Tổng hợp các khu vực bị ảnh hưởng nhiều nhất bởi giải phóng mặt bằng Vành đai 4

Dự án Vành đai 4 Hà Nội là một trong những công trình giao thông trọng điểm của Thủ đô đang gặp phải nhiều khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng. Việc này không chỉ ảnh hưởng đến tiến độ thi công mà còn tác động trực tiếp đến đời sống của người dân và các khu vực có liên quan. 

Tổng quan dự án đường Vành đai 4 Hà Nội

Đường Vành đai 4 Hà Nội, còn gọi là tuyến CT38 (trước đây là CT-21), là một tuyến đường cao tốc quan trọng trong hệ thống giao thông tại Việt Nam, phục vụ nhu cầu di chuyển trong khu vực thủ đô Hà Nội.

Tuyến đường này được quy hoạch với 6 làn xe cao tốc cùng các tuyến đường kết nối các khu đô thị. Chiều rộng mặt đường dao động từ 90m đến 135m, với tổng chiều dài 112,8 km, đi qua 15 địa phương gồm Hà Đông, Đan Phượng, Hoài Đức, Sóc Sơn, Mê Linh, Thanh Oai, Thường Tín (Hà Nội); Văn Giang, Văn Lâm, Khoái Châu, Yên Mỹ (Hưng Yên); Gia Bình, Quế Võ, Thuận Thành (Bắc Ninh).

Dự án này có tổng mức đầu tư dự kiến khoảng 65 nghìn tỷ đồng, thực hiện theo hình thức BOT. Công trình chính thức khởi công vào ngày 25/6/2023 và dự kiến được hoàn thành vào năm 2027.

Tuyến đường Vành đai 4 Hà Nội (Nguồn: VnEconomy)

Đường Vành đai 4 vùng Thủ đô Hà Nội là một phần quan trọng trong dự án kết nối các tỉnh phía Bắc với Thủ đô. Tuyến cao tốc này có tổng chiều dài khoảng 136,6 km, trong đó 56,5 km đi qua địa phận Hà Nội. 

Điểm đầu của đoạn đường nằm tại km3+695 trên cao tốc Nội Bài - Lào Cai, thuộc xã Thanh Xuân (Sóc Sơn) và điểm cuối tại nút giao với Quốc lộ 2, xã Văn Khê (Mê Linh). Tuyến đường này đi qua các quận huyện của Hà Nội như Hà Đông, Thanh Trì, Đông Anh, Gia Lâm, Sóc Sơn, Mê Linh, Hoài Đức, Đan Phượng và Thường Tín.

Đoạn đường này bắc qua các con sông lớn như sông Hồng, sông Đuống và sông Cầu, với các cầu vượt sông có chiều dài từ 1,5km đến 3km. Bên cạnh đó, tuyến đường còn giao cắt với nhiều tuyến giao thông trọng điểm như cao tốc Pháp Vân - Cầu Giẽ, cao tốc Hà Nội - Hải Phòng, cao tốc Nội Bài - Lào Cai, cao tốc Thăng Long - Nội Bài, Quốc lộ 6, Quốc lộ 1A và Quốc lộ 32.

Các khu vực chịu ảnh hưởng từ giải phóng mặt bằng đường Vành đai 4 Hà Nội

Các khu vực chịu ảnh hưởng bởi giải phóng mặt bằng đường Vành đai 4 Hà Nội

Đường Vành đai 4 vùng thủ đô Hà Nội trải qua 7 quận, huyện gồm Hà Đông, Mê Linh, Đan Phượng, Thanh Oai, Hoài Đức và Thường Tín. Tuy nhiên đến nay mới chỉ có huyện Sóc Sơn hoàn thành bàn giao toàn bộ mặt bằng cho dự án. Theo Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng công trình giao thông Hà Nội cho biết dự án đang gặp nhiều khó khăn trong công tác giải phóng mặt bằng. 

Đại diện Ban Quản lý dự án Đầu tư xây dựng công trình giao thông Hà Nội (Ban QLDA) cho biết đã phê duyệt và thu hồi 783,9/798,67ha đất, đạt 98,15%. Hiện còn 14,77ha chưa được giải phóng xong, bao gồm 5,25ha đất nông nghiệp và đất khác, cùng 9,52ha đất ở. Cụ thể, quận Hà Đông 1,49ha, huyện Mê Linh còn 4,9ha; huyện Hoài Đức 6,45ha; huyện Đan Phượng 1,93ha.

Giải phóng mặt bằng đường Vành đai 4 Hà Nội vẫn còn vướng mắc ở Hạ Mỗ, Đan Phượng (Nguồn: Hữu Chánh)

Đối với việc thu hồi đất bổ sung cho các hạng mục cải mương, vuốt nối, di chuyển cột điện cao thế, đã hoàn thành 5,63/9,96ha. Đồng thời, đã nhận bàn giao 776,82/783,9ha mặt bằng, tương đương 48,35/52,73km, đạt 91,7%.

Song song đó, hiện vẫn còn 19 điểm chưa được bàn giao, chủ yếu là các khu dân cư, nhà xưởng và hạ tầng kỹ thuật, gây ảnh hưởng lớn đến tiến độ thi công và mục tiêu hoàn thành vào năm 2025. Tại huyện Mê Linh, các khu vực vướng mặt bằng gồm đất ở thôn Tân Châu (Chu Phan), thôn Nội Đồng (Đại Thịnh) và 2 điểm trường Tiểu học Văn Khê, THCS Kim Hoa. Huyện Đan Phượng có 2 vị trí tại xã Hồng Hà và xã Hạ Mỗ.

Huyện Hoài Đức còn 7 vị trí vướng mắc tại xã Song Phương (2 vị trí), xã Đức Thượng (2 vị trí), xã An Thượng, thôn La Tinh - Đông La, 2 nghĩa trang xã Đông La và một điểm vuốt nối đê. Quận Hà Đông có 3 khu vực tại phường Yên Nghĩa, Phú Lương và Phú Lãm. Huyện Thanh Oai còn 3 vị trí tại xã Bích Hòa, Cự Khê và Mỹ Hưng.

10 hộ dân ở Tân Châu Chu Phan, Mê Linh chưa được giải phóng mặt bằng (Nguồn: Hữu Chánh)

Dự án cũng gặp khó khăn liên quan đến công tác di dời hạ tầng kỹ thuật như điện trung, hạ thế, hệ thống thông tin cấp nước. Uỷ ban nhân dân các huyện Mê Linh, Sóc Sơn, Đan Phượng, Hoài Đức hiện đang đẩy mạnh triển khai thực hiện hạng mục này. Trong khi đó, Uỷ ban nhân dân quận Hà Đông và huyện Thường Tín đang trong quá trình lựa chọn nhà thầu, còn Uỷ ban nhân dân huyện Thanh Oai vẫn chưa phê duyệt phương án di dời.

Tiến độ di dời hạ tầng kỹ thuật ngầm và nổi chậm đã ảnh hưởng đáng kể đến việc thi công đường song hành, đặc biệt tại các khu vực xử lý nền đất yếu và xây dựng cầu. 

Giải pháp tháo gỡ khó khăn giải phóng mặt bằng đường Vành đai 4 Hà Nội

Đại diện của một số quận, huyện có tuyến đường Vành đai 4 đi qua cho biết, hiện phần lớn diện tích đất nông nghiệp đã được giải phóng. Tuy nhiên, giải phóng mặt bằng đường Vành đai 4 Hà Nội chưa hoàn thành  chủ yếu liên quan đến đất ở, đất mồ mả lâu năm và công tác di dời hạ tầng đường điện cao thế.

Về công tác giải phóng mặt bằng trên đoạn qua Hà Nội, Ban Quản lý dự án cho biết cần ưu tiên bàn giao các hạng mục quan trọng, như móng cột điện cao thế và xử lý đất yếu, do đây là những phần gắn liền với tiến độ của dự án.

Đối với đất ở, hiện nay phần diện tích còn lại chủ yếu tập trung tại các quận Hà Đông, huyện Đan Phượng, Mê Linh, Thanh Oai và Hoài Đức, gặp khó khăn do vướng mắc khi áp dụng Luật Đất đai 2024 cùng các quy định hiện hành.

Ngoài ra, còn có những khó khăn liên quan đến việc xác định nguồn gốc đất và sự chênh lệch lớn giữa giá trị đất đầu đi và đầu đến.

Ban quản lý dự án cho biết sẽ ưu tiên giải quyết hạng mục quan trọng liên quan tới công tác di dời hạ tầng điện cao thế (Nguồn: Hữu Chánh)

Ban Quản lý dự án đề nghị Sở Tài nguyên và Môi trường tiếp tục chủ trì, nghiên cứu và thực hiện chính sách bồi thường, hỗ trợ và tái định cư theo đúng quy định, đảm bảo tính thống nhất trên toàn dự án.

Tại cuộc họp kiểm điểm tiến độ dự án Vành đai 4 ngày 12/12/2024, Bí thư Thành ủy Hà Nội Bùi Thị Minh Hoài yêu cầu các cơ quan, đơn vị, sở ngành và quận huyện tập trung nỗ lực, phối hợp đồng thời với các bộ, ngành liên quan để tham vấn cơ chế, chính sách, phấn đấu hoàn thành giải phóng mặt bằng trước Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025.

Hiện tại, Hà Nội đang nỗ lực hết mình để hoàn thành công tác giải phóng mặt bằng đường Vành đai 4 trước Tết Nguyên đán Ất Tỵ 2025. Đây là mục tiêu quan trọng nhằm đảm bảo tiến độ thi công và tạo điều kiện thuận lợi cho việc triển khai các hạng mục tiếp theo của dự án.

Xem thêm

Mức đầu tư cho đoạn đường Vành đai 4 từ Hà Nội đến Bắc Giang là bao nhiêu?

Tổng mức đầu tư cho dự án Vành đai 4 Hà Nội là bao nhiêu?