Những thông tin nhà đầu tư nên biết về quỹ thành viên

Trong lĩnh vực đầu tư, quỹ thành viên đang trở thành một lựa chọn hấp dẫn nhờ vào tính linh hoạt và những lợi ích riêng biệt mà quỹ này mang lại. Tuy nhiên, để tận dụng tối đa các cơ hội từ quỹ thành viên, các nhà đầu tư cần nắm vững thông tin cơ bản về cách hoạt động, phạm vi đầu tư và nguyên tắc phân phối lợi nhuận của quỹ thành viên. Bài viết này sẽ cung cấp những kiến thức đầu tư tổng hợp về quỹ thành viên, giúp nhà đầu tư có cái nhìn tổng quan và đầy đủ hơn về loại quỹ này, từ đó đưa ra quyết định đầu tư hiệu quả.

Kiến thức đầu tư tổng hợp: Khái niệm quỹ thành viên

Thông tin về quỹ đầu tư, bao gồm cả quỹ thành viên, được quy định chi tiết trong Luật Chứng khoán 2019. Theo luật, quỹ thành viên, hay còn gọi là quỹ đầu tư cá nhân, là quỹ đầu tư chứng khoán có từ 2 đến 99 thành viên góp vốn và chỉ bao gồm các nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp. Sự khác biệt cơ bản giữa quỹ thành viên và quỹ đầu tư đại chúng là giới hạn về số lượng thành viên và yêu cầu đối tượng tham gia đầu tư.

Cụ thể, để xác định một quỹ đầu tư chứng khoán có thuộc loại quỹ thành viên hay không, cần dựa vào hai tiêu chí chính:

• Số lượng thành viên: Quỹ thành viên chỉ có từ 2 đến 99 thành viên, trái ngược với quỹ mở, không có giới hạn về số lượng thành viên.
• Tiêu chuẩn đối tượng tham gia: Các thành viên góp vốn vào quỹ phải là nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp.

Quỹ thành viên số lượng từ 2 đến 99 thành viên (Ảnh: Prudential)

Quỹ thành viên có những đặc điểm gì?

Để hiểu rõ đặc điểm quỹ thành viên, bạn cần xem xét hai khía cạnh quan trọng là danh mục đầu tư của quỹ và nguyên tắc phân phối lợi nhuận.

Danh mục tài sản đầu tư của quỹ thành viên

Theo quy định tại Thông tư 224/2012/TT-BTC (Điều 9), quỹ thành viên có thể đầu tư vào các loại tài sản sau:

• Tiền gửi ngân hàng: Bao gồm tiền gửi tại các ngân hàng thương mại theo quy định của pháp luật ngân hàng.
• Công cụ thị trường tiền tệ: Các giấy tờ có giá và công cụ chuyển nhượng theo quy định pháp luật.
• Công cụ nợ của Chính phủ: Bao gồm trái phiếu của Chính phủ, trái phiếu được Chính phủ bảo lãnh, và trái phiếu của chính quyền địa phương.
• Cổ phiếu và trái phiếu niêm yết: Trái phiếu, cổ phiếu niêm yết, cổ phiếu đăng ký giao dịch trên Sở giao dịch chứng khoán và chứng chỉ quỹ đại chúng.
• Trái phiếu chưa niêm yết: Trái phiếu của các tổ chức phát hành hoạt động theo pháp luật Việt Nam; cổ phiếu của công ty cổ phần và phần vốn góp tại các công ty trách nhiệm hữu hạn.
• Quyền phát sinh liên quan đến chứng khoán: Các quyền phát sinh gắn liền với chứng khoán mà quỹ đang nắm giữ.
• Chứng khoán và tài sản khác: Các chứng khoán và tài sản khác theo quy định của pháp luật hiện hành.

Nguyên tắc phân bổ lợi nhuận của quỹ thành viên

Theo quy định trong điều lệ của quỹ thành viên, việc phân bổ lợi nhuận được thực hiện dựa trên các nguyên tắc sau:

• Hình thức phân bổ: Lợi nhuận của quỹ có thể được phân phối cho nhà đầu tư dưới dạng chứng chỉ quỹ hoặc tiền mặt, tùy thuộc vào quyết định của quỹ.
• Thời gian và thông báo phân bổ: Công ty quản lý quỹ phải thông báo cho nhà đầu tư ít nhất 15 ngày trước khi thực hiện phân bổ lợi nhuận. Nội dung thông báo cần được chi tiết theo quy định tại Thông tư 98, phần phụ lục, nhằm đảm bảo nhà đầu tư có đủ thời gian chuẩn bị.
• Nguyên tắc chi trả lợi tức:
  • Lợi tức được chi trả cóthể lấy từ lợi nhuận của kỳ hiện tại hoặc lợi nhuận lũy kế, miễn là quỹ đã hoàn tất các nghĩa vụ pháp lý như thuế và các nghĩa vụ tài chính khác.
  • Mức lợi tức phân bổ cho nhà đầu tư phải tuân thủ chính sách và quy định đã được đại hội nhà đầu tư thông qua.
  • Sau khi phân bổ lợi nhuận, quỹ cần đảm bảo đủ vốn để thanh toán các khoản nợ và nghĩa vụ đến hạn khác. Đồng thời, giá trị tài sản ròng của quỹ phải duy trì từ 50 tỷ đồng trở lên.
  • Nếu phân phối lợi nhuận bằng chứng chỉ quỹ, quỹ cần đảm bảo nguồn vốn đối ứng từ lợi nhuận chưa phân phối sau thuế, dựa trên báo cáo tài chính đã được kiểm toán gần nhất.
• Cập nhật thông tin: Các thông tin liên quan đến việc phân bổ lợi nhuận phải được cập nhật trong bản cáo bạch sửa đổi và bổ sung, để đảm bảo minh bạch và chính xác cho các nhà đầu tư.

Quỹ thành viên có thể đầu tư vào nhiều loại tài sản khác nhau (Ảnh: Vietcap)

Kiến thức đầu tư tổng hợp: Điều kiện thành lập quỹ thành viên

Theo quy định tại Luật Chứng khoán 2019 (Điều 13), để thành lập một quỹ thành viên, cần đáp ứng các tiêu chí sau:

• Mức góp vốn: Vốn góp tối thiểu phải đạt 50 tỷ đồng.
• Số lượng và điều kiện đối với thành viên: Quỹ thành viên phải có từ 2 đến 99 thành viên góp vốn, tất cả phải là các nhà đầu tư chứng khoán chuyên nghiệp.
• Công ty quản lý: Quỹ thành viên phải được chịu trách nhiệm quản lý bởi một công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán.
• Lưu ký tài sản: Tài sản của quỹ phải được lưu ký tại một ngân hàng độc lập hoàn toàn với công ty quản lý quỹ đầu tư chứng khoán.

Một số quỹ thành viên nổi bật tại Việt Nam

Tại Việt Nam, nhiều quỹ thành viên được thành lập với quy mô vốn khá lớn. Sau đây là thông tin về một số quỹ thành viên nổi bật tại Việt Nam:

• Viet Nam Investment Fund - VIF: Quỹ VIF là một trong những quỹ đầu tiên được thành lập ở Việt Nam vào năm 2006, với vốn điều lệ đạt 1.349 tỷ đồng. Công ty quản lý quỹ này là công ty liên doanh quản lý quỹ đầu tư BIDV - VietNam Partner. Ngân hàng giám sát cho quỹ VIF là Ngân hàng HSBC, chi nhánh Thành phố Hồ Chí Minh.
• SSI Investment Member Fund - SSIIMF: Được cấp phép hoạt động từ năm 2010, quỹ SSIIMF có vốn điều lệ ban đầu là 360 tỷ đồng. Quỹ đã thực hiện tăng vốn lên 390 tỷ đồng vào năm 2012, nhưng sau đó đã giảm xuống còn 343 tỷ đồng vào năm 2018. Quỹ này tập trung vào việc đầu tư vào 6 dự án bất động sản tại Mỹ, với tổng giá trị đầu tư lên tới 14 triệu USD. Công ty quản lý quỹ SSIIMF là công ty cổ phần quản lý quỹ SSI, và Ngân hàng HSBC là ngân hàng giám sát của quỹ này.
• Japan Asia MB Capital - JAMBF: Quỹ JAMBF được cấp phép thành lập vào năm 2010 với vốn điều lệ 200 tỷ đồng. Quỹ này là kết quả hợp tác giữa MB Group và Japan Asia Group, trong đó các nhà đầu tư Nhật Bản đóng góp 49% vốn. JAMBF tập trung đầu tư vào các doanh nghiệp có hoạt động quản trị tốt, tiềm năng tăng trưởng cao và định giá thấp hơn giá trị thực. Quỹ cũng nhắm đến đầu tư trung và dài hạn để bảo đảm an toàn và đạt tốc độ tăng trưởng cao. Công ty quản lý quỹ JAMBF là Công ty Cổ phần Quản lý Quỹ MB, và ngân hàng giám sát là Ngân hàng Thương mại Cổ phần MTV Standard Chartered Việt Nam.
• VietinBank Value Discovery Investment Fund - VVDIF: Quỹ VVDIF được cấp phép thành lập vào năm 2015 với vốn điều lệ 100 tỷ đồng và mục tiêu tăng vốn lên 500 tỷ đồng. Quỹ VVDIF được thành lập nhằm khai thác lợi thế của Ngân hàng Công thương Việt Nam và các thành viên góp vốn để tìm kiếm cơ hội đầu tư tiềm năng. Hướng đầu tư của quỹ là trung và dài hạn vào các doanh nghiệp đã niêm yết, các doanh nghiệp thoái vốn của Nhà nước và các công ty công khai. Công ty quản lý quỹ VVDIF là Công ty TNHH Quản lý Quỹ Ngân hàng TMCP Công thương Việt Nam, và ngân hàng giám sát là Ngân hàng TMCP Đầu tư và Phát triển Việt Nam - Chi nhánh Hà Thành.

Việt Nam có nhiều quỹ thành viên đang hoạt động (Ảnh: Thebank)

Kiến thức đầu tư tổng hợp: Những lưu ý khi đầu tư vào quỹ thành viên

Khi đầu tư vào quỹ thành viên, nhà đầu tư cần lưu ý những điều sau để đảm bảo hiệu quả và an toàn cho khoản đầu tư của mình:

• Đánh giá đặc điểm của quỹ thành viên: Trước khi đầu tư, hãy tìm hiểu kỹ về đặc điểm của quỹ thành viên, bao gồm quy mô, cơ cấu quản lý, và loại hình đầu tư. Điều này giúp bạn hiểu rõ cấu trúc quỹ và cách thức hoạt động của quỹ.
• Kiểm tra danh mục đầu tư: Xem xét các loại tài sản mà quỹ thành viên đầu tư vào. Đảm bảo rằng danh mục đầu tư phù hợp với mục tiêu và khẩu vị rủi ro của bạn.
• Hiểu nguyên tắc phân phối lợi nhuận: Nắm rõ các nguyên tắc phân phối lợi nhuận của quỹ. Điều này bao gồm cách quỹ phân chia lợi nhuận, thời gian phân bổ, và hình thức phân phối (bằng tiền hay chứng chỉ quỹ).
• Xem xét đội ngũ quản lý quỹ: Đội ngũ quản lý quỹ có vai trò quan trọng trong việc đưa ra các quyết định đầu tư. Đánh giá kinh nghiệm và uy tín của các nhà quản lý quỹ để đảm bảo rằng họ có khả năng điều hành quỹ một cách hiệu quả.
• Kiểm tra điều khoản và điều kiện đầu tư: Đọc kỹ điều lệ quỹ và các điều khoản liên quan. Các điều kiện này có thể bao gồm yêu cầu về số lượng thành viên, tiêu chuẩn đối với nhà đầu tư, và quy định về việc rút vốn hoặc chuyển nhượng chứng chỉ quỹ.
• Theo dõi hiệu suất quỹ: Theo dõi hiệu suất đầu tư của quỹ để đảm bảo đạt được các mục tiêu tài chính đề ra. Sự biến động và hiệu suất của quỹ sẽ ảnh hưởng trực tiếp đến lợi nhuận của bạn.
• Xem xét phí và chi phí: Nắm rõ các loại phí liên quan đến quỹ thành viên, bao gồm phí quản lý, phí giao dịch, và các chi phí khác. Các khoản phí này có thể ảnh hưởng đến lợi nhuận tổng của bạn.

Quy định về hoạt động quản lý của quỹ thành viên

Hoạt động của các quỹ đầu tư, với quy mô vốn lớn, có thể tác động đáng kể đến thị trường và nền kinh tế. Do đó, các hoạt động này được quy định rõ ràng trong luật, đặc biệt là Luật Chứng khoán. Cụ thể, trong quá trình hoạt động, công ty quản lý quỹ thành viên cần phải đảm bảo tuân thủ các quy định sau:

• Phạm vi đầu tư: Quỹ thành viên không được phép đầu tư vào chính quỹ của mình.
• Sử dụng vốn: Quỹ thành viên không được sử dụng vốn để thực hiện các hoạt động như cho vay, bảo lãnh khoản vay, hoặc bảo lãnh phát hành chứng khoán.
• Đối tượng đầu tư: Quỹ thành viên chỉ được đầu tư vào các quỹ công khai hoặc cổ phiếu của công ty đầu tư chứng khoán đại chúng.
• Vay thế chấp, thấu chi: Quỹ thành viên có thể vay thế chấp, thấu chi từ ngân hàng lưu ký nếu có quy định trong điều lệ quỹ, và phải đáp ứng các điều kiện sau:
  • Việc vay vốn phải tuân thủ quy định pháp luật.
  • Hạn mức vay do Đại hội nhà đầu tư quyết định, với tổng nợ và các khoản phải trả không vượt quá 30% tổng tài sản của quỹ tại bất kỳ thời điểm nào.
  • Bộ phận tín dụng của ngân hàng lưu ký phải hoàn toàn tách biệt về tổ chức và hoạt động với bộ phận lưu ký tài sản của quỹ, và hoạt động tín dụng không thuộc phạm vi hợp đồng lưu ký.
  • Công ty quản lý quỹ cần cung cấp thông tin về quyền lợi của ngân hàng lưu ký và khả năng xung đột lợi ích để Đại hội nhà đầu tư xem xét.
• Kêu gọi góp vốn: Công ty quản lý quỹ không được phép sử dụng các phương tiện truyền thông công cộng để kêu gọi góp vốn vào quỹ thành viên.
• Đầu tư nước ngoài: Quỹthành viên được phép đầu tư gián tiếp ra nước ngoài, với điều kiện phải tuân thủ các nguyên tắc quy định trong Luật Chứng khoán.

Công ty quản lý quỹ thành viên phải tuân thủ một số quy định khi hoạt động (Ảnh: Finhay)

Như vậy, quỹ thành viên, với những đặc điểm và quy định cụ thể, đòi hỏi sự hiểu biết chi tiết để khai thác hiệu quả tiềm năng của quỹ. Những kiến thức đầu tư tổng hợp mà bài viết cung cấp sẽ trang bị cho nhà đầu tư những thông tin cần thiết để đánh giá và quản lý đầu tư một cách tối ưu.

Xem thêm 

Vì sao nhà đầu tư dầu thô cần nắm rõ thời gian giao dịch?

Nhà đầu tư cần tuân thủ những nguyên tắc nào khi đầu tư cổ phiếu dầu khí?