Những điều cần biết khi áp dụng lý thuyết DOW trong phân tích kỹ thuật

Khi phân tích chứng khoán, có nhiều phương pháp và lý thuyết được sử dụng để dự đoán xu hướng và định giá các công ty niêm yết. Trong số đó, lý thuyết DOW đã tồn tại và được áp dụng trong hơn một thế kỷ. Được sáng lập bởi Charles H. Dow vào cuối thế kỷ 19, lý thuyết DOW cung cấp một cách tiếp cận cơ bản để phân tích kỹ thuật và đánh giá thị trường chứng khoán.

Giới thiệu về lý thuyết DOW

Lý thuyết DOW, được xem là nền tảng của phân tích kỹ thuật hiện đại, bao gồm sáu nguyên lý chủ chốt mô tả cơ chế hoạt động của thị trường chứng khoán. Những nguyên lý này được Charles Dow, một nhà báo và nhà phân tích tài chính, phác thảo qua loạt bài viết trên Wall Street Journal từ năm 1900 đến 1902. Tuy nhiên, giá trị thực sự của chúng chỉ được công nhận sau khi Dow qua đời, nhờ công sức của William Hamilton, George Schaefer và Robert Rhea, những người đã tổng hợp và phổ biến chúng dưới dạng Lý thuyết DOW.

Lý thuyết DOW được sử dụng nhiều trong đầu tư chứng khoán (Nguồn: Finhay).

Lý thuyết này không chỉ là một công cụ phân tích không thể thiếu mà còn là nguồn gốc của các khái niệm quan trọng như xu hướng tăng giá, xu hướng giảm giá, và các mức hỗ trợ/kháng cự trong thị trường.

Đặc biệt, lý thuyết DOW là tiền đề cho việc nhận diện các xu hướng thị trường và phân chia chúng thành ba loại: xu hướng chính, xu hướng thứ cấp và xu hướng nhỏ. Mỗi xu hướng này lại được chia thành ba giai đoạn: giai đoạn tích lũy, giai đoạn bùng nổ và giai đoạn phân phối, giúp nhà đầu tư có cái nhìn sâu sắc hơn về cách thức thị trường chứng khoán phát triển và biến động.

Nguyên lý cơ bản trong lý thuyết DOW

Dow tin rằng thị trường chứng khoán, giống như đại dương, di chuyển theo các xu hướng lớn, hay “sóng”, mà ông gọi là “xu hướng chính”. Lý thuyết này được xây dựng dựa trên sáu nguyên tắc cơ bản.

Nguyên tắc thứ nhất là “Thị trường đánh giá tất cả”. Theo nguyên tắc này, giá cổ phiếu phản ánh tất cả thông tin có sẵn, từ dữ liệu kinh tế, tin tức doanh nghiệp, đến tâm lý nhà đầu tư. Điều này có nghĩa là giá cổ phiếu luôn chứa đựng toàn bộ thông tin và triển vọng của thị trường.

Nguyên tắc thứ hai là “có ba xu hướng”. Dow phân biệt ba loại xu hướng: xu hướng chính (có thể kéo dài từ một năm trở lên), xu hướng trung gian (có thể kéo dài từ một vài tuần đến vài tháng), và xu hướng ngắn hạn (có thể kéo dài chỉ vài ngày).

Nguyên tắc thứ ba là “xu hướng chính có ba giai đoạn”. Các giai đoạn này bao gồm tích lũy, bùng nổ và quá độ.

Nguyên tắc thứ tư là “khối lượng phải xác nhận xu hướng”. Khối lượng giao dịch phải tăng lên khi giá cổ phiếu di chuyển theo hướng của xu hướng chính và giảm đi khi giá di chuyển ngược lại.

Nguyên tắc thứ năm là “các chỉ số phải xác nhận lẫn nhau”. Điều này có nghĩa là để một xu hướng được xác nhận là hợp lệ, các chỉ số chính như Dow Jones Industrial Average và Dow Jones Transportation Average phải di chuyển theo cùng một hướng.

6 quy tắc chính trong lý thuyết Dow (Nguồn: Tikop)

Nguyên tắc thứ sáu là “xu hướng tiếp diễn cho đến khi có dấu hiệu của sự đảo chiều”. Điều này có nghĩa là một xu hướng sẽ tiếp tục tồn tại cho đến khi có những bằng chứng không thể chối cãi về việc nó đã kết thúc.

Lý thuyết DOW vẫn còn ảnh hưởng lớn đến ngày nay, mặc dù đã có nhiều phát triển mới trong lĩnh vực phân tích kỹ thuật. Nó không chỉ giúp nhà đầu tư hiểu được cách thức hoạt động của thị trường mà còn cung cấp một khung cơ bản để dự đoán các xu hướng tương lai.

Những lưu ý khi sử dụng lý thuyết DOW

Khi sử dụng lý thuyết DOW trong phân tích chứng khoán, có một số điểm quan trọng cần lưu ý để đảm bảo rằng bạn có thể áp dụng nó một cách hiệu quả và chính xác.

Thứ nhất, lý thuyết DOW không phải là một công cụ dự đoán không sai. Nó là một phương pháp để nhận diện và xác nhận các xu hướng thị trường, nhưng không thể đảm bảo về sự chính xác tuyệt đối của các dự đoán. Do đó, nhà đầu tư chứng khoán cần phải sử dụng nó cùng với các công cụ phân tích kỹ thuật khác.

Thứ hai, lý thuyết DOW tập trung vào việc phân tích xu hướng thị trường chứ không phải là giá cả cụ thể của cổ phiếu. Điều này có nghĩa là nó có thể không phản ánh chính xác những biến động giá ngắn hạn hoặc các sự kiện cụ thể ảnh hưởng đến một công ty riêng lẻ.

Thứ ba, lý thuyết DOW giả định rằng giá cả thị trường đã phản ánh tất cả thông tin có sẵn. Tuy nhiên, trong thực tế, thị trường có thể bị ảnh hưởng bởi các yếu tố không lường trước được như tin tức bất ngờ hoặc biến động tâm lý nhà đầu tư.

Thứ tư, lý thuyết DOW được phát triển dựa trên thị trường chứng khoán của Mỹ và có thể không hoàn toàn phù hợp với các thị trường khác có đặc điểm và cơ cấu khác biệt.

Thứ năm, khi áp dụng lý thuyết DOW, nhà đầu tư cần phải theo dõi sát sao các chỉ số chính như Dow Jones Industrial Average và Dow Jones Transportation Average để xác nhận xu hướng. Nếu chỉ số này không xác nhận xu hướng của chỉ số kia, thì có thể xu hướng đó không vững chắc.

Thứ sáu, khối lượng giao dịch là một yếu tố quan trọng trong việc xác nhận xu hướng theo lý thuyết DOW. Nhà đầu tư chứng khoán cần chú ý đến khối lượng giao dịch khi xu hướng thay đổi để đánh giá sức mạnh của xu hướng đó.

Thứ bảy, lý thuyết DOW không tính đến việc phân tích cơ bản của công ty, như tình hình tài chính, mô hình kinh doanh, hoặc chất lượng quản trị. Do đó, nó nên được sử dụng kết hợp với phân tích cơ bản để có cái nhìn toàn diện hơn về cổ phiếu.

Thứ tám, lý thuyết DOW không phải lúc nào cũng phản ánh chính xác các sự kiện kinh tế vĩ mô hoặc chính sách tiền tệ có thể ảnh hưởng đến thị trường chứng khoán.

Cuối cùng, nhà đầu tư cần nhớ rằng lý thuyết DOW chỉ là một công cụ trong số nhiều công cụ phân tích kỹ thuật và không nên phụ thuộc hoàn toàn vào nó. Việc kết hợp linh hoạt giữa lý thuyết DOW và các phương pháp phân tích khác sẽ giúp nhà đầu tư đưa ra quyết định đầu tư thông minh và có cơ sở hơn.

Tóm lại, lý thuyết DOW đã tồn tại trong nhiều thập kỷ và được sử dụng rộng rãi, việc áp dụng nó trong phân tích kỹ thuật vẫn đòi hỏi sự cân nhắc và sự hiểu biết sâu sắc về thị trường. Thị trường chứng khoán là một môi trường phức tạp và thay đổi liên tục, vì vậy việc sử dụng một phương pháp duy nhất không đảm bảo thành công.

Xem thêm 

Chiến thuật "du kích" trong đầu tư chứng khoán

Sử dụng hiệu quả đường MACD trong đầu tư chứng khoán