Hà Nội "xóa sổ" tòa Hàm Cá Mập trước 30/4: Quy hoạch lại quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục

Tòa nhà “Hàm Cá Mập” – biểu tượng gây tranh cãi bên hồ Gươm – sẽ chính thức bị dỡ bỏ trước ngày 30/4/2025 theo kế hoạch quy hoạch Hà Nội mới. Dự án nhằm mở rộng không gian công cộng, tái hiện cảnh quan mang tính biểu tượng của Thủ đô và tạo điểm nhấn về kiến trúc, du lịch.

Lý do Hà Nội quyết định phá dỡ tòa nhà "Hàm Cá Mập"

Tòa nhà “Hàm Cá Mập” – tên gọi không chính thức của Trung tâm thương mại, dịch vụ và ăn uống Hồ Gươm – từ lâu đã là công trình gây tranh cãi trong lòng người dân Thủ đô. Được xây dựng vào đầu thập niên 1990, trong bối cảnh Hà Nội đang trong giai đoạn chuyển mình mạnh mẽ về đô thị hóa, công trình này từng được kỳ vọng là điểm nhấn hiện đại nằm ngay giữa trung tâm thành phố. Tuy nhiên, theo thời gian, giới kiến trúc sư và đông đảo người dân đều nhận định rằng thiết kế của tòa nhà hoàn toàn “lạc nhịp” với không gian văn hóa và kiến trúc cổ kính của khu vực hồ Hoàn Kiếm.

Tọa lạc tại vị trí nhạy cảm, điểm giao giữa quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục và hồ Gươm, công trình bị đánh giá là cản trở tầm nhìn toàn cảnh hồ, phá vỡ sự hài hòa cảnh quan di sản và ảnh hưởng trực tiếp đến không gian công cộng. Nhiều chuyên gia nhận định, sự tồn tại của “Hàm Cá Mập” là biểu tượng của sự bất cập trong quá trình phát triển đô thị giai đoạn trước. Chính vì vậy, phá dỡ tòa nhà này không chỉ là hành động mang tính chỉnh trang kiến trúc mà còn là biểu tượng cho quyết tâm làm mới bộ mặt Thủ đô theo hướng văn minh, hiện đại nhưng vẫn giữ được bản sắc văn hóa lâu đời.

Tòa nhà “Hàm Cá Mập” sẽ bị dỡ bỏ trước ngày 30/4/2025 theo kế hoạch quy hoạch Hà Nội mới (Nguồn: CafeF)

Kế hoạch giải phóng mặt bằng, tiến độ thực hiện trước 30/4/2025

Theo thông tin chính thức từ UBND quận Hoàn Kiếm, việc giải phóng mặt bằng và tháo dỡ tòa nhà “Hàm Cá Mập” sẽ được triển khai khẩn trương, với thời hạn hoàn tất trước ngày 30/4/2025. Đây được coi là mốc thời gian then chốt để khởi động cho kế hoạch quy hoạch lại quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục, tạo quỹ đất phát triển không gian công cộng phục vụ người dân và du khách.

Để đảm bảo tiến độ, các cơ quan chức năng đã lên phương án chi tiết, bao gồm định giá tài sản, bồi thường giải phóng mặt bằng và phương án phá dỡ. Thành phố cũng đã chuẩn bị nguồn ngân sách dự kiến khoảng 18 tỷ đồng cho quá trình phá dỡ và giải phóng mặt bằng, trong đó sẽ chú trọng đến di dời hạ tầng kỹ thuật liên quan một cách an toàn và hiệu quả.

Cùng với việc tháo dỡ tòa nhà này, khu vực phía Đông hồ Gươm – nơi hiện đang có 12 cơ quan, tổ chức và 42 hộ dân sinh sống – cũng sẽ được giải phóng mặt bằng trước ngày 2/9/2025, tạo mặt bằng đồng bộ cho công tác xây dựng không gian cảnh quan mở rộng. Đây là bước đi thể hiện sự quyết tâm của thành phố Hà Nội trong việc thực hiện đúng lộ trình cải tạo không gian trung tâm lịch sử, đảm bảo hài hòa giữa phát triển đô thị và gìn giữ di sản văn hóa.

Quy hoạch quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục sau khi xóa sổ Hàm Cá Mập

Sau khi tòa nhà “Hàm Cá Mập” bị phá dỡ, toàn bộ khu vực quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục sẽ được quy hoạch lại thành không gian công cộng quy mô khoảng 1,2ha, trở thành một trong những quảng trường trung tâm lớn nhất của Thủ đô. Theo định hướng từ Quy hoạch phân khu đô thị H1-1B (khu vực Hồ Gươm và vùng lân cận), khu vực này sẽ được thiết kế mở, kết nối trực tiếp với hồ Hoàn Kiếm và các tuyến phố xung quanh như Hàng Gai, Cầu Gỗ, Đinh Tiên Hoàng và Lý Thái Tổ.

Ý tưởng quy hoạch tập trung vào việc trả lại không gian thoáng đãng, tôn trọng cảnh quan lịch sử và giá trị biểu tượng của hồ Gươm. Các yếu tố như quảng trường công cộng, vườn hoa, lối đi bộ, sân tổ chức sự kiện ngoài trời và các công trình phụ trợ phục vụ khách du lịch sẽ được triển khai đồng bộ. Đây cũng sẽ là nơi diễn ra các hoạt động văn hóa, lễ hội, tạo ra một không gian sinh hoạt cộng đồng sôi động nhưng vẫn giữ được sự thanh lịch vốn có của khu phố cổ.

Ngoài ra, không gian nơi đây sẽ được thiết kế hài hòa để kết nối thị giác với những công trình biểu tượng như Nhà Thủy Tạ, Tháp Rùa và Cầu Thê Húc. Giữ nguyên cảnh quan mặt nước, cây xanh cùng với di dời các công trình làm cản trở tầm nhìn là giải pháp trọng điểm để tái định hình không gian đô thị giàu giá trị văn hóa.

Tác động đến giao thông, cảnh quan hồ Gươm và giá trị BĐS khu vực

Dỡ bỏ tòa nhà “Hàm Cá Mập” không chỉ là bước đi mang tính biểu tượng về kiến trúc và quy hoạch, mà còn kéo theo nhiều tác động tích cực về giao thông, cảnh quan và thị trường bất động sản khu vực hồ Gươm.

Trước hết, về giao thông, quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục sau khi cải tạo sẽ giúp mở rộng không gian giao thông công cộng, giảm thiểu tình trạng ùn tắc cục bộ vào giờ cao điểm vốn thường xuyên xảy ra tại ngã tư Hàng Đào – Cầu Gỗ – Đinh Tiên Hoàng. Việc kết nối với tuyến đường sắt đô thị số 2 (Nam Thăng Long – Trần Hưng Đạo), đặc biệt là nhà ga ngầm C9 ngay gần khu vực này, sẽ gia tăng khả năng tiếp cận bằng phương tiện công cộng, giảm phụ thuộc vào phương tiện cá nhân và hỗ trợ cho mục tiêu phát triển giao thông bền vững của thành phố.

Về cảnh quan, loại bỏ công trình cũ kỹ và không phù hợp sẽ trả lại tầm nhìn toàn cảnh cho hồ Gươm – biểu tượng văn hóa và tinh thần của Thủ đô. Không gian mở được quy hoạch lại sẽ mang lại sự cân bằng giữa yếu tố thẩm mỹ, sinh thái và chức năng cộng đồng. Diện mạo khu vực trung tâm sẽ trở nên thanh thoát, nhẹ nhàng hơn, đúng với định hướng phát triển Hà Nội thành đô thị xanh – thông minh – hiện đại nhưng vẫn gìn giữ cốt lõi truyền thống.

Cuối cùng, tác động lên thị trường bất động sản là điều chắc chắn xảy ra. Cải tạo cảnh quan, mở rộng tiện ích công cộng và đầu tư hạ tầng đồng bộ sẽ khiến giá trị bất động sản tại các tuyến phố quanh hồ Gươm tăng mạnh. Các tòa nhà, cửa hàng, khách sạn tại khu vực này sẽ hưởng lợi kép từ không gian đẹp hơn, giao thông thuận tiện hơn và lượng khách du lịch dự kiến tăng vọt trong tương lai gần. Đây là cú hích lớn, vừa cải thiện chất lượng sống cho người dân vừa thúc đẩy sức hút đầu tư tại khu vực trung tâm lịch sử Hà Nội.

Phá dỡ tòa “Hàm Cá Mập” thể hiện tầm nhìn dài hạn trong quy hoạch Hà Nội (Nguồn: CafeF)

Ý kiến của người dân và chuyên gia về thay đổi quan trọng này

Phá dỡ tòa nhà “Hàm Cá Mập” – một công trình hơn 30 năm bên cạnh hồ Gươm – và quy hoạch lại quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục không chỉ thu hút sự quan tâm của dư luận mà còn tạo ra nhiều luồng ý kiến đa chiều từ phía người dân và giới chuyên gia.

Đối với nhiều người dân Hà Nội, đặc biệt là những thế hệ đã sống và làm việc quanh khu vực hồ Gươm trong nhiều năm, tòa nhà “Hàm Cá Mập” là một phần ký ức đô thị, mang nét đặc trưng của một giai đoạn phát triển nhất định của Thủ đô. Tuy nhiên, phần lớn người dân cũng đồng thuận rằng công trình này không còn phù hợp với cảnh quan và định hướng phát triển hiện đại của thành phố. “Tòa nhà khá chướng mắt, phá vỡ sự hài hòa của không gian quanh hồ. Nếu được thay thế bằng một quảng trường đẹp, nhiều cây xanh và chỗ đi bộ, tôi rất ủng hộ,” bà Nguyễn Thị Hoa, người dân phường Hàng Bạc chia sẻ.

Về phía giới chuyên gia, các kiến trúc sư và nhà quy hoạch đều nhận định việc dỡ bỏ “Hàm Cá Mập” là bước đi cần thiết để trả lại tính biểu tượng và sự thông thoáng cho không gian hồ Gươm. Kiến trúc sư Trần Quốc Bảo – Hội Quy hoạch và Phát triển đô thị Việt Nam – cho rằng: “Di dời và quy hoạch lại khu vực này là đúng đắn nếu muốn hồ Gươm thực sự trở thành trái tim văn hóa, lịch sử và du lịch của Thủ đô. Hà Nội đang rất thiếu các không gian công cộng chất lượng cao, và đây là cơ hội để tạo ra một quảng trường trung tâm đúng nghĩa.”

Một số chuyên gia cũng nhấn mạnh rằng quá trình thực hiện cần có sự giám sát chặt chẽ và lắng nghe ý kiến từ cộng đồng. Bên cạnh cải tạo hạ tầng và không gian, yếu tố văn hóa, lịch sử cũng cần được cân nhắc kỹ lưỡng để đảm bảo sự hài hòa giữa đổi mới và gìn giữ giá trị cốt lõi của khu vực trung tâm Hà Nội.

Dù vẫn còn một số ý kiến tiếc nuối, nhưng phần lớn người dân và chuyên gia đều đồng thuận rằng xóa sổ “Hàm Cá Mập” để mở ra không gian công cộng mới là bước chuyển cần thiết – không chỉ về mặt thẩm mỹ mà còn là quyết sách chiến lược để đưa hồ Gươm trở lại đúng vị thế của nó trong lòng Thủ đô.

Hà Nội quyết liệt triển khai phá dỡ tòa “Hàm Cá Mập” không chỉ là bước khởi đầu cho một diện mạo mới quanh hồ Gươm, mà còn thể hiện tầm nhìn dài hạn trong quy hoạch Hà Nội. Dự án quảng trường Đông Kinh - Nghĩa Thục sẽ là minh chứng cho sự hài hòa giữa bảo tồn và phát triển, mở ra một không gian văn hóa cộng đồng đẳng cấp ngay giữa trung tâm Thủ đô.

Xem thêm

Cầu Nhơn Trạch thông xe trước 30/4/2025: Giá bất động sản Nhơn Trạch sẽ tăng mạnh?

Vinhomes Đan Phượng hưởng lợi: Vincom mở cửa, "siêu bệnh viện" 5 sao sắp hình thành