Chứng khoán phái sinh và cẩm nang cho người mới bắt đầu

Chứng khoán phái sinh là một phần của thị trường tài chính đầu tư và được coi là kênh đầu tư hấp dẫn với khả năng mang lại lợi nhuận cao cho nhà đầu tư. Tuy nhiên, điều này đi kèm với rủi ro thua lỗ. Để đầu tư chứng khoán phái sinh một cách hiệu quả, bạn cần có kiến thức cơ bản và chuẩn bị kỹ lưỡng. Cẩm nang dưới đây cung cấp thông tin quan trọng và hữu ích để giúp nhà đầu tư mới tự tin tham gia thị trường chứng khoán phái sinh.

Tiềm năng của chứng khoán phái sinh

Thị trường chứng khoán phái sinh được đánh giá là có tiềm năng lớn. Sau 4 năm thành lập, vào ngày 6/8/2021, thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam đã đạt đến dấu mốc quan trọng với phiên giao dịch thứ 1000. Điều này chứng tỏ sự phát triển và hòa nhập của thị trường này với xu hướng chung của thế giới.

Thị trường chứng khoán phái sinh có tiềm năng sinh lời cao (Nguồn: Tin Nhanh Chứng Khoán)

Không chỉ dừng lại ở hợp đồng tương lai trên cổ phiếu VN30, mà vào ngày 04/7/2019, sản phẩm hợp đồng tương lai trên Trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 5 năm đã được giới thiệu. Đồng thời, vào ngày 28/06/2021, sản phẩm hợp đồng tương lai trên Trái phiếu Chính phủ kỳ hạn 10 năm cũng đã được HNX tung ra thị trường.

Số lượng tài khoản giao dịch chứng khoán phái sinh đã tăng gấp 24,75 lần so với cuối năm 2017, đạt khoảng 423.639 tài khoản. Nhiều quỹ đầu tư và ngân hàng quốc tế từ Hàn Quốc, Hồng Kông, Singapore và Đài Loan đã đề xuất đầu tư vào sản phẩm VN30 tại Sở giao dịch chứng khoán Hà Nội.

Thị trường chứng khoán phái sinh không chỉ là công cụ phòng ngừa rủi ro mà còn góp phần ổn định dòng vốn của thị trường cơ sở. Trong năm 2020, trong khi thị trường phái sinh thế giới tăng trưởng 35% so với 2019, thị trường phái sinh Việt Nam còn tăng trưởng gần 80%.

Tuy nhiên, vẫn cần phát triển thêm các sản phẩm mới để phù hợp với nhiều đối tượng nhà đầu tư hơn, vì cơ cấu sản phẩm thị trường phái sinh Việt Nam vẫn chưa đa dạng. Số lượng nhà đầu tư cá nhân tại Việt Nam vẫn còn cao, chủ yếu tập trung trong nước, trong khi số lượng nhà đầu tư nước ngoài vẫn còn thấp.

Sàn giao dịch chứng khoán Hà Nội - HNX đang tiếp tục làm việc với cơ quan quản lý để cải thiện chính sách và sản phẩm của thị trường này, nhằm mục đích đa dạng hóa cơ cấu nhà đầu tư. Do đó, thị trường chứng khoán phái sinh Việt Nam được đánh giá là có tiềm năng phát triển rất lớn trong tương lai.

Mặc dù cách thức giao dịch của chứng khoán phái sinh có nhiều điểm tương đồng với giao dịch chứng khoán cơ sở, nhưng với tính linh hoạt và biến động nhanh của thị trường, nhà đầu tư chứng khoán cần chú ý đến một số điều kiện và đặc điểm trước khi tham gia vào thị trường này.

Một trong những ưu điểm của chứng khoán phái sinh là tỷ lệ đòn bẩy cao và khả năng sinh lời theo cả hướng tăng lẫn giảm của thị trường. Trên sàn giao dịch chứng khoán phái sinh, nhà đầu tư được phép thực hiện bán khống và giao dịch T+0, giúp họ có thể mua bán trong cùng một ngày mà không cần chờ đợi hàng về, từ đó có thể chốt lời hoặc lỗ trong ngày. Điều này tạo điều kiện thuận lợi cho nhà đầu tư có thể thu lợi nhuận lớn khi giao dịch đúng thời điểm và dự đoán đúng xu hướng của thị trường.

Ngoài ra, thị trường chứng khoán phái sinh còn cho phép nhà đầu tư chứng khoán sử dụng đòn bẩy lớn, chỉ cần bỏ ra một khoản vốn nhỏ, họ có thể giao dịch với giá trị vốn lớn hơn nhiều lần, thường lên đến 7 - 10 lần. Điều này giúp tăng cơ hội sinh lợi nhuận, nhưng cũng đi kèm với mức độ rủi ro tương ứng.

Các đối tượng phù hợp với chứng khoán phái sinh

Chứng khoán phái sinh thích hợp cho những người có đủ kiến thức về phân tích, đánh giá thị trường, có khả năng chấp nhận rủi ro, thường xuyên giao dịch và có nhiều kinh nghiệm. Nếu bạn chưa có đủ những điều này, việc tham gia chứng khoán phái sinh có thể dẫn đến rủi ro lớn và thua lỗ.

Những người có kiến thức, biết đánh giá và phân tích thị trường sẽ dễ đầu tư chứng khoán phái sinh (Nguồn: VIB)

Bạn chỉ nên tham gia đầu tư chứng khoán phái sinh khi đã tích lũy đủ kỹ năng, kiến thức và có nguồn tài chính đầu tư đủ lớn. Mặc dù chứng khoán phái sinh có tiềm năng sinh lợi cao, nhưng cũng có mức độ rủi ro tương đương. Vì vậy, những nhà đầu tư mới (F0) cần xem xét kỹ lưỡng trước khi tham gia vào loại hình đầu tư này.

Cẩm nang hướng dẫn đầu tư chứng khoán phái sinh cho người mới bắt đầu

Việc xây dựng một nền tảng vững chắc và tích lũy kinh nghiệm là rất quan trọng đối với những người mới bắt đầu tham gia đầu tư chứng khoán phái sinh. Dưới đây là một số cẩm nang hữu ích dành cho người mới đầu tư chứng khoán phái sinh.

• Xây dựng nền tảng kiến thức: Hiểu rõ các khái niệm cơ bản, sản phẩm và công cụ tài chính liên quan đến chứng khoán phái sinh. Nắm vững cách giao dịch, nguyên tắc cơ bản để giảm thiểu rủi ro và tạo cơ hội đầu tư có lợi.
• Tích lũy kinh nghiệm: Luyện tập phân tích thị trường và cổ phiếu trước khi đầu tư thực sự. Theo dõi sự biến động của thị trường và rút kinh nghiệm từ mỗi giao dịch. Phát triển chiến lược giao dịch cụ thể cho từng giai đoạn và không áp dụng một chiến lược duy nhất cho tất cả các tình huống.
• Xây dựng nguyên tắc giao dịch: Nắm vững các nguyên tắc quản lý tài chính đầu tư như nguyên tắc 2% - 6%, bảo toàn lãi… Sử dụng những nguyên tắc này để giữ vững tinh thần và không bị ảnh hưởng bởi sự biến động của thị trường.
• Nhìn nhận thị trường đa chiều: Quan sát thị trường từ nhiều góc độ khác nhau để đưa ra quyết định đầu tư chính xác. Đánh giá các yếu tố như lợi nhuận, rủi ro, phân bổ cổ phiếu và độ tin cậy của cổ phiếu.
• Trau dồi kiến thức: Học hỏi về thị trường chứng khoán phái sinh, phân tích kỹ thuật, phân tích tài chính đầu tư và luật pháp liên quan.
• Biết mình mạnh ở đâu: Tìm hiểu và khám phá thế mạnh của bản thân để chọn lựa cổ phiếu phù hợp. Hạn chế đầu tư chứng khoán khi bạn không hiểu hoặc không có kinh nghiệm về thị trường này

iCopy - Nền tảng đầu tư cộng đồng tại Việt Nam

Đối với những bạn mới tập tành đầu tư chứng khoán thì có thể đầu tư qua nền tảng iCopy của công ty   - Công ty Cổ phần Chứng khoán Kỹ Thương (TCBS). iCopy là một công cụ được thiết kế để hỗ trợ các khách hàng cá nhân (iCopier) tự động sao chép ngay lập tức các giao dịch của một iTrader - Nhà đầu tư tài năng mà họ đã chọn.

iCopy là công cụ giúp các nhà đầu tư mới dễ dàng gia nhập thị trường chứng khoán (Nguồn: TCBS)

Khi một iCopier chọn một iTrader và nhấn nút "Sao chép", hệ thống sẽ tự động sao chép ngay lập tức theo các lệnh mua bán chứng khoán mà iTrader thực hiện thành công. Điều này giúp iCopier có thể hưởng lợi từ sự thành công của iTrader mà họ đang theo dõi mà không cần phải thực hiện các quyết định giao dịch một cách độc lập. Hiện tại, iCopy của TCBS áp dụng với 2 sản phẩm: Cổ phiếu (iCopy Cơ sở) và chứng khoán phái sinh (iCopy Phái sinh). Cho nên nếu bạn muốn đầu tư chứng khoán phái sinh thì có thể sử dụng tính năng ICopy của TCBS.

Trên đây là cẩm nang giúp bạn đầu tư chứng khoán phái sinh an toàn và hạn chế rủi ro. Trước khi dùng tài chính đầu tư vào một lĩnh vực nào đó, bạn nên tìm hiểu kỹ các thông tin liên quan hoặc nhờ sự tư vấn từ các chuyên gia.

Xem thêm 

Nằm lòng các "luật" chơi trong thị trường chứng khoán phái sinh để sinh lời từ sớm

Lưu ý những dấu hiệu lừa đảo sau đây khi đầu tư chứng khoán