Định giá trái phiếu không khó nếu bạn nắm được những cách này

Đầu tư chứng khoán đòi hỏi kiến thức và kỹ năng, đặc biệt là khả năng định giá trái phiếu. Định giá trái phiếu không phải là việc quá phức tạp nếu bạn nắm được những phương pháp và công cụ phù hợp. Bài viết này sẽ chia sẻ những cách định giá trái phiếu hiệu quả, giúp bạn đưa ra quyết định đầu tư sáng suốt và tối ưu hóa lợi nhuận.

Tại sao nhà đầu tư cần phải định giá trái phiếu?

Định giá trái phiếu là việc cần thiết bởi nó giúp bạn xác định giá trị thực của một trái phiếu, giá trị này dựa trên dòng tiền tương lai được chiết khấu theo lãi suất hợp lý.

Định giá trái phiếu là việc cần thiết, giúp bạn xác định giá trị thực của một trái phiếu (Nguồn: Vietcap)

Nói cách khác, định giá trái phiếu giúp bạn hiểu rõ:

• Giá trị thực của trái phiếu: Bạn biết liệu trái phiếu có đang được định giá đúng hay không, từ đó đưa ra quyết định đầu tư hợp lý.
• Lãi suất chiết khấu: Lãi suất này phản ánh rủi ro của trái phiếu, giúp bạn đánh giá mức độ an toàn khi đầu tư.
• Rủi ro tiềm ẩn: Bạn có thể so sánh lãi suất chiết khấu với lãi suất thị trường để xác định rủi ro tiềm ẩn khi đầu tư vào trái phiếu đó.

Việc định giá trái phiếu chính xác giúp bạn đưa ra quyết định đầu tư thông minh, tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro trong thị trường chứng khoán đầy biến động.

Các bước định giá trái phiếu

Để định giá một trái phiếu chính xác và đưa ra quyết định đầu tư sáng suốt, bạn cần thực hiện qua 5 bước sau:

• Bước 1: Ước lượng, xác định dòng tiền sinh ra từ tài sản (mức thu nhập kỳ vọng): Bước đầu tiên trong định giá trái phiếu là xác định dòng tiền thu nhập mà nhà đầu tư có thể nhận được trong suốt thời hạn trái phiếu. Để ước lượng dòng tiền thu nhập kỳ vọng, bạn cần xem xét: kỳ hạn trái phiếu, lãi suất và thời điểm trả lãi.

Ước lượng dòng tiền được sinh ra từ tài sản (mức thu nhập kỳ vọng) (Nguồn: Yuanta Việt Nam)

• Bước 2: Ước lượng tỷ suất lợi nhuận mà nhà đầu tư yêu cầu, hay còn được gọi là "lãi suất chiết khấu". Đây là mức lợi nhuận tối thiểu mà nhà đầu tư mong muốn nhận được khi đầu tư vào trái phiếu. Lãi suất chiết khấu bao gồm hai phần chính: Lãi suất phi rủi ro và phần gia tăng do rủi ro.
• Bước 3: Chọn mô hình định giá phù hợp để áp dụng, tính giá trị hiện tại của dòng tiền tệ thu nhập dựa trên tỷ suất lợi nhuận vừa ước lượng được ở bước 2. Có nhiều mô hình định giá trái phiếu khác nhau, mỗi mô hình phù hợp với từng loại trái phiếu và từng trường hợp cụ thể.
• Bước 4: So sánh giá trị lý thuyết vừa định ra và giá thị trường. Sau khi tính toán được giá trị lý thuyết của trái phiếu, bạn cần so sánh giá trị này với giá thị trường. Nếu giá thị trường cao hơn giá trị lý thuyết, có nghĩa là trái phiếu đang được định giá cao hơn so với giá trị thực tế. Ngược lại, nếu giá thị trường thấp hơn giá trị lý thuyết, trái phiếu đang được định giá thấp hơn so với giá trị thực tế.

So sánh giá trị lý thuyết vừa định ra và giá thị trường (Nguồn: Luật ACC)

• Bước 5: Cuối cùng, dựa trên những phân tích và so sánh ở các bước trước, nhà đầu tư chứng khoán có thể đưa ra quyết định: Nếu giá thị trường thấp hơn giá trị lý thuyết thì có thể mua trái phiếu và bán nếu giá thị trường cao hơn giá trị lý thuyết.

Tuy nhiên, việc định giá trái phiếu đòi hỏi kiến thức chuyên môn và kinh nghiệm. Bạn nên tham khảo ý kiến của các chuyên gia tài chính để đưa ra quyết định đầu tư phù hợp.

3 cách tính giá trái phiếu phổ biến hiện nay

Nhà đầu tư còn có thể sử dụng 3 cách phổ biến dưới đây để xác định lãi suất chiết khấu nhằm tính toán giá trị thực của trái phiếu.

Định giá trái phiếu không thời hạn

Trái phiếu không có thời hạn, còn gọi là trái phiếu vĩnh viễn, là loại trái phiếu không có ngày đáo hạn. Nói cách khác, người sở hữu trái phiếu sẽ nhận được lãi suất cố định vĩnh viễn. Công thức tính giá trái phiếu không có thời hạn dựa trên việc tính toán giá trị hiện tại của dòng tiền cố định mà trái phiếu mang lại, sử dụng công thức:

Công thức tính giá trái phiếu không có thời hạn (Nguồn: stockfarmer)

Trong đó:

V: Giá trị hiện tại của trái phiếu

I: Lãi suất cố định được hưởng

kd: Tỷ suất lợi nhuận nhà đầu tư mong muốn.

Trái phiếu không có thời hạn, còn gọi là trái phiếu vĩnh cửu (Nguồn: AzFin)

Định giá trái phiếu có kỳ hạn được hưởng lãi định kỳ

Trái phiếu có kỳ hạn được hưởng lãi định kỳ là loại trái phiếu có thời hạn xác định và trả lãi định kỳ cho người sở hữu. Công thức tính giá trái phiếu có kỳ hạn được hưởng lãi định kỳ dựa trên việc tính toán giá trị hiện tại của dòng tiền lãi và giá trị hiện tại của mệnh giá trái phiếu đáo hạn, sử dụng công thức:

Công thức tính giá trái phiếu có kỳ hạn được hưởng lãi định kỳ (Nguồn: stockfarmer)

Trong đó:

V: Giá trị hiện tại của trái phiếu

I: Lãi suất cố định hàng năm

kd: Tỷ suất lợi nhuận nhà đầu tư mong muốn

MV: Mệnh giá trái phiếu

n: Số năm cho đến khi đáo hạn

Định giá trái phiếu có kỳ hạn không hưởng lãi định kỳ

Trái phiếu có kỳ hạn không được hưởng lãi định kỳ (zero-coupon bond) là loại trái phiếu không có trả lãi định kỳ mà được bán với giá thấp hơn. Tại sao nhà đầu tư mua trái phiếu mà không được hưởng lãi? Lý do là vì khi mua loại trái phiếu này họ vẫn nhận được lợi tức, là phần chênh giữa giá mua gốc của trái phiếu với mệnh giá của nó.

Trái phiếu có kỳ hạn không hưởng lãi định kỳ (zero-coupon bond) (Nguồn: Stock Farmer Group)

Phương pháp định giá này tương tự như việc định giá trái phiếu có kỳ hạn nhưng khác biệt ở chỗ lãi suất bằng không, nên toàn bộ giá trị hiện tại của phần lãi định kỳ bằng không. Trái phiếu có kỳ hạn không lãi suất được định giá dựa trên mệnh giá khi đáo hạn.

Như vậy, hiểu rõ cách định giá trái phiếu là chìa khóa để bạn đưa ra quyết định đầu tư sáng suốt trong thị trường đầu tư chứng khoán. Với những kiến thức cơ bản này, bạn có thể tự tin phân tích và lựa chọn những trái phiếu phù hợp với mục tiêu và khả năng tài chính của mình, từ đó gia tăng cơ hội thu lợi nhuận và kiểm soát rủi ro hiệu quả.

Xem thêm 

Trái phiếu bất động sản trị giá gần 100 tỷ đồng sắp đáo hạn

Thị trường trái phiếu bất động sản có tiềm năng phát triển trong tương lai