Tạo dựng tổ ấm an toàn cho người cao tuổi: Bí quyết thiết kế nhà "thân thiện với người già"

Với sự gia tăng của dân số già đang diễn ra trên toàn cầu, việc thiết kế nhà ở thân thiện với người già không chỉ là một xu hướng mà còn là một nhu cầu thiết yếu. Từ việc cải thiện tiện ích di chuyển đến bố trí không gian mở và an toàn, những bí quyết trong thiết kế nhà này không chỉ mang lại sự tiện nghi mà còn phù hợp với nhu cầu của người cao tuổi.

Nhà thân thiện với người già

Một ngôi nhà thân thiện với người già phải được thiết kế và trang bị để đáp ứng các nhu cầu đặc biệt của người cao tuổi. Điều này bao gồm cung cấp một môi trường an toàn, thuận tiện và thoải mái cho người già, giúp họ duy trì sự độc lập và chất lượng cuộc sống tốt nhất có thể. Dưới đây là một số yếu tố quan trọng trong việc thiết kế nhà ở thân thiện với người già:

• Thiết kế không gian: Ngôi nhà nên có sự sắp xếp thông minh và thuận tiện để người già di chuyển dễ dàng. Các phòng nên rộng rãi và không gian chung phải đủ cho việc di chuyển xe lăn. Các cửa và cửa sổ nên dễ dàng mở và đóng, các thiết bị như công tắc và ổ cắm nên được đặt ở vị trí tiện sử dụng.
• An toàn: Ngôi nhà cần được trang bị các biện pháp an toàn như tay nắm, thanh chắn và sàn không trơn trượt để giảm nguy cơ ngã và trượt. Các bậc cầu thang nên có đủ tay vịn và các vết chỉ dẫn để giúp người già di chuyển an toàn.
• Hỗ trợ di chuyển: Một ngôi nhà thân thiện với người già có thể có các thiết bị hỗ trợ di chuyển như thang máy, bậc cầu thang có bậc thang động cơ hoặc dụng cụ giúp việc như xe lăn. Điều này giúp người già vượt qua các chướng ngại vật và di chuyển giữa các tầng của ngôi nhà một cách dễ dàng và an toàn.
• Thiết bị và công nghệ hỗ trợ: Ngôi nhà có thể được trang bị các thiết bị và công nghệ hỗ trợ như hệ thống tự động hóa, điều khiển ánh sáng từ xa, thiết bị y tế như máy đo huyết áp tự động hoặc hệ thống báo động y tế để giúp người già theo dõi sức khỏe và tăng cường an ninh.
• Tiện ích và dịch vụ thuận tiện: Một ngôi nhà thân thiện với người già cần nằm trong khu vực có tiện ích và dịch vụ thuận tiện như bệnh viện, nhà thuốc, cửa hàng và các hoạt động giải trí. Điều này giúp người cao tuổi tiếp cận các dịch vụ và tiện ích cần thiết một cách dễ dàng và thuận tiện.
• Môi trường xã hội: Một ngôi nhà thân thiện với người già cũng cung cấp một môi trường xã hội tích cực, nơi người cao tuổi có thể tương tác và kết nối với nhau. Bạn có thể sắp xếp các khu vực chung để gặp gỡ và tham gia các hoạt động xã hội, giao lưu với những người cùng lứa tuổi cũng như tham gia các câu lạc bộ hoặc nhóm quan tâm.

Nhà thân thiện với người già không chỉ là nơi ở, mà còn là môi trường lý tưởng để tạo điều kiện cho người cao tuổi có thể tận hưởng tuổi già đầy ý nghĩa và thoải mái bên con cháu.

\

Tạo dựng tổ ấm an toàn cho người cao tuổi là một ưu tiên quan trọng trong thiết kế nhà (Nguồn: tinnuocnhat)

Bí quyết thiết kế nhà có người cao tuổi

Việc tạo ra một không gian sống thân thiện với người già không đơn giản chỉ là đưa ra các giải pháp cụ thể như tay vịn nhà vệ sinh hay thiết kế tiện ích. Quan trọng nhất là lắng nghe và tôn trọng yêu cầu riêng của người già và tạo ra một môi trường mà họ cảm thấy thoải mái và hạnh phúc.

Dưới đây là một số yếu tố mà bạn có thể cân nhắc khi thiết kế nhà để tạo ra một ngôi nhà thân thiện, an toàn và hỗ trợ cuộc sống cho người cao tuổi:

Sử dụng đồ nội thất có độ cao phù hợp và có khả năng điều chỉnh 

Khi tuổi tác ngày càng cao, việc đứng lên ngồi xuống trở nên khó khăn hơn, vì vậy một số món đồ nội thất như ghế sofa, ghế và giường cần được thiết kế sao cho có độ cao phù hợp. 

Thậm chí, nếu bạn có điều kiện, hãy ưu tiên sử dụng những món đồ nội thất có khả năng điều chỉnh độ cao, tương tự như bàn dành cho trẻ em bởi chúng mang lại sự tiện lợi và thoải mái cho người cao tuổi trong việc vận động hàng ngày.

Thiết kế giường kết hợp với bàn ăn

Đối với nhiều người, chiếc giường có bàn ăn có thể coi như một chiếc giường bệnh. Để đáp ứng các nhu cầu của người bệnh, nhiều giường bệnh được thiết kế với một tấm ván có thể điều chỉnh cao thấp, biến giường thành bàn ăn tiện lợi.

Có thể không phải mọi gia đình đều cần một giường bệnh, nhưng việc tích hợp bàn ăn trên giường là điều bạn nên xem xét. Điều này cho phép người cao tuổi thực hiện các hoạt động như ăn uống, làm việc hoặc giải trí trực tiếp từ giường. 

Trong khi người trẻ cũng cần thời gian nghỉ ngơi, thì với người già, nhu cầu này trở nên càng quan trọng hơn. Việc có thể ăn trên giường trở thành một tiện ích hữu ích trong các tình huống không thoải mái về sức khỏe.

Thiết kế các cửa lớn tạo sự thuận tiện cho người cao tuổi khi sử dụng xe lăn

Trong tương lai, người lớn tuổi trong gia đình bạn có thể phải sử dụng xe lăn. Để tạo điều kiện thuận lợi cho việc di chuyển bằng xe lăn, thiết kế cửa mở rộng là một lựa chọn tốt nhất. Điều này không chỉ giúp xe lăn đi qua dễ dàng hơn, mang lại sự tiện lợi cho người sử dụng xe lăn, mà còn tạo điều kiện cho mọi thành viên trong gia đình có thể hỗ trợ trong những trường hợp cần thiết. Thiết kế này tạo ra một không gian thoải mái, tiện nghi để mọi người trong gia đình có thể chăm sóc và hỗ trợ lẫn nhau.

Tạo không gian thoáng cho phòng ngủ

Để tạo điều kiện thuận lợi cho việc sử dụng xe lăn, phòng ngủ có thể để trống để xe lăn dễ dàng di chuyển. Thực tế, nhiều gia đình thường thiết kế phòng ngủ dành cho người cao tuổi không quá lớn. Tuy nhiên, dù phòng ngủ có diện tích lớn hay nhỏ, việc để phòng trống sẽ mang lại nhiều lợi ích cho các hoạt động hàng ngày của người già.

Sử dụng những món đồ nội thất có tay vịn

Món đồ có tay vịn thường được coi là điều không thể thiếu của các thiết kế nhà ở thân thiện với người già. Các món đồ như ghế, nhà vệ sinh, ghế sofa và nhiều món khác trong nhà đều cần có tay vịn.

Tuy nhiên, tay vịn không nhất thiết phải xuất hiện dưới dạng tay vịn truyền thống mà có thể tồn tại dưới dạng "vô hình", chẳng hạn như một chiếc bàn cũng có thể đóng vai trò như một tay vịn. Một ví dụ cụ thể khác, nếu tủ phòng tắm được lắp đặt gần bồn cầu, tủ đó có thể xem như một tay vịn.

Bằng cách này, người cao tuổi sẽ không cảm thấy bản thân là gánh nặng với gia đình khi trang trải các chi phí trang bị đồ dùng cho nhà cửa. Hãy cân nhắc kỹ lưỡng hơn khi thiết kế nhà cửa và lập kế hoạch bố trí không gian phù hợp.

Loại bỏ những chướng ngại vật trên sàn nhà

Mỗi ngôi nhà đều có những vật cản có sự chênh lệch về độ cao với sàn nhà, chẳng hạn như ngưỡng cửa, cửa trượt ray sàn,... Chúng ta cần loại bỏ những sự chênh lệch này để tạo điều kiện thuận lợi cho xe lăn di chuyển và giảm nguy cơ té ngã cho người cao tuổi.

Vì vậy, các yếu tố như đường ray trên mặt đất và ngưỡng cửa nên được loại bỏ nếu có thể. Nếu chênh lệch về độ cao không thể loại bỏ, một lựa chọn thông minh khác là thiết kế sàn theo dạng đường dốc.

Thiết kế mặt sàn chống trơn trượt

Để ngăn ngừa tai nạn té ngã, ngoài việc loại bỏ sự chênh lệch về độ cao, bạn còn cần làm cho sàn nhà không trơn trượt. Bạn cần chú ý đến hệ số chống trơn trượt của gạch men hoặc có thể sử dụng sàn gỗ hay các loại gạch men nhám, sàn gỗ. Điều này vừa giúp tránh trơn trượt vừa giảm thiểu tổn thương khi ngã.

Đặc biệt, bạn cần quan tâm đến việc chống trơn trượt trong phòng tắm. Ngoài gạch men chống trơn trượt, gạch lát sàn cũng là lựa chọn tốt với khả năng cải thiện hệ số chống trơn trượt đồng thời tăng khả năng đệm và kháng khuẩn.

Lựa chọn sàn nhám có khả năng chống trơn trượt tốt khi thiết kế (Nguồn: minhtiengroup)

Thiết kế độ dốc phòng tắm phù hợp

Độ dốc của phòng tắm cũng cần được lưu ý để tránh nguy cơ trượt do tích nước trong quá trình tắm, nhất là đối với gia đình có người lớn tuổi. Bạn có thể tăng độ dốc của sàn phòng tắm để tránh tích nước và giảm nguy cơ té ngã. Tất nhiên, đối với những gia đình không có người già, việc kiểm tra và nghiệm thu độ dốc của phòng tắm cũng là điều quan trọng. 

Hãy sử dụng viên bi thủy tinh để kiểm tra xem điểm thấp nhất có phải là cống thoát sàn không. Đừng ngại thay đổi nếu cần thiết, vì thậm chí khi không lo ngại trượt ngã, việc sàn sạch sẽ và khô ráo sau mỗi lần tắm cũng giúp duy trì sự an toàn với người dùng.

Đặt ghế thay giày ở tủ đựng giày

Việc ngồi xổm xuống để thay giày dép cũng là một việc khó khăn đối với người già. Do đó, nếu có thể, bạn nên sắp xếp một chiếc ghế đặt ở lối vào phục vụ việc thay giày. Chiếc tủ đựng ở lối vào cũng có thể nâng lên khoảng 20cm để giúp việc lấy và cất giày thuận tiện hơn. 

Thiết kế tủ đựng giày đi kèm với ghế thay giày sẽ thuận tiện hơn cho người già (Nguồn: daotaonec)

Các thiết kế cho người già bị giảm thính lực

Nhiều người cao tuổi gặp vấn đề với thính lực và cần sử dụng máy trợ thính. Tuy nhiên, nếu không sử dụng máy trợ thính, các biện pháp khác cũng có thể giúp cải thiện môi trường giao tiếp cho họ.

Khi thiết kế nhà ở, bạn có thể cân nhắc các biện pháp sau để chăm sóc người già có vấn đề với thính lực:

• Sử dụng hệ thống khóa thông minh và chuông cửa để thông báo khi có người đến.
• Sử dụng chuông cửa có đèn nhấp nháy và rung để giúp người già nhận biết khi có người đến mà không cần phải dựa vào âm thanh.
• Mở rộng không gian sống và nhà bếp để tạo điều kiện trò chuyện rõ ràng hơn.

Thiết kế không gian sống đủ ánh sáng

Thị lực của người già thường giảm đi, do đó, việc cung cấp ánh sáng đủ là rất quan trọng. Đặc biệt, một số nơi như nhà bếp, phòng ngủ cần phải có ánh sáng tốt để người cao tuổi nhìn thấy rõ.

Trong phòng ngủ của người già, bạn có thể loại bỏ ánh sáng chính và sử dụng đèn trần chiếu sáng đều. Điều này giúp làm cho không gian trở nên sáng hơn và tạo ra một môi trường thuận lợi cho giấc ngủ của họ. Nếu có khả năng tài chính, bạn nên chú ý đến chất lượng của nguồn sáng và cân nhắc việc sử dụng đèn toàn phổ để bảo vệ mắt của người cao tuổi.

Môi trường sống đủ ánh sáng tốt cho sức khỏe của người cao tuổi (Nguồn: cbnguyendinhchieu)

Việc áp dụng các bí quyết thiết kế nhà ở "thân thiện với người già" không chỉ mang lại lợi ích ngay trong hiện tại mà còn để đầu tư cho tương lai, tạo ra một môi trường sống lâu dài và hạnh phúc cho cả gia đình. Hãy bắt đầu từ những thay đổi nhỏ nhưng ý nghĩa này, bạn sẽ thấy sự khác biệt lớn có thể mang lại cho sự an vui và sức khỏe của những người thân yêu.

Xem thêm:

Nhà có trẻ nhỏ cần cải tạo nội thất như thế nào cho khoa học?

Thiết kế nội thất: Cửa chính nên mở ra ngoài hay vào trong?