Những sai lầm khi đặt lệnh stop loss

Lệnh stop loss đóng vai trò quan trọng trong việc quản lý rủi ro và bảo vệ vốn đầu tư. Tuy nhiên, việc sử dụng nó không đúng cách có thể dẫn đến những hậu quả nghiêm trọng, thậm chí khiến nhà đầu tư chứng khoán thua lỗ nặng nề.

Lệnh stop loss là gì?

Lệnh stop loss là công cụ tự động giúp nhà đầu tư nhằm hạn chế tối đa mức thua lỗ và bảo vệ vốn (Nguồn: stock farmer)

Lệnh stop loss, còn được gọi là lệnh dừng lỗ hoặc cắt lỗ, là một công cụ quản lý rủi ro quan trọng trong đầu tư chứng khoán và các loại tài sản tài chính khác. Đây là lệnh tự động được thiết lập sẵn để đóng vị thế giao dịch khi giá của tài sản đạt đến một mức giá nhất định, nhằm hạn chế mức thua lỗ mà nhà đầu tư có thể chịu đựng. Khi giá cổ phiếu chạm mức stop loss đã thiết lập, lệnh giao dịch sẽ tự động đóng ngay lập tức, giúp giới hạn mức thua lỗ ở một mức giá cụ thể.

Lệnh stop loss có cơ chế hoạt động khá đơn giản nhưng rất hiệu quả. Nhà đầu tư thiết lập trước một mức giá mà tại đó, nếu thị trường biến động không theo kỳ vọng, hệ thống sẽ tự động thực hiện lệnh để đóng vị thế. Điều này không chỉ giúp giảm thiểu rủi ro mà còn giảm bớt sự can thiệp cảm xúc trong quá trình giao dịch, giúp nhà đầu tư không cần phải theo dõi thị trường liên tục.

Đối với vị thế mua (lệnh Buy), lệnh stop loss sẽ được đặt thấp hơn mức giá khớp lệnh ban đầu và nằm dưới vùng hỗ trợ quan trọng. Khi giá giảm và chạm mức stop loss này, lệnh sẽ tự động bán để giảm thiểu thua lỗ. Ngược lại, đối với vị thế bán (lệnh Sell), lệnh stop loss sẽ được đặt cao hơn mức giá khớp lệnh ban đầu và nằm trên vùng kháng cự quan trọng. Khi giá tăng và chạm mức stop loss này, lệnh sẽ tự động mua để giảm thiểu thua lỗ.

Tại sao nên đặt lệnh stop loss?

Lệnh stop loss giúp nhà đầu tư giới hạn mức thua lỗ tối đa, tránh tình trạng cháy tài khoản do thị trường biến động (Nguồn: FPT shop)

Lệnh stop loss đóng vai trò vô cùng quan trọng trong đầu tư chứng khoán, giúp nhà đầu tư bảo vệ vốn và quản lý rủi ro hiệu quả. Dưới đây là những lý do chính khiến việc đặt stop loss trở nên thiết yếu:

Hạn chế tối đa mức thua lỗ

Thị trường chứng khoán biến động không ngừng và tiềm ẩn nhiều rủi ro. Nếu dự đoán sai xu hướng, nhà đầu tư có thể đối mặt với thua lỗ nặng nề. Việc đặt stop loss giúp thiết lập mức giới hạn cho khoản lỗ tối đa mà nhà đầu tư chấp nhận, ngăn chặn tình trạng cháy tài khoản do thị trường biến động mạnh.

Kiểm soát tâm lý giao dịch

Nhà đầu tư thường có xu hướng "gồng lỗ", cố gắng duy trì vị thế giao dịch dù giá đã đi ngược xu hướng, với hy vọng thị trường sẽ đảo chiều và giá sẽ tăng trở lại. Tuy nhiên, điều này thường dẫn đến thua lỗ ngày càng gia tăng. Lệnh stop loss giúp nhà đầu loại bỏ yếu tố cảm xúc khỏi quyết định giao dịch, đảm bảo nhà đầu tư thực hiện lệnh cắt lỗ một cách lý trí nhất.

Tiết kiệm thời gian và công sức

Việc theo dõi thị trường liên tục để cắt lỗ hoặc chốt lời kịp thời đòi hỏi nhiều thời gian và công sức. Lệnh stop loss giúp tự động hóa quá trình này, cho phép nhà đầu tư tiết kiệm thời gian và tập trung vào những hoạt động quan trọng khác.

Bảo vệ lợi nhuận đã tạo ra

Khi thị trường biến động thuận lợi, nhà đầu tư có thể gặt hái lợi nhuận. Tuy nhiên, nếu không đặt stop loss, lợi nhuận này có thể bị xóa sổ hoàn toàn nếu thị trường đảo chiều bất ngờ. Lệnh stop loss giúp bảo vệ khoản lợi nhuận đã tạo ra, đảm bảo nhà đầu tư chốt lời kịp thời.

Hướng dẫn đặt lệnh stop loss

Để đặt lệnh stop loss hiệu quả, nhà đầu tư cần tuân thủ một số bước cơ bản nhằm đảm bảo giảm thiểu rủi ro và tối ưu hóa lợi nhuận. Quá trình này bao gồm phân tích thị trường, xác định điểm vào lệnh, định vị trí cắt lỗ/chốt lời, tính toán mức độ rủi ro và khối lượng giao dịch, và cuối cùng là thực hiện cài đặt lệnh. Dưới đây là hướng dẫn chi tiết từng bước:

Bước 1: Phân tích thị trường và xác định điểm vào lệnh

Đầu tiên, nhà đầu tư cần phân tích thị trường một cách cẩn thận để xác định điểm vào lệnh. Việc tính toán điểm vào lệnh giúp nhà đầu tư nhận định được các khoảng cách về giá, từ đó phát hiện ra những thời điểm không tốt để có thể cài lệnh stop loss. Phân tích thị trường có thể bao gồm việc xem xét các yếu tố kỹ thuật như biểu đồ giá, các mô hình nến, và các chỉ báo kỹ thuật khác.

Bước 2: Xác định vị trí đặt lệnh stop loss

Trước hết, bạn cần xác định chính xác vị trí để đặt lệnh cắt lỗ (stop loss) và chốt lời (take profit). Vị trí này sẽ cung cấp cho nhà đầu tư thông tin về số pip cần thiết để đặt lệnh. Thông thường, lệnh stop loss sẽ được đặt dưới vùng hỗ trợ quan trọng với các vị thế mua, và trên vùng kháng cự quan trọng với các vị thế bán. Điều này giúp chắc chắn rằng lệnh cắt lỗ được đặt ở vị trí phù hợp, làm giảm rủi ro không cần thiết.

Bước 3: Xác định mức thua lỗ theo tỷ lệ R

Nhà đầu tư cần phải xác định mức thua lỗ mà họ có thể chấp nhận dựa trên tỷ lệ R (Risk), tức là tỷ lệ giữa mức cắt lỗ và mức chốt lời. Nếu tỷ lệ R vượt quá mức chấp nhận được, bạn nên từ bỏ và tìm kiếm cơ hội giao dịch khác. Một tỷ lệ R hợp lý thường là 1:1 hoặc 1:2, tức là mức lợi nhuận kỳ vọng ít nhất phải bằng hoặc gấp đôi mức thua lỗ. Điều này giúp chắc chắn rằng mỗi giao dịch có tiềm năng lợi nhuận hợp lý so với mức rủi ro.

Bước 4: Tính khối lượng giao dịch hợp lý

Để xác định khối lượng giao dịch hợp lý, nhà đầu tư cần xem xét mức rủi ro tối đa mà họ có thể chấp nhận cho mỗi lệnh, thường chỉ nên từ 1 - 2% tổng số vốn trong tài khoản. Mặc dù tỷ lệ này có vẻ nhỏ, nhưng nếu khối lượng giao dịch lớn, số tiền có thể trở nên quan trọng. Việc này giúp nhà đầu tư không chịu rủi ro quá lớn đối với bất kỳ lệnh nào, bảo vệ vốn một cách hiệu quả.

Bước 5: Tiến hành cài đặt lệnh

Cuối cùng, sau khi cân nhắc kỹ lưỡng và đầy đủ các yếu tố trên, nhà đầu tư tiến hành cài đặt lệnh. Trong quá trình này, cần kết hợp phân tích kỹ thuật, các chỉ số, biểu đồ, và các vùng hỗ trợ, kháng cự để đạt được kết quả tốt nhất. Nhà đầu tư nên chắc chắn rằng mọi yếu tố đã được đánh giá một cách kỹ lưỡng trước khi thực hiện lệnh, nhằm đảm bảo tính hiệu quả và an toàn trong giao dịch.

Sai lầm trong việc thiết lập lệnh stop loss

Sai lầm trong việc thiết lập lệnh stop loss có thể dẫn đến thua lỗ nặng nề (Nguồn: The Brokers)

Việc thiết lập lệnh stop loss (SL) là một yếu tố thiết yếu trong chiến lược giao dịch, giúp nhà đầu tư giữ vững tài khoản trước những rủi ro thua lỗ không mong muốn. Tuy nhiên, nếu không được thực hiện một cách chính xác, lệnh stop loss có thể hoạt động ngược lại. Dưới đây là một số lỗi thường gặp mà nhà đầu tư nên tránh khi thiết lập lệnh stop loss:

Đặt lệnh stop loss quá gần với mức giá mua vào

Một trong những lỗi phổ biến là đặt lệnh stop loss quá sát với mức giá mua vào. Khi lệnh stop loss được đặt quá gần, dù có thể giúp nhà đầu tư kiểm soát thua lỗ nếu thị trường di chuyển ngược lại với dự đoán, nhưng nó cũng dễ dàng bị "quét sạch" do những biến động ngắn hạn của thị trường. Thị trường có thể chỉ tạm thời biến động trước khi tiếp tục theo hướng mà nhà đầu tư dự đoán. Trong nhiều trường hợp, giá chỉ vừa đụng đến mức stop loss rồi lại quay đầu, khiến nhà đầu tư mất cơ hội có được lợi nhuận lớn. Do vậy, lệnh stop loss nên được đặt ở một khoảng cách hợp lý, dựa trên vùng giá quan trọng giữa người mua và người bán, nhằm tránh việc bị dừng giao dịch quá sớm với nỗi tiếc nuối.

Đặt lệnh tại mức stop loss quá xa

Ngược lại với việc đặt stop loss quá gần, một sai lầm khác là đặt lệnh stop loss quá xa. Một số nhà đầu tư có suy nghĩ rằng việc đặt lệnh stop loss xa sẽ giúp tránh bị quét lệnh, nhưng thực tế là điều này chỉ tăng thêm rủi ro. Khi dự đoán sai hướng thị trường, lệnh stop loss quá xa chỉ khiến nhà đầu tư gồng lỗ nặng hơn và chịu thiệt hại nhiều hơn. Đặt stop loss quá xa không có điểm tựa rõ ràng cũng có nghĩa là không có một kế hoạch rủi ro cụ thể, điều này có thể gây ra những tổn thất nghiêm trọng cho tài khoản giao dịch.

Thả hoặc dời mốc stop loss

Một sai lầm nghiêm trọng khác là thói quen dời hoặc thả stop loss. Khi nhà đầu tư quá tin vào nhận định của mình, họ có xu hướng dời lệnh stop loss để tránh bị quét khi giá di chuyển gần đến mức đã đặt. Điều này thường xảy ra khi giá đi ngược so với kỳ vọng ban đầu. Hành động dời stop loss là cực kỳ nguy hiểm vì nó phá vỡ kỷ luật giao dịch và có thể dẫn đến thua lỗ lớn hơn. Việc thay đổi stop loss chỉ khiến nhà đầu tư rơi vào tình trạng gồng lỗ không kiểm soát, kéo dài sự tổn thất và giảm cơ hội phục hồi.

Đặt lệnh stop loss là kỹ năng giao dịch cơ bản mà mọi nhà đầu tư chứng khoán cần nắm vững. Việc sử dụng stop loss hiệu quả giúp nhà đầu bảo vệ vốn, quản lý rủi ro, kiểm soát tâm lý và tăng cơ hội thành công trong giao dịch.

Xem thêm

Break Out và dấu hiệu nhận biết Break Out thành công trong chứng khoán

HNX-Index là gì? Làm thế nào để doanh nghiệp niêm yết trên sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội