Quy hoạch tổng thể đường sắt cao tốc Bắc – Nam: Tầm nhìn đến năm 2030

Bản đồ quy hoạch đường sắt cao tốc Bắc Nam là bước tiến quan trọng trong hạ tầng giao thông, kết nối xuyên suốt 20 tỉnh thành với chiều dài hơn 1.500 km. Đây là dự án mang tính đột phá, không chỉ rút ngắn thời gian di chuyển giữa hai miền mà còn tạo cơ hội phát triển kinh tế, du lịch và đời sống tại các khu vực dọc tuyến.

Giới thiệu tổng quan về dự án đường sắt cao tốc Bắc – Nam

Vào tháng 9/2022, Bộ Chính trị đã chính thức phê duyệt chủ trương đầu tư tuyến đường sắt cao tốc (ĐSCT) Bắc – Nam, đánh dấu bước chuyển mình quan trọng của ngành đường sắt Việt Nam. Đây là dự án chiến lược, hứa hẹn sẽ thay đổi diện mạo giao thông quốc gia và nâng tầm hệ thống hạ tầng vận tải.

Tuyến đường sắt này dự kiến có chiều dài 1.545 km, được xây dựng theo tiêu chuẩn đường đôi với khổ 1.435 mm, tốc độ khai thác từ 160 đến 200 km/h, và tốc độ tối đa lên đến 320 km/h. Đặc biệt, các đoàn tàu sử dụng công nghệ động lực phân tán tiên tiến, với 50-60% tuyến đường chạy trên cầu cạn, giúp tăng tính an toàn và hiệu quả vận hành.

Bản đồ quy hoạch tuyến đường cung cấp cái nhìn rõ nét về các tỉnh thành và ga dừng trên toàn tuyến, tạo điều kiện cho chính quyền và nhà đầu tư lập kế hoạch phát triển hạ tầng, du lịch và thương mại xung quanh các khu vực này. Đây không chỉ là dự án giao thông quan trọng mà còn là động lực phát triển kinh tế, mở ra cơ hội mới cho nhiều địa phương dọc tuyến ĐSCT Bắc – Nam.

Bản đồ quy hoạch đường sắt cao tốc Bắc Nam khu vực TP.HCM trong các báo cáo đầu kỳ (Nguồn: Thanh Niên)

Quy hoạch tổng thể đường sắt cao tốc Bắc – Nam: Tầm nhìn đến năm 2030

Hệ thống đường sắt Việt Nam được định hướng cải tạo và nâng cấp để khai thác hiệu quả các tuyến hiện có, đảm bảo kết nối thông suốt với tuyến đường sắt liên vận quốc tế. Các tuyến đường sắt mới sẽ được chuẩn bị đầu tư và ưu tiên triển khai, đặc biệt là đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam, cùng các tuyến kết nối cảng biển quốc tế, sân bay quốc tế và các đầu mối giao thông quan trọng tại các thành phố lớn. Đồng thời, nghiên cứu đầu tư tuyến đường sắt TP.HCM – Cần Thơ cũng sẽ được thúc đẩy.

Về vận tải:

• Mục tiêu đạt 11,8 triệu tấn hàng hóa vận chuyển, chiếm 0,27% thị phần, và 460 triệu lượt hành khách, chiếm 4,4% thị phần.
• Luân chuyển hàng hóa dự kiến đạt 7,35 tỷ tấn.km (1,38% thị phần), và hành khách đạt 13,8 tỷ khách.km (3,55% thị phần), trong đó đường sắt quốc gia đảm nhận 21,5 triệu lượt khách và 8,54 tỷ khách.km.

Về hạ tầng:

• Cải tạo và nâng cấp 7 tuyến đường sắt hiện có để đảm bảo an toàn vận hành.
• Đầu tư hai giai đoạn ưu tiên của tuyến đường sắt tốc độ cao Bắc – Nam (Hà Nội – Vinh, Nha Trang – TP.HCM).
• Xây dựng các tuyến đường sắt kết nối cảng biển quốc tế tại Hải Phòng, Bà Rịa – Vũng Tàu; kết nối TP.HCM với Cần Thơ.
• Mở rộng mạng lưới quốc tế, kết nối với Trung Quốc, Lào và Campuchia, phù hợp với các hiệp định vận tải quốc tế và đồng bộ với tiến độ của khu vực.

Hệ thống đường sắt Việt Nam được định hướng cải tạo và nâng cấp để khai thác hiệu quả các tuyến hiện có (Nguồn: Quy hoạch)

Bản đồ quy hoạch đường sắt cao tốc Bắc Nam: Chi tiết các tuyến và tỉnh thành đi qua

Dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam là một công trình trọng điểm quốc gia, kết nối nhiều tỉnh thành từ Hà Nội đến TP.HCM, tạo nên mạng lưới giao thông hiện đại, tốc độ cao. 

Đường sắt cao tốc Bắc Nam đi qua các tỉnh, thành nào?

Tuyến đường sắt cao tốc Hà Nội – Vinh

Tuyến Hà Nội – Vinh dài hơn 283 km, được thiết kế đường sắt đôi với tốc độ khai thác tối đa 200 km/h, cơ sở hạ tầng đạt tiêu chuẩn 350 km/h. Khi hoàn thành, hành trình từ Hà Nội đến Vinh sẽ chỉ còn khoảng 2 giờ hoặc 1 giờ 34 phút với 6 nhà ga chính dọc tuyến.

Tuyến đường sắt cao tốc Nha Trang – TP.HCM

Tuyến Nha Trang – TP.HCM bắt đầu tại TP.HCM, đi qua Đồng Nai, Bình Thuận, Ninh Thuận, và Khánh Hòa với tổng chiều dài lớn. Tuyến này bao gồm 6 nhà ga và 2 ga mới tại Khánh Hòa và TP.HCM. Hệ thống được xây dựng theo tiêu chuẩn cao tốc quốc tế, đạt tốc độ 350km/h, tập trung vào hành trình thẳng từ Thủ Thiêm đến Phan Thiết, không đi qua Bình Dương hay Biên Hòa, Đồng Nai.

Tuyến đường sắt cao tốc TP.HCM – Cần Thơ

Tuyến TP.HCM – Cần Thơ có chiều dài 139 km, sử dụng khổ đường ray 1.435 mm, đáp ứng tốc độ trên 200 km/h cho tàu khách và dưới 200 km/h cho tàu hàng. Hành trình giữa TP.HCM và Cần Thơ sẽ được rút ngắn xuống chỉ 45 phút, với điểm đầu tại ga Tân Kiên và điểm cuối tại Cái Răng.

Bản đồ quy hoạch tuyến đường sắt cao tốc Bắc Nam không chỉ mang đến kết nối giao thông liền mạch, hiện đại, mà còn mở ra cơ hội phát triển kinh tế, du lịch và hạ tầng cho các tỉnh thành dọc tuyến đường.

Bản đồ quy hoạch đường sắt cao tốc Bắc Nam là bước tiến quan trọng trong hạ tầng giao thông (Nguồn: Quy hoạch)

Vị trí các ga đường sắt cao tốc Bắc Nam

Dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam bao gồm 26 nhà ga, trong đó có 23 ga hành khách và 3 ga hàng hóa, trải dài qua 20 tỉnh thành. Một số địa phương có hai ga để đáp ứng nhu cầu vận chuyển lớn. Các nhà ga được bố trí tại những khu vực chiến lược, giúp kết nối các trung tâm kinh tế và đô thị quan trọng trên cả nước.

• Hà Nội: Ga Ngọc Hồi, vừa là ga hành khách vừa là ga hàng hóa, đặt tại xã Liên Ninh và Ngọc Hồi, huyện Thanh Trì.
• Hà Nam: Ga Phủ Lý tại xã Liêm Tuyền và Liêm Tiết, TP Phủ Lý.
• Nam Định: Ga Nam Định tại xã Mỹ Hưng, huyện Mỹ Lộc.
• Ninh Bình: Ga Ninh Bình tại xã Khánh Thượng, huyện Yên Mô.
• Thanh Hóa: Ga Thanh Hóa tại xã Đông Tân và Đông Lĩnh, TP Thanh Hóa.
• Nghệ An: Ga Vinh tại xã Hưng Tây, huyện Hưng Nguyên.
• Hà Tĩnh: Hai ga là Hà Tĩnh (xã Thạch Đài, huyện Thạch Hà) và Vũng Áng (ga hành khách kiêm ga hàng hóa tại xã Kỳ Hoa, huyện Kỳ Anh).
• Quảng Bình: Ga Đồng Hới tại xã Nghĩa Ninh, TP Đồng Hới.
• Quảng Trị: Ga Đông Hà tại phường Đông Lương, TP Đông Hà.
• Thừa Thiên Huế: Ga TP Huế tại xã Phú Mỹ, huyện Phú Vang.
• Đà Nẵng: Ga Đà Nẵng tại xã Hòa Sơn, huyện Hòa Vang.
• Quảng Nam: Hai ga là Tam Kỳ (phường Trường Xuân, TP Tam Kỳ) và Chu Lai (ga hàng hóa tại huyện Núi Thành).
• Quảng Ngãi: Ga Quảng Ngãi tại phường Quảng Phú, TP Quảng Ngãi và xã Nghĩa Kỳ, huyện Tư Nghĩa.
• Bình Định: Hai ga là Bồng Sơn (xã Hoài Tân, thị trấn Bồng Sơn, huyện Hoài Nhơn) và Diêu Trì (xã Phước An, huyện Tuy Phước).
• Phú Yên: Ga Tuy Hòa tại xã Hòa Thành, thị xã Đông Hòa.
• Khánh Hòa: Hai ga là Vân Phong (ga hàng hóa tại xã Ninh An, thị xã Ninh Hòa) và Diên Khánh (xã Diên Thạnh, huyện Diên Khánh).
• Ninh Thuận: Ga Tháp Chàm tại phường Phước Mỹ, TP Phan Rang.
• Bình Thuận: Hai ga là Phan Rí (xã Phan Hòa, huyện Bắc Bình) và Mương Mán (xã Mương Mán, huyện Hàm Thuận Nam).
• Đồng Nai: Hai ga là Long Thành (xã Bình Sơn, huyện Long Thành) và Trảng Bom (ga hàng hóa tại xã Quảng Tiến, huyện Trảng Bom).
• TP HCM: Ga Thủ Thiêm tại phường An Phú, TP Thủ Đức.

Hệ thống các nhà ga được quy hoạch nhằm đảm bảo tính liên kết chặt chẽ, nâng cao khả năng vận chuyển hành khách và hàng hóa, góp phần thúc đẩy kinh tế và xã hội của từng khu vực mà tuyến đường đi qua.

Phương án thi công dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam

Bộ GTVT đã đưa ra lộ trình thi công dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam qua 3 giai đoạn chính:

• Giai đoạn 1 (2020 – 2026): Tập trung nghiên cứu và xây dựng hai đoạn ưu tiên là Hà Nội – Vinh và Nha Trang – TP.HCM, với tổng chiều dài 665 km và mức đầu tư dự kiến 24,72 tỷ USD.
• Giai đoạn 2 (2026 – 2030): Triển khai đoạn Vinh – Nha Trang, hoàn thiện tuyến đường sắt cao tốc xuyên suốt, với chiều dài 894 km, tổng vốn đầu tư 33,99 tỷ USD.
• Giai đoạn 3 (2030 – 2050): Phấn đấu hoàn thành toàn bộ tuyến đường sắt đôi tốc độ cao khổ 1.435 mm trên trục Bắc – Nam. Sau năm 2050, tổ chức khai thác vận hành tàu với tốc độ tối đa 350 km/h.

Dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam đánh dấu bước tiến vượt bậc của ngành đường sắt Việt Nam (Nguồn: Tuổi trẻ Thủ đô)

Lợi ích của dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam

Dự án khi hoàn thành sẽ mang lại nhiều lợi ích quan trọng:

• Tiết kiệm thời gian và chi phí: Rút ngắn thời gian di chuyển và vận chuyển hàng hóa, giảm tải chi phí vận tải, tạo nền tảng phát triển kinh tế.
• Thân thiện với môi trường: Hạn chế áp lực giao thông lên đường bộ và hàng không, giảm khí thải và ô nhiễm môi trường.
• Tăng cường kết nối vùng: Kết nối các tỉnh thành, tạo điều kiện phát triển kinh tế, đặc biệt tại các khu vực ngoài đô thị lớn.
• Thúc đẩy ngành du lịch: Cải thiện khả năng tiếp cận các điểm du lịch tiềm năng như Tuy Hòa, Vinh, Đồng Hới, Quảng Ngãi,…
• Giảm tải giao thông hàng không: Hỗ trợ các tuyến bay bận rộn như Hà Nội – TP.HCM, mang lại sự thuận tiện và linh hoạt hơn cho người dân.

Dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam không chỉ đánh dấu bước tiến vượt bậc của ngành đường sắt Việt Nam mà còn tạo nền tảng cho sự phát triển bền vững, nâng cao vị thế cạnh tranh trong khu vực.

Dự án đường sắt cao tốc Bắc Nam với bản đồ quy hoạch rõ ràng và chi tiết, kết nối các tỉnh thành từ Hà Nội đến TP.HCM, không chỉ đánh dấu bước ngoặt lớn của ngành giao thông mà còn là cơ hội để các khu vực phát triển toàn diện. Đây hứa hẹn sẽ là đòn bẩy đưa Việt Nam vươn tầm khu vực và quốc tế.

Xem thêm

Cập nhật quy hoạch cao tốc Bắc - Nam tuyến qua Bình Định

Cập nhật lộ trình hoàn thành dự án thành phần của cao tốc Bắc - Nam năm 2025