. 

Vậy ai có thẩm quyền thu hồi đất? Quyền lợi của người dân khi bị thu hồi đất là gì? Cùng OneHousing tìm hiểu về thông tin này trong bài viết dưới đây.

Quyền lợi của người dân khi bị thu hồi đất là gì? (Nguồn: Lawnet)

Quyền lợi của người dân khi bị thu hồi đất

Quyền được bồi thường, hỗ trợ, tái định cư khi bị thu hồi đất

Các hộ gia đình và cá nhân hiện đang sử dụng đất để ở, nếu đáp ứng các điều kiện theo quy định, khi đất bị thu hồi thì sẽ nhận đất ở hoặc nhà ở tại nơi khác. Nếu không có đất ở hoặc nhà ở khác trong khu vực, họ sẽ được nhận tiền bồi thường theo quy định của Nghị định số 47/2014/NĐ-CP của Chính phủ.

Đối với những cá nhân và hộ gia đình bị thu hồi đất ở, được yêu cầu cần phải di dời nhưng không đủ điều kiện để được đền bù đất ở sẽ có hai phương án: Nhà nước sẽ bán căn hộ tái định cư hoặc cấp đất và thu phí sử dụng đất. Giá bán căn hộ tái định cư và phí sử dụng đất sẽ do Ủy ban nhân dân cấp tỉnh quyết định. 

Đối với những thửa đất nông nghiệp không được công nhận là đất ở bị thu hồi thì cá nhân và hộ gia đình có thể chuyển đổi mục đích sử dụng đất từ đất nông nghiệp sang đất ở trong hạn mức quy định của địa phương. Ngoài ra, khi thực hiện việc chuyển đổi này, cá nhân và hộ gia đình cần phải tuân theo các quy định tài chính theo luật pháp

Kế hoạch tái định cư cần được lập và phê duyệt độc lập với kế hoạch bồi thường và hỗ trợ tái định cư. Khu vực tái định cư cần được thiết kế phù hợp với các mức đền bù và khả năng thanh toán của người tái định cư, theo luật pháp Việt Nam.

Hỗ trợ ổn định đời sống, đào tạo chuyển đổi nghề cho các đối tượng bị thu hồi đất

Ngoài việc chuyển đến nơi ở mới, Nghị định số 47/2014/NĐ-CP của Chính phủ cũng nêu rõ về cách giúp người bị thu hồi đất ổn định cuộc sống. Khi đất nông nghiệp đang sử dụng bị thu hồi từ 30% đến 70%, người dân sẽ được hỗ trợ trong 6 tháng nếu không phải di chuyển, và 12 tháng nếu phải di chuyển. Trong trường hợp người dân phải di dời đến những vùng khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn, thời gian hỗ trợ lên đến 24 tháng.

Đối với trường hợp thu hồi trên 70% diện tích đất nông nghiệp đang sử dụng, thời gian hỗ trợ sẽ là 12 tháng nếu không phải di chuyển chỗ ở, và 24 tháng nếu phải di chuyển chỗ ở. Trong trường hợp phải di chuyển đến các vùng khó khăn hoặc đặc biệt khó khăn về mặt kinh tế - xã hội, thời gian hỗ trợ tối đa là 36 tháng. Tiền hỗ trợ cho mỗi thành viên trong gia đình được tính theo giá trị tương đương với 30 kg gạo trong tháng, dựa trên giá trung bình địa phương.

Thêm vào đó, Nghị định cũng quy định về việc giúp người bị thu hồi đất nông nghiệp chuyển đổi nghề, tìm việc làm. Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh sẽ dựa trên cơ chế và chính sách để chỉ đạo kế hoạch đào tạo và việc làm cho họ. Kế hoạch này sẽ được lập cùng thời điểm với kế hoạch hỗ trợ và tái định cư, và phải lắng nghe ý kiến của người bị thu hồi đất trong quá trình lập kế hoạch.

Với trường hợp thu hồi đất kết hợp với hoạt động kinh doanh hoặc dịch vụ, Uỷ ban nhân dân cấp tỉnh sẽ xác định mức hỗ trợ phù hợp với từng tình huống, đảm bảo tuân thủ pháp luật và chính sách của địa phương.

Khung giá đất, mức giá đền bù đất ở khi bị thu hồi hiện nay

Những trường hợp nào Nhà nước thu hồi đất để phát triển kinh tế xã hội, vì lợi ích quốc gia, công cộng?

Trong Luật Đất đai năm 2013, Điều 62 quy định về việc nhà nước thu hồi đất để thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội vì lợi ích của quốc gia và công cộng như sau:

• Xây dựng các dự án quan trọng của quốc gia do Quốc hội quyết định đầu tư và yêu cầu thu hồi đất
• Xây dựng các dự án được Thủ tướng Chính phủ chấp thuận và quyết định đầu tư, bao gồm:

- Khu công nghiệp, khu chế xuất, khu công nghệ cao, khu kinh tế, khu đô thị mới và các dự án ODA

- Trụ sở của các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội tại trung ương, tổ chức nước ngoài phục vụ hoạt động ngoại giao, công viên, bia tưởng niệm, tượng đài, di tích lịch sử - văn hóa và danh lam thắng cảnh đã được xếp hạng

- Cơ sở hạ tầng kỹ thuật cấp quốc gia

• Xây dựng các dự án được Hội đồng nhân dân cấp tỉnh chấp thuận và yêu cầu thu hồi đất bao gồm:

- Trụ sở của các cơ quan nhà nước, tổ chức chính trị, tổ chức chính trị - xã hội tại trung ương, tổ chức nước ngoài phục vụ hoạt động ngoại giao, công viên, bia tưởng niệm, tượng đài, di tích lịch sử - văn hóa và danh lam thắng cảnh đã được xếp hạng tại địa phương

- Cơ sở hạ tầng kỹ thuật địa phương

- Các công trình phục vụ cộng đồng dân cư

- Các khu đô thị mới, khu dân cư nông thôn mới; điều chỉnh cấu trúc đô thị và khu dân cư nông thôn

- Dự án khai thác khoáng sản theo phép cấp phép của cơ quan có thẩm quyền, ngoại trừ việc khai thác khoáng sản làm vật liệu xây dựng thông thường

Ai có thẩm quyền thu hồi đất?

Dựa theo quy định tại Điều 66 của Luật Đất đai 2013, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ có quyền quyết định việc thu hồi đất trong các tình huống sau:

• Đất thuộc sở hữu của tổ chức, cơ sở tôn giáo
• Người Việt hiện đang định cư tại nước ngoài
• Tổ chức nước ngoài phục vụ hoạt động ngoại giao
• Doanh nghiệp có vốn đầu tư từ nước ngoài, ngoại trừ những trường hợp tại điểm b khoản 2 Điều này.
• Đất nông nghiệp nằm trong quỹ đất công ích của phường, xã và thị trấn

Ủy ban nhân dân cấp huyện sẽ có quyền quyết định việc thu hồi đất trong các tình huống sau:

• Đất thuộc sở hữu của hộ gia đình, cá nhân, cộng đồng dân cư
• Đất của người Việt Nam sinh sống và làm việc tại nước ngoài nhưng sở hữu nhà ở tại Việt Nam

Trong trường hợp khu vực thu hồi đất liên quan đến cả đối tượng được nêu tại khoản 1 và khoản 2 trên, Ủy ban nhân dân cấp tỉnh sẽ quyết định việc thu hồi đất hoặc ủy quyền cho Ủy ban nhân dân cấp huyện thực hiện quyết định thu hồi đất. Như vậy, tổng cộng sẽ có hai cơ quan có thẩm quyền thu hồi đất, đó là Ủy ban nhân dân cấp tỉnh và Ủy ban nhân dân cấp huyện. Quyền thu hồi đất sẽ được xác định tùy theo đối tượng bị thu hồi đất theo quy định trên.

Ai có thẩm quyền thu hồi đất? (Nguồn: Vietnamplus)

Hy vọng những thông tin về cơ quan có thẩm quyền và quyền lợi của người dân khi bị thu hồi đất đã giúp bạn đọc có thêm kiến thức, để đảm bảo quyền lợi của bản thân khi việc thu hồi đất diễn ra.

Bài viết chỉ mang tính chất tham khảo, OneHousing không chịu trách nhiệm về những trường hợp tự ý áp dụng mà không có sự tư vấn của Pro Agent.

Xem thêm

Tìm hiểu ngay: Giá đền bù đất làm đường mới nhất 2023

Giá đền bù đất xây đường vành đai 3 tại TP.HCM và Bình Dương là bao nhiêu?