Tìm hiểu lệnh MAK trong giao dịch chứng khoán

Trên thị trường chứng khoán, các nhà đầu tư thường sử dụng nhiều loại lệnh khác nhau để thực hiện giao dịch. Một trong số đó là lệnh MAK. Vậy lệnh MAK là gì? Tại sao nó lại được nhiều người sử dụng? Kiến thức cơ bản về chứng khoán sẽ được thông tin nhanh ngay sau đây.

Khái niệm lệnh MAK trong chứng khoán

Lệnh MAK là một dạng của lệnh thị trường (Market Price) trong giao dịch chứng khoán, thường được viết tắt là MP. Lệnh này cho phép nhà đầu tư mua hoặc bán chứng khoán ngay lập tức với mức giá tốt nhất có thể tại thời điểm đặt lệnh.

Lệnh MAK là một dạng của lệnh thị trường (Ảnh: Simplize)

MAK là viết tắt của cụm từ "Match and Kill", nghĩa là khớp và hủy. Điểm đặc biệt của lệnh MAK là: nếu lệnh không được khớp toàn bộ, phần còn lại chưa được thực hiện sẽ tự động bị hủy bởi hệ thống ngay sau khi lệnh được khớp một phần.

Giả sử bạn muốn mua 5000 cổ phiếu của công ty ABC và bạn quyết định đặt lệnh MAK. Khi hệ thống khớp lệnh, nếu chỉ có 3000 cổ phiếu của ABC được khớp với giá thị trường hiện tại, thì phần lệnh còn lại 2000 cổ phiếu sẽ tự động bị hủy bởi hệ thống. Điều này có nghĩa là bạn chỉ mua được 3000 cổ phiếu mà bạn đã khớp được, và 2000 cổ phiếu còn lại sẽ không được thực hiện giao dịch.

Ưu điểm của lệnh MAK

Lệnh MAK có những ưu điểm sau:

• Lệnh MAK sẽ xác định mức giá gần nhất hoặc trùng khớp với khối lượng cổ phiếu giao dịch.
• Việc thực hiện lệnh MAK trên hệ thống điện tử đảm bảo tính bảo mật cao.
• Lệnh thị trường MAK có thể được kết hợp linh hoạt với các loại lệnh khác như LO, ATC, ATO... để nhà đầu tư tối ưu hóa chiến lược giao dịch.
• Khi được nhập vào hệ thống, lệnh MAK sẽ được khớp lệnh với mức giá thị trường tốt nhất có sẵn tại thời điểm đó, tương tự như lệnh MTL. Tuy nhiên, phần lệnh MAK chưa được khớp sẽ bị hủy bỏ ngay lập tức.
• Lệnh MAK được thiết kế để khớp lệnh ngay lập tức khi có lệnh mua/bán đối ứng trên thị trường, không phụ thuộc vào khối lượng hay thời gian cụ thể trong phiên giao dịch.
• Lệnh MAK là một lựa chọn phù hợp cho những nhà đầu tư muốn thực hiện giao dịch một cách nhanh chóng và không muốn theo dõi sát sao biến động giá cả trên thị trường.

Nhược điểm của lệnh MAK

Bên cạnh ưu điểm, nhà đầu tư cần chú ý nhược điểm của lệnh MAK để phòng tránh những rủi ro đáng tiếc:

• Do không xác định được mức giá giao dịch cụ thể, lệnh MAK tiềm ẩn rủi ro cao, có thể dẫn đến thua lỗ.
• Lệnh MAK cần thời gian để xử lý, tìm ra mức giá phù hợp với lượng giao dịch.
• Đôi khi lệnh MAK không được khớp hoàn toàn gây ra nhiều phiền toái cho nhà đầu tư.
• Chi phí giao dịch khi đặt lệnh MAK khá cao.

Thời gian đặt lệnh MAK

Lệnh thị trường MAK là kiến thức cơ bản về chứng khoán, được sử dụng phổ biến trên các sàn giao dịch chứng khoán tại Việt Nam như HOSE, HNX và UPCOM. Thời gian sử dụng lệnh MAK thường diễn ra từ thứ Hai đến thứ Sáu hàng tuần, trừ các ngày nghỉ lễ theo quy định của Nhà nước.

Thời gian sử dụng lệnh MAK thường diễn ra từ thứ Hai đến thứ Sáu hàng tuần (Nguồn: Bảng giá chứng khoán DNSE)

Để biết chính xác thời gian giao dịch cụ thể của từng sàn, bạn nên tham khảo thông tin chi tiết từ các công ty chứng khoán hoặc trực tiếp trên website của các sàn giao dịch.

• Sàn giao dịch HNX: Từ 9h00 đến 11h30 và từ 13h00 đến 14h30.
• Sàn HOSE: Từ 9h15 đến 11h30 và từ 13h00 đến 14h30.
• Sàn UPCOM: Từ 9h00 đến 11h30 và từ 13h00 đến 15h00.

Cách đặt MAK trong giao dịch chứng khoán

Lệnh MAK, vốn là một loại lệnh thị trường đặc biệt trong phiên khớp lệnh định kỳ, chịu sự chi phối chặt chẽ bởi các quy tắc giao dịch riêng. Khi đặt lệnh MAK, nhà đầu tư cần nắm vững 3 nguyên tắc cơ bản sau đây:

• Lệnh ATO, tức lệnh đặt mua hoặc bán chứng khoán tại mức giá mở cửa, luôn được ưu tiên thực hiện trước lệnh thị trường.
• Trong phiên khớp lệnh định kỳ, các lệnh có giá khớp gần nhất với khối lượng giao dịch lớn nhất sẽ được ưu tiên thực hiện trước. Thời gian đặt lệnh sẽ được xem xét đến ở giai đoạn tiếp theo.
• Lệnh được gửi đến hệ thống trước sẽ được ưu tiên khớp lệnh trước, bất kể giá cả như thế nào.

Nhà đầu tư cần nắm vững 3 lớp nguyên tắc, kiến thức cơ bản về chứng khoán cơ bản khi đặt lệnh MAK (Nguồn: Báo Thanh Niên)

Hướng dẫn đặt lệnh MAK trên sàn HNX

Nhà đầu tư cần chú ý cách thức đặt lệnh MAK trên sàn HNX như sau:

• Tại phiên khớp lệnh liên tục, nhà đầu tư hoàn toàn có thể đặt lệnh mua và lệnh bán cùng một loại chứng khoán một cách đồng thời. Và ngược lại đối với phiên khớp lệnh định kỳ.
• Việc sửa giảm khối lượng hoặc giá không làm ảnh hưởng đến thứ tự ưu tiên của lệnh. Ngược lại, khi nhà đầu tư sửa tăng khối lượng giao dịch hoặc giá, thứ tự ưu tiên của lệnh sẽ được tính lại dựa trên thời điểm lệnh sửa được nhập lên hệ thống.

Hướng dẫn đặt lệnh MAK trên sàn HOSE 

Cách thức đặt lệnh MAK trên sàn HOSE có một số khác biệt so với sàn HNX:

• Trên sàn HOSE, lệnh MAK chỉ được phép thực hiện trong phiên giao dịch liên tục. Điều này có nghĩa là nhà đầu tư không thể đặt lệnh mua và lệnh bán cùng một loại chứng khoán trong cùng một ngày giao dịch.
• Trong phiên liên tục, nhà đầu tư được phép điều chỉnh lệnh theo ý muốn. Ngược lại, trong phiên định kỳ, lệnh đã đặt sẽ được giữ nguyên cho đến khi kết thúc phiên.
• Lệnh chưa được khớp hoàn toàn, bao gồm cả lệnh chưa khớp phần nào và lệnh chưa khớp hết, mới có thể bị hủy bỏ.
• Các cá nhân hoặc đồng sở hữu trên 5% vốn cổ phần của doanh nghiệp phải báo cáo cho Trung tâm giao dịch chứng khoán, Ủy ban chứng khoán nhà nước, tổ chức niêm yết và Sở giao dịch chứng khoán nếu số lượng cổ phiếu nắm giữ của họ thay đổi vượt quá 1%. Báo cáo này phải được thực hiện trong vòng 7 ngày kể từ ngày giao dịch.

Hướng dẫn đặt lệnh MAK trên sàn UPCOM

Dưới đây là cách thức đặt lệnh MAK trên sàn UPCOM:

• Trên sàn UPCOM, nhà đầu tư được phép đặt cả lệnh mua và lệnh bán cùng một loại chứng khoán trong cùng một phiên khớp lệnh liên tục.
• Lệnh mua và lệnh bán đồng thời của cùng một loại chứng khoán, cùng một tài khoản sẽ không được khớp với chính lệnh của mình.

Lệnh MAK chỉ là một trong số nhiều loại lệnh giao dịch trên thị trường chứng khoán. Để trở thành một nhà đầu tư chuyên nghiệp, thành công, bạn cần tìm hiểu kiến thức cơ bản về chứng khoán và làm quen với nhiều loại lệnh khác nhau.

Xem thêm 

Ưu nhược điểm khi sử dụng lệnh MAK trong bối cảnh tài chính dao động là gì?

Những điều nhà đầu tư cần biết khi sử dụng lệnh MOK trong giao dịch chứng khoán