Cao tốc Bắc Nam giai đoạn 2: Phân tích kế hoạch và những bước phát triển tiếp theo

Cao tốc Bắc Nam là biểu tượng của sự hiện đại hóa hạ tầng giao thông Việt Nam, thể hiện tầm nhìn chiến lược để phát triển đất nước. Tiến độ cao tốc Bắc Nam hiện tại đang thuộc giai đoạn 2 (2021 - 2025). Sau khi hoàn thành cao tốc Bắc Nam giai đoạn tiếp theo, tuyến đường này hứa hẹn mang lại nhiều lợi ích kinh tế, môi trường và xã hội, đồng thời nâng cao chất lượng sống của người dân.

Giới thiệu dự án cao tốc Bắc Nam

Cao tốc Bắc Nam là một công trình trọng điểm quốc gia, được xây dựng với mục tiêu hiện đại hóa hệ thống giao thông Việt Nam và thúc đẩy sự phát triển kinh tế - xã hội trên toàn quốc. Hành lang vận tải trên trục Bắc - Nam giữ vai trò quan trọng chiến lược khi đi qua 32 tỉnh, thành phố. Dự án ảnh hưởng trực tiếp đến hơn 62% dân số cả nước và đóng góp gần 66% GDP toàn quốc.

Tuyến đường này kết nối 4 vùng kinh tế trọng điểm: Bắc Bộ, miền Trung, phía Nam và Đồng bằng sông Cửu Long. Sau khi hoàn thành, cao tốc Bắc Nam đóng vai trò không nhỏ trong thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội và tăng cường giao thương liên vùng. Đây là một trong những dự án cơ sở hạ tầng lớn nhất từng được triển khai tại Việt Nam.

Chiều dài tổng cộng của dự án hơn 2.000 km, tuyến cao tốc Bắc Nam đã được triển khai xây dựng qua nhiều giai đoạn. Theo kế hoạch, Chính phủ đã đặt mục tiêu đến năm 2025 hoàn thành 3.000 km đường cao tốc trên toàn quốc và đạt 5.000 km vào năm 2030.

Dự án cao tốc Bắc Nam đang được đẩy nhanh tiến độ xây dựng (Ảnh: Báo Chính Phủ)

Để thực hiện mục tiêu này, Quốc hội và Chính phủ đã ban hành nhiều cơ chế đặc thù nhằm rút ngắn thời gian triển khai, bao gồm: chỉ định thầu xây lắp, đồng thời tiến hành các thủ tục như đánh giá tác động môi trường, chính sách bồi thường và giao mỏ vật liệu trực tiếp cho nhà thầu.

Các giai đoạn thi công dự án như sau:

• Cao tốc Bắc Nam giai đoạn 1 (2017 - 2020): Đây là thời gian đầu tư xây dựng một số đoạn cao tốc Bắc - Nam phía Đông với chiều dài khoảng 654 km. Bao gồm các đoạn từ Cao Bồ (Nam Định) đến Bãi Vọt (Hà Tĩnh), Cam Lộ (Quảng Trị) đến La Sơn (Thừa Thiên Huế), Nha Trang (Khánh Hòa) đến Dầu Giây (Đồng Nai) và cầu Mỹ Thuận 2 (Tiền Giang - Vĩnh Long). Các dự án này được chia thành 11 dự án thành phần, trong đó có 10 đoạn cao tốc và cầu Mỹ Thuận 2.
• Cao tốc Bắc Nam giai đoạn 2 (2021 - 2025): Nhằm hoàn thành toàn bộ tuyến cao tốc Bắc - Nam phía Đông, các đoạn được thi công từ Bãi Vọt (Hà Tĩnh) đến Cam Lộ (Quảng Trị), Quảng Ngãi đến Nha Trang (Khánh Hòa) và từ Cần Thơ đến Cà Mau. Giai đoạn này bao gồm 12 dự án thành phần với tổng chiều dài 721,2 km, đi qua 12 tỉnh, thành phố.

Tổng quan cao tốc Bắc Nam giai đoạn 2

Với sự đầu tư bài bản và quy mô lớn, cao tốc Bắc Nam giai đoạn 2 là động lực quan trọng thúc đẩy hoàn thiện các bước tiếp theo của dự án. Cao tốc Bắc Nam khi hoàn tất sẽ góp phần nâng cao hiệu quả của hệ thống giao thông quốc gia, tạo nền tảng vững chắc cho sự phát triển kinh tế, xã hội. Việt Nam trở thành một quốc gia có hệ thống giao thông hiện đại và kết nối mạnh mẽ hơn trong khu vực.

Thông tin cao tốc Bắc Nam giai đoạn 2

Cao tốc Bắc Nam giai đoạn tiếp theo giai đoạn 1 kéo dài từ năm 2021 - 2025. Dự án cao tốc Bắc Nam giai đoạn này có tổng chiều dài 721,2 km, đi qua địa phận 12 tỉnh, thành phố và được chia thành 12 dự án thành phần độc lập. Các đoạn đường quan trọng trong giai đoạn này bao gồm Bãi Vọt - Hàm Nghi, Vũng Áng - Bùng, Bùng - Vạn Ninh, Chí Thạnh - Vân Phong và Vân Phong - Nha Trang, kết nối các tỉnh miền Bắc, miền Trung và miền Nam, từ Nghệ An, Hà Tĩnh, Quảng Bình đến Đồng bằng sông Cửu Long như Cần Thơ, Hậu Giang, Cà Mau.

Tổng mức đầu tư lên đến 93.630 tỷ đồng, cao tốc Bắc Nam giai đoạn 2 chủ yếu được huy động từ ngân sách nhà nước, kết hợp với các nguồn lực xã hội hóa và hình thức đầu tư công, nhằm đảm bảo tiến độ và hiệu quả triển khai.

Tiến độ cao tốc Bắc Nam giai đoạn 2

Giai đoạn 2 của dự án cao tốc Bắc Nam chính thức khởi công vào ngày 1/1/2023 với 14 gói thầu đầu tiên. Trong khi các gói thầu còn lại được triển khai từ ngày 15/1 đến 19/2/2023. Dự kiến hoàn thành vào năm 2025, dự án hướng đến mục tiêu đạt 3.000 km cao tốc trên toàn quốc.

Tiến độ cao tốc Bắc Nam giai đoạn 2 kết thúc trong năm 2025 (Ảnh: VOV Giao Thông)

Theo báo Chính phủ, tháng 12/2024, khối lượng công việc được thực hiện đã đạt khoảng 60,8% giá trị hợp đồng, tương đương 58.721 tỷ đồng. Các tuyến đường như Bãi Vọt - Hàm Nghi, Vũng Áng - Bùng, và Bùng - Vạn Ninh đang ghi nhận tiến độ thi công tích cực. Tuy nhiên, một số dự án như Cần Thơ - Cà Mau và Quảng Ngãi - Hoài Nhơn đang gặp khó khăn do điều kiện thời tiết bất lợi và sự thiếu hụt nguồn cung vật liệu xây dựng, đặc biệt là cát đắp nền.

Công tác giải phóng mặt bằng dù đã hoàn thành 99,96%, nhưng phần còn lại gồm 0,19km đất thổ cư với thủ tục phức tạp vẫn là trở ngại lớn. Nguồn cung vật liệu cho đoạn Cần Thơ - Cà Mau cũng đang thiếu hụt nghiêm trọng, ảnh hưởng đáng kể đến tiến độ thi công.

Đánh giá và triển vọng cao tốc Bắc Nam giai đoạn tiếp theo

Cao tốc Bắc Nam giai đoạn 2 sẽ tạo ra những tác động to lớn đối với kinh tế, xã hội và môi trường của Việt Nam. Về kinh tế - xã hội, tuyến đường này tăng cường kết nối giao thông liên vùng, thúc đẩy thương mại, logistics và du lịch, đồng thời giảm áp lực trên các tuyến quốc lộ, nâng cao an toàn và hiệu quả vận tải. Từ góc độ môi trường, cao tốc Bắc Nam giúp giảm phát thải nhờ tối ưu hóa luồng giao thông và rút ngắn thời gian di chuyển, dù vậy cần quản lý chặt chẽ các tác động liên quan đến khai thác vật liệu xây dựng.

Cao tốc Bắc Nam đóng vai trò quan trọng cho sự phát triển của đất nước (Ảnh: Báo Chính Phủ)

Với vai trò chiến lược, dự án được kỳ vọng sẽ thúc đẩy tăng trưởng GDP cả nước, đặc biệt tại các vùng kinh tế trọng điểm, thông qua việc thu hút đầu tư vào các khu công nghiệp và đô thị mới. Khi hoàn thành, cao tốc Bắc Nam giai đoạn 2 sẽ mang lại sự phát triển đồng bộ về kinh tế, xã hội và giao thông vận tải. Tuy nhiên, để đạt được kỳ vọng này, cần tiếp tục cải thiện trong quản lý, đặc biệt là công tác giải phóng mặt bằng và đảm bảo nguồn cung vật liệu, nhằm rút ngắn thời gian thi công và tiết kiệm chi phí đầu tư.

Dự án cao tốc Bắc Nam giai đoạn 2 là một công trình quan trọng, đóng vai trò chiến lược trong hệ thống giao thông quốc gia. Việc hoàn thành đúng tiến độ và đảm bảo chất lượng giúp giải quyết các thách thức hiện tại, tạo động lực mạnh mẽ cho sự phát triển của đất nước trong tương lai.

Xem thêm 

Các đoạn cao tốc Bắc Nam đã hoàn thành: Cập nhật và kế hoạch mở rộng

Tàu cao tốc Bắc Nam Việt Nam: Công nghệ, đặc điểm và lợi ích