Vay ngân hàng mua nhà: Lường trước khả năng thanh toán và rủi ro “vỡ nợ"

Các vấn đề phát sinh như mất việc, bệnh tật hoặc tai nạn rủi ro - Hay đơn giản hơn như ảnh hưởng của dịch bệnh trong suốt năm 2020 và còn kéo dài đến 2021 khiến cho thu nhập của bạn bị ảnh hưởng ít nhiều. 

Mất khả năng thanh toán một khoản nợ cá nhân là gì?

Tuyên bố mất khả năng chi trả trên một khoản vay cá nhân đồng nghĩa với việc bạn chậm thực hiện các khoản thanh toán mà bạn đã đồng ý trong hợp đồng cho vay. Sau khi bạn tuyên bố “vỡ nợ”, phía ngân hàng có thể thực hiện các bước tiếp theo để thu hồi số tiền nợ này.

Về lý thuyết mà nói, bạn có thể bị coi là “mất khả năng thanh toán” khi chậm hoặc không thanh toán khoản thanh toán đầu tiên của mình. Nhưng vì đòi nợ là một quá trình tốn kém và đòi hỏi khá nhiều thời gian nên thông thường, phía ngân hàng  sẽ đợi cho đến khi bạn chậm ít nhất vài tháng trước khi thực sự thực thi điều khoản thu hồi nợ trong hợp đồng. Thời điểm “vỡ nợ” cũng có thể khác nhau tùy theo người cho vay và các điều khoản trong hợp đồng vay của bạn.

Khi bạn không trả được nợ cho một khoản vay cá nhân, bên cho vay có thể có động thái muốn thu hồi lại tiền.  Nếu bạn đang phải đối mặt với tình trạng vỡ nợ, điều quan trọng là phải nhận ra rằng khoản nợ đó là khoản nợ hợp pháp, bạn và tài sản của bạn được bảo vệ bởi pháp luật hoặc bị thu hồi theo đúng luật.

Tuyên bố mất khả năng chi trả 1 khoản nợ cá nhân

Không ai muốn tuyên bố mất khả năng chi trả một khoản vay cá nhân -  đặc biệt là vay ngân hàng mua những bất động sản lớn như mua nhà. Tuy nhiên nếu có ý định sở hữu một ngôi nhà riêng khi chưa đủ tiềm lực tài chính và cần hỗ trợ từ các bên cho vay tín dụng, bạn nên cần dự tính trước những trường hợp sau:

• Ảnh hưởng đến khả năng vay tín dụng

Các khoản thanh toán trễ của bạn — thậm chí trước khi bạn được coi là mất khả năng thanh toán— sẽ được báo cáo tới bên cho vay tín dụng. Điều này có thể sẽ gây hại cho điểm tín dụng của bạn. Tùy thuộc vào điểm số của bạn ban đầu cao đến mức nào và bạn đã quá hạn bao lâu, điều đó có thể ảnh hưởng khá nhiều đến điểm số. Tất nhiên, không ngân hàng nào mong muốn tiếp tục mở tín dụng cho một khách hàng có nợ xấu quá nhiều.

Hồ sơ tín dụng tệ sẽ ảnh hưởng đến bạn theo một số cách. Nó có thể gây khó khăn hơn cho việc thuê nhà ở, mua nhà và kiếm việc làm, cùng những thứ khác. Ngay cả khi bạn có thể được chấp thuận cho một khoản vay, điểm tín dụng kém có thể khiến khoản vay đó có lãi suất cao hơn nhiều.

• Bên cho vay lấy đi tài sản đã thế chấp

Nếu bạn sử dụng gói vay có tài sản bảo đảm, bên cho vay sẽ có quyền của bạn thực sự có thể lấy bất kỳ tài sản thế chấp nào mà bạn đã cung cấp để đảm bảo khoản vay. Ví dụ: nếu bạn sử dụng chiếc xe của mình để thế chấp, người cho vay của bạn có thể thu hồi chiếc xe của bạn. Nếu bạn sử dụng tài khoản tiết kiệm hoặc CD để thế chấp, họ cũng có thể thu hồi chúng.

• Ảnh hưởng đến người đồng ký tên

Tương tự như vậy, nếu bạn có một người đồng ký tên (đôi khi là bạn bè, người thân trong gia đình) trong khoản vay của mình, điều này cũng sẽ ảnh hưởng tới họ. Nó có thể gây hại cho điểm tín dụng của họ không kém gì bạn và phía ngân hàng có thể liên hệ với bạn và người đồng ký kết của bạn để thu tiền thanh toán. Điều này dẫn đến những mâu thuẫn không đáng có, đặc biệt người đồng ký tên mang tâm lý "gánh nợ". Tệ nhất, bạn đã làm tổn hại một mối quan hệ quan trọng.

• Bạn có thể bị đe dọa bởi những người thu hồi nợ

"Thu hồi tài sản" là một trong những từ ngữ không ai muốn nghe. Nếu bạn không trả được nợ cho khoản vay cá nhân của mình, bên cho vay có thể cố gắng thu hổi khoản nợ đó, có thể bằng cách thuê một công ty đòi nợ để thu tiền hoặc thậm chí bán lại khoản nợ của bạn cho người khác.

 Có hai hình thức thu nợ phổ biển: 1- Cơ quan/ Đơn vị như Ngân hàng sẽ đòi nợ và 2 - Người/ Nhóm đòi nợ tư nhân, đây mới là điều đặc biệt đáng lo ngại.  Cho vay nặng lãi và siết nợ khi người vay không đủ khả năng thanh toán là một ngành khá vô đạo đức thường, bỏ qua các quy tắc về thu hồi nợ công. Theo một cuộc khảo sát từ Cục Bảo vệ Tài chính Người tiêu dùng (CFPB), Mỹ, 25% những người được những người đòi nợ liên hệ cảm thấy bị đe dọa về mặt cá nhân. Tại Việt Nam, các quỹ tín dụng đen đều không được khuyến khích sử dụng. 

Khấu trừ trực tiếp tiền nợ

Một trong những thủ đoạn pháp lý mà những kẻ đòi nợ có thể thực hiện là kiện bạn. Nếu điều này xảy ra, bạn sẽ phải trình diện trước tòa. Nếu bạn không làm như vậy, thẩm phán có thể tự động ra phán quyết không có lợi cho bạn. Trong trường hợp phán quyết đưa ra không có lợi, người đòi nợ có thể muốn khấu trừ tiền lương hàng tháng của bạn.

Một khả năng đáng sợ khác là người đòi nợ có thể thế chấp nhà của bạn. Điều này có thể ngăn cản bạn bán nó hoặc vay thêm vốn mua nhà. Trong một số trường hợp, người đòi nợ thậm chí có thể buộc bạn phải bán nhà để trả nợ. 

Cần làm gì trước khi tuyên bố mất khả năng thanh toán?

Nếu bạn chưa ở trong tình trạng tuyên bố mất khả năng thanh toán nhưng có nguy cơ rơi vào tình cảnh này, hoặc nếu bạn đang gặp khó khăn trong việc thanh toán, lời khuyên tốt nhất dành cho bạn là liên hệ với phía ngân hàng cho vay.

Vay tiền ngân hàng mua nhà hoặc vay tiền ngân hàng tiêu dùng cho những khoản lớn vẫn là việc nên làm trong trường hợp bạn thực sự cần tiền với các quy định và điều khoản đã được Luật pháp công nhận. 

Ngoài ra, hãy thử các biện pháp sau:

• Nói chuyện với người cho vay/ngân hàng của bạn: Cho họ biết chuyện gì đang xảy ra. Đó có phải là sự trì hoãn trong thanh toán tạm thời không hay bạn thật sự không còn khả năng thanh toán trong cả tương lai? Nếu chỉ là tạm thời, người cho vay của bạn có thể chấp nhận trì hoãn một số khoản thanh toán của bạn hoặc đề xuất một giải pháp khác. Nếu đó là vĩnh viễn, họ có thể điều chỉnh thời hạn khoản vay của bạn hoặc đề xuất một phương án khác.
• Nhờ bạn bè và gia đình hỗ trợ: Mặc dù vay tiền từ gia đình không phải lúc nào cũng là điều lý tưởng, nhưng đó có thể là lựa chọn tốt nhất — hoặc duy nhất — của bạn khi đối mặt với khoản nợ không trả được. Hãy chắc chắn rằng bạn hiểu số tiền bạn nợ trong khoản vay và xác định số tiền bạn cần vay. Sau đó, giới thiệu ý tưởng với một người bạn hoặc thành viên gia đình ủng hộ, đồng ý với các điều khoản trả nợ và chính thức hóa thỏa thuận thành văn bản.
• Hỏi công ty của bạn để nhờ trợ giúp: Tương tự như trên, một số công ty có các chương trình hỗ trợ các nhân viên gặp khó khăn về tài chính. Để chắc chắn hơn, hãy liên hệ với bộ phận nhân sự của công ty bạn để tìm hiểu.
• Tìm kiếm tư vấn tín dụng uy tín: Đôi khi, người cho vay hay phía ngân hàng không sẵn sàng làm việc với bạn và bạn không có bất kỳ nguồn tiền nào khác. Nếu đúng như vậy, một lựa chọn tốt là tìm kiếm sự trợ giúp từ Tổ chức tư vấn tín dụng quốc gia phi lợi nhuận (NFCC), tổ chức cung cấp sự trợ giúp thực sự miễn phí từ các cố vấn trực tiếp — hoặc ít nhất là với chi phí hợp lý.