Tìm hiểu về sàn UPCOM và những quy định giao dịch trên sàn UPCOM

Sàn UPCOM (Unlisted Public Company Market) là một phần quan trọng của thị trường chứng khoán Việt Nam. Tuy nhiên, để tham gia giao dịch trên sàn UPCOM, cần hiểu rõ các quy định và điều kiện cụ thể. Bài viết này sẽ cung cấp kiến thức cơ bản về chứng khoán và thông tin chi tiết về sàn UPCOM, những quy định giao dịch, và lợi ích khi tham gia thị trường này, giúp bạn nắm bắt cơ hội đầu tư hiệu quả và an toàn.

Khái niệm sàn UPCOM

Sàn UPCOM là thị trường giao dịch chứng khoán dành cho các công ty đại chúng chưa niêm yết trên các sàn giao dịch chính thức. Đây là nền tảng để các doanh nghiệp thực hiện giao dịch cổ phiếu và thu hút đầu tư. Các công ty niêm yết trên UPCOM thường có quy mô vừa và nhỏ, chưa đủ điều kiện hoặc chưa muốn niêm yết trên các sàn chính như HOSE hay HNX. Ngoài ra, một số cổ phiếu từng niêm yết trên HOSE hoặc HNX nhưng bị hủy niêm yết cũng có thể được giao dịch trên UPCOM.

UPCOM là sàn chứng khoán cho cổ phiếu chưa niêm yết (Ảnh: vietcap)

Sàn UPCOM chính thức hoạt động từ ngày 1/1/2009 với sự tham gia ban đầu của khoảng 10 doanh nghiệp. Tính đến tháng 8 năm 2024, có khoảng hơn 900 mã cổ phiếu đang giao dịch trên sàn này, vượt qua cả HOSE và HNX về số lượng doanh nghiệp niêm yết. Hiện tại, sàn UPCOM được quản lý bởi Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội (HNX).

Công thức tính giá trên sàn UPCOM

Giá trần/sàn:

• Giá trần = Giá tham chiếu ± (Giá tham chiếu x Biên độ dao động giá).
• Giá sàn = Giá tham chiếu - (Giá tham chiếu x Biên độ dao động giá).

Trong trường hợp giá trần hoặc giá sàn bằng giá tham chiếu, giới hạn dao động giá sẽ được xác định lại như sau:

• Giá trần điều chỉnh = Giá tham chiếu + một đơn vị yết giá.
• Giá sàn điều chỉnh = Giá tham chiếu - một đơn vị yết giá.

Trường hợp giá tham chiếu có giá trị bằng 100 đồng:

• Giá trần điều chỉnh = Giá tham chiếu + một đơn vị yết giá.
• Giá sàn điều chỉnh = Giá tham chiếu.

Đặc điểm của sàn UPCOM

Bảng giá trực tuyến UPCOM (Ảnh: Đại biểu nhân dân)

Những đặc điểm nổi bật của sàn UPCOM không chỉ nằm ở hàng hóa niêm yết mà còn ở các quy định giao dịch, biên độ dao động giá và khối lượng giao dịch. Nhà đầu tư cần hiểu rõ những đặc điểm này để tận dụng tối đa cơ hội đầu tư và quản lý rủi ro hiệu quả trên thị trường này.

• Hàng hóa niêm yết trên sàn UPCOM: Hàng hóa trên sàn UPCOM bao gồm cổ phiếu và trái phiếu chuyển đổi của các công ty đại chúng chưa niêm yết trên các sàn giao dịch chứng khoán như HOSE hay HNX. Giao dịch trên UPCOM là bước đệm giúp cổ phiếu của các công ty dễ dàng được niêm yết trên HOSE hay HNX sau này.
• Hình thức khớp lệnh:Khớp lệnh trên sàn UPCOM bao gồm khớp lệnh liên tục và khớp lệnh thỏa thuận.
• Số lượng giao dịch: Lô giao dịch tối thiểu trên sàn UPCOM là 100 cổ phiếu mỗi lần giao dịch, tương tự như trên các sàn HOSE và HNX.
• Biên độ giao động giá: Biên độ giao động giá trên sàn UPCOM rất mạnh, cổ phiếu có thể tăng giảm 15% so với giá tham chiếu trong phiên giao dịch. Đối với cổ phiếu mới đăng ký giao dịch hoặc cổ phiếu không phát sinh giao dịch trong 25 phiên liên tiếp, biên độ được áp dụng là 40% so với giá tham chiếu.

Ưu và nhược điểm của sàn UPCOM

Ưu điểm

• Tiềm năng tăng giá cổ phiếu: Các công ty trên UPCOM thường là những doanh nghiệp mới nổi, có tiềm năng tăng trưởng lớn, mang lại cơ hội đầu tư với lợi nhuận cao.
• Minh bạch, công khai: Dưới sự giám sát của Sở Giao dịch Chứng khoán Hà Nội, sàn UPCOM đảm bảo môi trường giao dịch minh bạch và an toàn cho nhà đầu tư.
• Tiếp cận nhiều doanh nghiệp tiềm năng: Nhà đầu tư có thể tiếp cận nhiều doanh nghiệp tốt qua cổng thông tin của sàn HNX. Giao dịch trên UPCOM diễn ra nhanh chóng và an toàn.
• Đo lường tăng trưởng, đòn bẩy niêm yết: Các công ty có thể đánh giá mức độ tăng trưởng trước khi niêm yết trên các sàn lớn.

Nhược điểm

• Tính rủi ro cao: So với HOSE và HNX, sàn UPCOM có tính rủi ro cao hơn, đòi hỏi nhà đầu tư phải nghiên cứu kỹ lưỡng.
• Thanh khoản thấp: Nhiều mã cổ phiếu trên UPCOM có tính thanh khoản thấp, ảnh hưởng đến khả năng mua bán cổ phiếu.
• Phù hợp để đầu cơ hơn đầu tư dài hạn: Biên độ giao động lớn khiến sàn UPCOM phù hợp hơn cho các nhà đầu cơ.

Quy định giao dịch trên sàn UPCOM

Giao dịch trên sàn UPCOM (Ảnh: finhay)

Biên độ giao động

Mức giá mua/bán có thể thay đổi trong biên độ ±15% so với giá tham chiếu. Trong phiên giao dịch đầu tiên, biên độ giao động là ±40%.

Khối lượng giao dịch

• Lô chẵn: Giao dịch tối thiểu 100 cổ phiếu và bội số của 100.
• Lô lẻ: Giao dịch từ 1 đến 99 cổ phiếu.

Nguyên tắc khớp lệnh

• Ưu tiên thời gian: Lệnh đặt trước được thực hiện trước nếu cùng mức giá.
• Ưu tiên giá: Giá bán thấp hơn xếp trước, giá mua cao hơn xếp trước.

Lệnh giao dịch

UPCOM chỉ áp dụng lệnh giới hạn. Nhà đầu tư muốn mua cổ phiếu ở mức giá bao nhiêu thì đặt giá bấy nhiêu, đảm bảo giá nằm trong khoảng giá trần và giá sàn.

Thời gian giao dịch

• Buổi sáng: 09h00 đến 11h30
• Buổi chiều: 13h00 đến 15h00

Sàn UPCOM không mở cửa vào thứ bảy, chủ nhật và các ngày lễ. Phương thức khớp lệnh liên tục diễn ra trong một phiên vào buổi sáng và một phiên vào buổi chiều. Phương thức giao dịch thỏa thuận không có quy định về số lần đặt lệnh và thời gian, chỉ cần thực hiện trong giờ giao dịch.

Sàn UPCOM là cầu nối quan trọng giữa các doanh nghiệp chưa niêm yết và nhà đầu tư, mở ra cơ hội đầu tư tiềm năng nhưng cũng đòi hỏi kiến thức và khả năng phân tích kỹ lưỡng để quản lý rủi ro..

Xem thêm 

Mã chứng khoán của các công ty niêm yết trên sàn UPCOM có đặc điểm gì?

Chỉ số VN Index có điểm gì khác với chỉ số UPCOM-Index?