Cách ứng dụng CAPEX trong đầu tư chứng khoán

CAPEX là một yếu tố quan trọng trong hoạt động của bất kỳ doanh nghiệp nào. Hiểu rõ và ứng dụng đúng CAPEX sẽ giúp doanh nghiệp phát triển bền vững và mang lại lợi ích lớn cho các nhà đầu tư chứng khoán. Khám phá tầm quan trọng của CAPEX, cách nhận biết thế nào là CAPEX tốt và ứng dụng nó trong đầu tư chứng khoán qua bài viết dưới đây.

Tầm quan trọng của CAPEX trong doanh nghiệp

CAPEX là chi phí đầu tư vào các loại tài sản cố định (Nguồn: Vietnambiz)

CAPEX - viết tắt của Capital Expenditure, là chi phí đầu tư vào tài sản cố định như nhà xưởng, máy móc, trang thiết bị, nhằm duy trì và mở rộng hoạt động sản xuất kinh doanh. Đối với mỗi doanh nghiệp, CAPEX đóng vai trò quan trọng trong việc:

• Tăng cường năng lực sản xuất: Đầu tư vào máy móc, thiết bị hiện đại giúp doanh nghiệp nâng cao năng suất, chất lượng sản phẩm và giảm chi phí sản xuất.
• Mở rộng quy mô: CAPEX giúp doanh nghiệp mở rộng quy mô sản xuất, thâm nhập vào các thị trường mới và tăng trưởng doanh thu.
• Đảm bảo cạnh tranh: Việc đầu tư vào công nghệ mới và cải tiến quy trình sản xuất giúp doanh nghiệp duy trì lợi thế cạnh tranh trên thị trường.
• Tối ưu hóa hoạt động: CAPEX cũng bao gồm chi phí bảo dưỡng, nâng cấp các tài sản cố định, giúp doanh nghiệp vận hành hiệu quả hơn.

Công thức tính CAPEX 

Công thức tính CAPEX cơ bản:

CAPEX = Δ PP&E + Khấu hao hiện tại

Trong đó:

• CAPEX: Chi phí đầu tư vốn
• Δ PP&E: Thay đổi trong giá trị tài sản, nhà máy và thiết bị (tính bằng cách lấy giá trị PP&E cuối kỳ trừ đi giá trị PP&E đầu kỳ)
• Khấu hao hiện tại: Là khoản khấu hao được ghi nhận trong báo cáo kết quả kinh doanh trong kỳ

Ví dụ:

Giả sử một doanh nghiệp có giá trị tài sản, nhà máy và thiết bị (PP&E) đầu kỳ là 100 tỷ đồng, cuối kỳ là 120 tỷ đồng. Khấu hao được ghi nhận trong báo cáo kết quả kinh doanh trong kỳ là 15 tỷ đồng. Vậy CAPEX của doanh nghiệp trong kỳ này là:

CAPEX = 120 tỷ đồng - 100 tỷ đồng + 15 tỷ đồng = 35 tỷ đồng

Ngoài công thức cơ bản trên, CAPEX còn có thể được tính toán theo công thức sau:

CAPEX = Tổng chi phí đầu tư vào tài sản cố định trong kỳ - Thu nhập từ thanh lý tài sản cố định

Công thức này phù hợp hơn cho các trường hợp doanh nghiệp có thanh lý tài sản cố định trong kỳ.

Lưu ý:

CAPEX là một khoản chi phí quan trọng đối với doanh nghiệp, vì nó ảnh hưởng trực tiếp đến dòng tiền và khả năng sinh lời của doanh nghiệp.

Doanh nghiệp cần theo dõi và quản lý CAPEX một cách hiệu quả để đảm bảo rằng CAPEX được sử dụng hợp lý và mang lại lợi nhuận cho doanh nghiệp.

CAPEX như thế nào là tốt?

Không phải mọi khoản đầu tư vào CAPEX đều mang lại hiệu quả. Để đánh giá một khoản CAPEX có tốt hay không, cần xem xét các yếu tố sau:

Lợi nhuận đầu tư (ROI): Đây là tiêu chí quan trọng nhất. Một khoản đầu tư CAPEX tốt là khoản đầu tư có tỷ suất lợi nhuận cao hơn chi phí bỏ ra.

Khả năng sinh lời trong dài hạn: Các khoản đầu tư vào tài sản cố định thường có thời gian hoàn vốn dài. Do đó, cần đánh giá khả năng sinh lời trong dài hạn của dự án.

Tính khả thi: Một khoản CAPEX tốt phải đảm bảo tính khả thi, bao gồm khả năng thực hiện và các nguồn lực cần thiết.

Phù hợp với chiến lược kinh doanh: Khoản đầu tư cần phù hợp với chiến lược phát triển dài hạn của doanh nghiệp, góp phần vào mục tiêu tăng trưởng bền vững.

Rủi ro: Mọi khoản đầu tư đều tiềm ẩn sự rủi ro. Việc đánh giá rủi ro kỹ lưỡng giúp doanh nghiệp chuẩn bị phương án phòng ngừa và giảm thiểu thiệt hại.

Lợi nhuận sau thuế: Các công ty hàng đầu thường chỉ dành một phần nhỏ chi phí cho CAPEX.

• Nếu tổng CAPEX dưới 50%: Điều này cho thấy doanh nghiệp có thể có lợi thế cạnh tranh.
• Nếu tổng CAPEX dưới 25%: Doanh nghiệp có lợi thế cạnh tranh lớn.

Chỉ số CAPEX cho thấy doanh nghiệp đó hoạt động hiệu quả (Nguồn: VnExpress)

Bên cạnh đó, để đánh giá hiệu quả CAPEX của doanh nghiệp, nhà đầu tư có thể tham khảo một số chỉ số sau:

Tỷ lệ CAPEX/Doanh thu: Chỉ số này cho thấy tỷ trọng chi phí đầu tư vốn so với doanh thu của doanh nghiệp. Tỷ lệ cao cho thấy doanh nghiệp đang đầu tư mạnh mẽ cho tương lai, tuy nhiên cũng có thể dẫn đến gánh nặng tài chính.

Tỷ lệ chuyển đổi CAPEX thành doanh thu: Chỉ số này đo lường hiệu quả chuyển đổi CAPEX thành doanh thu. Tỷ lệ cao cho thấy doanh nghiệp sử dụng hiệu quả nguồn vốn đầu tư.

Thời gian hoàn vốn CAPEX: Thời gian hoàn vốn ngắn cho thấy hiệu quả đầu tư cao.

Dòng tiền tự do: Dòng tiền tự do (FCF) là nguồn vốn nội bộ mà doanh nghiệp có thể sử dụng cho đầu tư, trả cổ tức hoặc mua lại cổ phiếu. Dòng tiền tự do cao cho thấy doanh nghiệp có khả năng tài chính tốt và có thể duy trì đầu tư CAPEX trong dài hạn.

Ứng dụng CAPEX trong đầu tư chứng khoán

Chỉ số CAPEX để đánh giá năng lực phát triển của một doanh nghiệp (Nguồn: Finhay)

CAPEX không chỉ quan trọng đối với doanh nghiệp mà còn là một yếu tố quan trọng cần xem xét đối với các nhà đầu tư chứng khoán. Hiểu rõ cách doanh nghiệp sử dụng CAPEX sẽ giúp nhà đầu tư đưa ra các quyết định thông minh và hiệu quả hơn. Dưới đây là cách ứng dụng CAPEX trong đầu tư chứng khoán:

Đánh giá sức khỏe tài chính của doanh nghiệp: Một doanh nghiệp có tỷ lệ CAPEX cao thường cho thấy họ đang đầu tư mạnh mẽ vào tăng trưởng và phát triển. Tuy nhiên, cần xem xét tỷ lệ này trong bối cảnh tổng thể tài chính để đảm bảo doanh nghiệp không đang chịu gánh nặng nợ quá lớn.

Phân tích lợi nhuận tiềm năng: Xem xét các dự án đầu tư CAPEX của doanh nghiệp để đánh giá tiềm năng tăng trưởng doanh thu và lợi nhuận trong tương lai. Các dự án đầu tư vào công nghệ mới, mở rộng thị trường thường mang lại lợi nhuận cao.

Đánh giá hiệu quả quản lý: Doanh nghiệp có khả năng quản lý CAPEX tốt thường thể hiện qua việc các dự án hoàn thành đúng tiến độ, trong ngân sách và mang lại lợi nhuận kỳ vọng. Điều này thể hiện năng lực quản lý và triển khai dự án của ban lãnh đạo.

So sánh với đối thủ cạnh tranh: Xem xét và so sánh tỷ lệ CAPEX của doanh nghiệp với các đối thủ cùng ngành để đánh giá mức độ cạnh tranh. Doanh nghiệp có tỷ lệ CAPEX hợp lý và hiệu quả thường có lợi thế cạnh tranh tốt hơn.

Phân tích rủi ro: Các dự án CAPEX lớn thường đi kèm với rủi ro về tài chính và thị trường. Nhà đầu tư cần đánh giá kỹ lưỡng các rủi ro này và khả năng của doanh nghiệp trong việc quản lý chúng.

CAPEX là một yếu tố quan trọng đối với sự phát triển của doanh nghiệp và các nhà đầu tư chứng khoán. Hiểu rõ và biết cách ứng dụng CAPEX sẽ giúp nhà đầu tư có cái nhìn toàn diện và đưa ra quyết định chính xác hơn trong quá trình đầu tư. Hy vọng bài viết này đã cung cấp cho bạn những kiến thức hữu ích về CAPEX và cách ứng dụng nó trong đầu tư chứng khoán.

Xem thêm

Thay vì mua, người trẻ tại Hà Nội lựa chọn thuê chung cư để giảm áp lực tài chính

Giới trẻ: Thế hệ học quản lý tài chính và đầu tư bắt đầu từ số 0