10 bài học kinh nghiệm đắt giá khi đầu tư chứng khoán

Thị trường chứng khoán luôn ẩn chứa nhiều rủi ro và biến động khó lường. Do đó, việc trang bị cho bản thân những bài học kinh nghiệm quý báu là điều vô cùng quan trọng để gia tăng khả năng thành công và hạn chế tối đa thất thoát.

Những rủi ro khi đầu tư chứng khoán

Đầu tư chứng khoán là hình thức đầu tư vào các sản phẩm được niêm yết trên thị trường chứng khoán, bao gồm cổ phiếu, trái phiếu, chứng chỉ quỹ, chứng quyền có bảo đảm,... Mục tiêu của nhà đầu tư là kiếm lợi nhuận từ việc mua bán các sản phẩm này.

Mặc dù là kênh đầu tư tiềm năng với lợi nhuận cao, tuy nhiên đi kèm với lợi nhuận luôn là rủi ro. Hiểu rõ những rủi ro tiềm ẩn là bước đầu tiên để nhà đầu tư có thể đưa ra quyết định sáng suốt và bảo vệ khoản tiền của mình. Những rủi ro có thể kể đến như:

• Rủi ro thị trường: Biến động của thị trường chứng khoán là điều không thể tránh khỏi, chịu ảnh hưởng bởi nhiều yếu tố như chính trị, kinh tế, tâm lý nhà đầu tư,... dẫn đến giá cổ phiếu có thể tăng hoặc giảm mạnh bất ngờ.
• Rủi ro doanh nghiệp: Hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp có thể gặp nhiều bất lợi như cạnh tranh, thay đổi chính sách, quản lý kém hiệu quả,... sẽ ảnh hưởng đến giá trị cổ phiếu và khả năng sinh lời.
• Rủi ro thanh khoản: Khả năng mua bán cổ phiếu dễ dàng và nhanh chóng. Một số cổ phiếu có thanh khoản thấp khiến nhà đầu tư khó bán tháo khi cần thiết, dẫn đến việc kẹt vốn.
• Rủi ro do nhà đầu tư: Thiếu kiến thức, kinh nghiệm, đầu tư theo đám đông, tâm lý FOMO (sợ bỏ lỡ cơ hội) hoặc FUD (sợ hãi, lo lắng) dẫn đến những quyết định sai lầm, thua lỗ.
• Rủi ro lừa đảo: Một số kẻ xấu lợi dụng thị trường chứng khoán để lừa đảo, chiếm đoạt tài sản của nhà đầu tư.

Những rủi ro khi đầu tư chứng khoán (Nguồn: Timo)

Hiểu rõ những rủi ro tiềm ẩn khi đầu tư chứng khoán sẽ giúp nhà đầu tư có sự chuẩn bị kỹ lưỡng, đưa ra quyết định sáng suốt, hạn chế tối đa thua lỗ và bảo vệ khoản đầu tư của mình. Để giảm thiểu rủi ro khi đầu tư chứng khoán, nhà đầu tư cần trang bị cho mình kiến thức và kinh nghiệm đầu tư, kỹ năng quản lý rủi ro hiệu quả.

Những kinh nghiệm và bài học quý báu khi đầu tư chứng khoán

Những kinh nghiệm và bài học quý báu khi đầu tư chứng khoán (Nguồn: Ybox)

Đầu tư chứng khoán là một kênh đầu tư tiềm năng với lợi nhuận cao, nhưng cũng đi kèm với nhiều rủi ro. Do vậy, việc trang bị cho mình những kinh nghiệm và bài học quý báu là vô cùng quan trọng để nhà đầu tư có thể gặt hái thành công. Dưới đây là những kinh nghiệm và bài học quý báu mà các nhà đầu tư thành công đã đúc kết được.

Hiểu rõ cơ chế thị trường

Đầu tư chứng khoán không chỉ đơn giản là việc mua và bán cổ phiếu. Để thành công, nhà đầu tư cần hiểu biết về cơ chế của thị trường chứng khoán, bao gồm cách hoạt động của thị trường, cơ cấu của nó, và vai trò của các bên liên quan như các sàn giao dịch, các tổ chức tài chính, và các quy tắc quản lý.

Để đưa ra các quyết định đầu tư hợp lý, nhà đầu tư cần hiểu rõ các yếu tố ảnh hưởng đến biến động giá cổ phiếu. Các yếu tố này có thể bao gồm thông tin kinh tế, chính trị, kỹ thuật, và thậm chí là yếu tố tâm lý của thị trường.

Bên cạnh đó, việc phân tích thị trường và các xu hướng là một phần quan trọng của việc hiểu rõ thị trường. Điều này bao gồm việc sử dụng phân tích kỹ thuật và phân tích cơ bản để dự đoán biến động giá cổ phiếu và đưa ra các quyết định đầu tư thông minh.

Quản lý rủi ro hơn là tập trung gia tăng lợi nhuận

Quản lý rủi ro là quá trình đánh giá, kiểm soát và giảm thiểu các nguy cơ có thể ảnh hưởng đến vốn đầu tư của bạn. Điều này bao gồm việc xác định mức độ rủi ro mà bạn có thể chấp nhận, phân bổ tài sản một cách cân đối, và sử dụng các công cụ như đặt dừng lỗ để giảm thiểu tổn thất. Thay vì tập trung mục tiêu chỉ vào việc tăng lợi nhuận, việc quản lý rủi ro đúng đắn là chìa khóa để bảo vệ vốn đầu tư và đảm bảo sự ổn định trong dài hạn.

Không đầu tư theo tin đồn

Tin đồn thường xuất phát từ nguồn không chính thống hoặc không đáng tin cậy và có thể được lan truyền nhanh chóng thông qua các phương tiện truyền thông và mạng xã hội. Điều này có thể tạo ra sự bất ổn và làm cho thị trường chứng khoán biến động mạnh mẽ, nhưng đồng thời cũng là nguyên nhân của những quyết định đầu tư không đúng đắn và thiếu logic.

Thay vì đầu tư theo tin đồn, nhà đầu tư cần dựa vào nghiên cứu cẩn thận và phân tích đối với các cơ hội đầu tư. Điều này bao gồm việc xem xét các chỉ số tài chính, báo cáo công ty, và xu hướng thị trường để đưa ra quyết định đầu tư có căn cứ.

Không bỏ nhiều trứng vào cùng một rổ

Không nên bỏ tất cả trứng vào cùng một rổ luôn là kim chỉ nam của các nhà đầu tư chuyên nghiệp. Điều này yêu cầu nhà đầu tư cần phải đa dạng hóa danh mục đầu tư của mình, không chỉ giới hạn ở một loại cổ phiếu hay một ngành công nghiệp cụ thể, mà còn bao gồm việc đầu tư vào cổ phiếu, trái phiếu, quỹ đầu tư, và các loại tài sản khác như bất động sản hoặc vàng.

Việc đầu tư vào nhiều danh mục khác nhau sẽ mang đến hiệu quả phân tách rủi ro. Mỗi ngành sẽ có phản ứng khác biệt với các yếu tố thị trường và tác động của sự kiện kinh tế và chính trị. Vì vậy, khi áp dụng kỹ năng quản lý tài chính đầu tư sẽ giúp giảm thiểu tác động của các biến động không mong muốn lên toàn bộ danh mục đầu tư. Khi một phần của danh mục gặp rủi ro, các phần còn lại có thể bù đắp và giữ cho tổng giá trị của danh mục ổn định hơn.

Không quá lạm dụng vào đòn bẩy

Lạm dụng đòn bẩy có thể mang lại cơ hội tăng lợi nhuận, nhưng cũng đi kèm với rủi ro cao. Khi đầu tư với mức độ đòn bẩy cao, một nhà đầu tư có thể tạo ra lợi nhuận lớn khi thị trường tăng, nhưng đồng thời cũng có thể mất mát lớn khi thị trường giảm.

Cần phải nắm được hiệu suất giao dịch của bản thân

Hiểu rõ hiệu suất giao dịch của bản thân giúp nhà đầu tư đánh giá được mức độ thành công của các quyết định đầu tư và tìm ra cơ hội để cải thiện hiệu suất. Để nắm được hiệu suất giao dịch của bản thân, nhà đầu tư cần theo dõi và đánh giá kết quả giao dịch của mình theo thời gian. Điều này bao gồm việc ghi chép các giao dịch, bao gồm lợi nhuận hoặc mất mát, thời gian mở và đóng vị trí, cũng như các yếu tố khác như mức độ rủi ro và kích thước giao dịch.

Kiên nhẫn và thời gian là bạn đồng hành

Việc đầu tư không phải là một cuộc đua ngắn hạn, mà là một hành trình dài. Kiên nhẫn là chìa khóa để vượt qua những biến động ngắn hạn của thị trường và tập trung vào mục tiêu đầu tư dài hạn. Ngoài ra, thời gian là yếu tố quan trọng trong đầu tư. Dù có những biến động ngắn hạn, nhưng thị trường chứng khoán thường có xu hướng tăng trưởng theo thời gian dài. Việc giữ vững đầu tư trong thời gian dài có thể mang lại lợi nhuận lớn hơn.

Lập kế hoạch và kỷ luật bản thân

Việc tự đặt ra kế hoạch đầu tư là bước quan trọng để định hình mục tiêu và chiến lược đầu tư của bạn. Kế hoạch cần bao gồm mục tiêu đầu tư cụ thể, khung thời gian đầu tư, mức độ rủi ro mong muốn, và các phương pháp đầu tư được áp dụng.

Một phần quan trọng của việc tự đặt ra kế hoạch là tuân thủ nó. Điều này bao gồm việc thực hiện các quyết định đầu tư theo kế hoạch đã đề ra, không bị ảnh hưởng bởi cảm xúc hoặc các yếu tố ngẫu nhiên. Ngoài ra, việc kỷ luật bản thân sẽ giúp kiểm soát cảm xúc và hành động khi tâm lý không ổn định. 

Học từ những sai lầm và luôn trong trạng thái cầu thị

Việc nhận ra và công nhận những sai lầm trong quá khứ là điều vô cùng quan trọng. Việc nhận ra được những sai lầm sẽ giúp bản thân ngày càng tiến bộ thông qua quá trình tự kiểm điểm, phân tích và sửa sai.

Ngoài ra, thị trường chứng khoán luôn có sự biến động mạnh và tăng trưởng theo thời gian. Việc tiếp tục tìm kiếm kiến thức mới giúp bạn thích nghi với những thay đổi và cập nhật các phương pháp, công cụ mới để tối ưu hóa quy trình đầu tư của mình.

Sử dụng công cụ hỗ trợ đầu tư

Bên cạnh những kinh nghiệm và bài học quý báu trên, nhà đầu tư cá nhân có thể tham khảo sử dụng iCopy - công cụ hỗ trợ đầu tư hiệu quả từ TechcomSecurities.

iCopy là công cụ đột phá dành cho nhà đầu tư cá nhân, cho phép tự động sao chép các giao dịch của những nhà đầu tư tài năng (iTrader) mà họ lựa chọn. Sau khi chọn iTrader phù hợp, chỉ với thao tác đơn giản nhấn nút "Sao chép", hệ thống sẽ tự động sao chép tức thời mọi lệnh giao dịch mua/bán chứng khoán của iTrader.

iCopy là công cụ hỗ trợ nhà đầu tư hiệu quả (Nguồn: TCBS)

Sử dụng iCopy không chỉ giúp nhà đầu tư tự động hóa việc đầu tư, không cần phải theo dõi thị trường hay tự đặt lệnh, mà còn giúp nhà đầu tư học hỏi từ kinh nghiệm và chiến lược đầu tư của những iTrader thành công. 

Bên cạnh iCopier cơ sở (truyền thống), TechcomSecurities còn cung cấp iCopy Phái Sinh - giải pháp đầu tư đột phá dành cho thị trường phái sinh. iCopy Phái Sinh cho phép nhà đầu tư tự động sao chép các giao dịch phái sinh của những iTrader Phái Sinh tài năng, giúp tối ưu hóa lợi nhuận và giảm thiểu rủi ro.

Để tham gia iCopy Phái Sinh, nhà đầu tư cần thực hiện các bước sau:

• Mở tài khoản phái sinh tại TechcomSecurities.
• Đăng nhập vào ứng dụng TCInvest.
• Chọn mục iCopy Phái Sinh và tìm kiếm iTrader Phái Sinh mà bạn muốn sao chép.
• Bấm nút “Sao chép” và nhập tỷ lệ vốn cần sao chép.

Đối với iCopy phái sinh, khách hàng chỉ được sao chép 1 iTrader tại một thời điểm và khi tham gia iCopy phái sinh, khách hàng sẽ không được chủ động sử dụng tài khoản của mình.

Tổng kết lại, những kinh nghiệm và bài học trên không chỉ áp dụng cho các nhà đầu tư mới mà còn là những điểm cần nhớ đối với những nhà đầu tư có kinh nghiệm. Bằng cách áp dụng những nguyên tắc này vào thực tế, bạn có thể xây dựng một hành trình đầu tư chứng khoán thành công và bền vững. Thông qua bài viết trên, hy vọng bạn sẽ lựa chọn được cho mình phong cách đầu tư phù hợp nhất nhé! 

Xem thêm:

Đừng "chơi" chứng khoán, hãy đầu tư chứng khoán thông minh: Bài học đắt giá

Chứng khoán Việt Nam được nâng hạng, trở thành nguồn thu hút vốn đầu tư nước ngoài