Dư mua - dư bán trong chứng khoán cho nhà đầu tư biết điều gì?

Để tìm hiểu các kiến thức cơ bản về chứng khoán, một trong những khái niệm đầu tiên nhà đầu tư nên biết là dư mua - dư bán, từ đó hiểu rõ hơn về tính thanh khoản của cổ phiếu. Dư mua - dư bán được thể hiện thông qua cột dư mua và dư bán trên bảng điện. Chúng thể hiện số liệu cổ phiếu chưa được khớp lệnh, đang chờ người mua hoặc người bán. Bài viết dưới đây sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn những khái niệm trên và cách áp dụng khi đầu tư chứng khoán. 

Khái niệm dư mua - dư bán 

Dư mua và dư bán là các khái niệm cơ bản của chứng khoán. (nguồn: luatacc) 

Dư mua và dư bán trong chứng khoán là những khái niệm quan trọng, thể hiện sự chênh lệch giữa lời chào mua của người bán và lời chào bán của người mua. Phần dư mua và dư bán bao gồm khối lượng và ba mức giá, trong đó khối lượng 1 tương ứng với giá 1 - giá tốt nhất, khối lượng 2 tương ứng với giá 2 - giá tốt sau giá 1, và khối lượng 3 ứng với giá 3 - giá tốt cuối cùng trong bảng giá chứng khoán.

Nhà nước quy định hiển thị ba mức giá tốt nhất để cung cấp cho nhà đầu tư những thông tin tối ưu. Trong thực tế, thị trường chứng khoán có rất nhiều người bán và người mua với các mức giá và khối lượng khác nhau, nhưng màn hình hiển thị chỉ có diện tích giới hạn, nên chỉ hiển thị ba mức giá tốt nhất. Nhà đầu tư khi quyết định đầu tư luôn mong kiếm được nhiều lợi nhuận, do đó người bán cần tìm người mua trả giá cao nhất, và người mua cần tìm người bán bán giá thấp nhất để có lợi cho mình.

Bên cạnh đó, thị trường chứng khoán luôn biến động, dẫn đến lượng người mua và người bán thay đổi liên tục, gây ra sự xuất hiện của dư mua và dư bán. Dư mua là khi người bán bán thấp hơn mức giá mua cao nhất hiện có, trong khi dư bán là khi người mua phải mua với giá cao hơn mức giá bán thấp nhất hiện có. Chỉ số dư mua và dư bán thay đổi liên tục, phản ánh tình hình cung cầu và xu hướng giao dịch trên thị trường. 

Dư mua - dư bán cho biết điều gì 

Hiểu rõ về các khái niệm dư mua - dư bán sẽ giúp nhà đầu tư ra quyết định chính xác. (nguồn: yuantavietnam) 

Một trong những khái niệm đầu tiên trong kiến thức cơ bản về chứng khoán chính là khái niệm dư mua - dư bán. Dư mua - dư bán trên bảng giá chứng khoán cho biết tổng khối lượng cổ phiếu đang chờ được khớp lệnh và mức độ thanh khoản của cổ phiếu đó, phản ánh rõ ràng lượng cung - cầu đối với cổ phiếu. Không phải lúc nào nhà đầu tư cũng có thể khớp lệnh mua hoặc bán tương ứng do giá chưa được thống nhất, giao dịch chỉ có thể thực hiện khi giá đặt mua lớn hơn hoặc bằng mức giá chào bán.

Ngoài ba mức giá tốt nhất được hiển thị, còn nhiều mức giá và khối lượng khác chưa đủ điều kiện để giao dịch, và những cổ phiếu chưa thể mua/bán sẽ hiển thị tại cột Dư. Cột dư bán biểu thị lượng cổ phiếu đang chào bán nhưng chưa tìm được người mua phù hợp, cho thấy cung đang lớn hơn cầu và giá trị cổ phiếu trên thị trường cao hơn nhu cầu của nhà đầu tư. Ngược lại, cột dư mua biểu thị lượng cổ phiếu được đặt mua nhưng chưa tìm được người bán tương ứng, cho thấy cung ít hơn cầu và giá trị cổ phiếu trên thị trường bị định giá thấp.

Số cổ phiếu còn lại vào cuối ngày khi kết thúc phiên giao dịch chính là lượng cổ phiếu không được giao dịch trong ngày, phản ánh sự chênh lệch cung - cầu và tính thanh khoản của cổ phiếu đó trên thị trường.

Cách giao dịch khi thị trường xuất hiện chênh lệch lớn dư mua - dư bán 

Các chỉ số dư mua - dư bán luôn biến động liên tục trên thị trường. (nguồn: finhay) 

Khi thị trường xuất hiện chênh lệch lớn giữa dư mua và dư bán, nhà đầu tư cần có kiến thức cơ bản về chứng khoán để đưa ra quyết định chính xác. Khi dư bán nhiều hơn dư mua, tức là cung > cầu, điều này đôi khi là dấu hiệu cổ phiếu sắp xuống giá. Ngược lại, khi dư mua nhiều hơn dư bán, nghĩa là cầu > cung, đây có thể là dấu hiệu cổ phiếu sắp tăng giá.

Từ đó, trong trường hợp dư mua nhiều hơn dư bán, nhà đầu tư nên cân nhắc mua vào và chờ giá tăng để thu về lợi nhuận. Ngược lại, nếu dư mua ít hơn dư bán, điều này có thể cho thấy cổ phiếu đang bị bán tháo, do đó nhà đầu tư cần xem xét kỹ các thông tin liên quan đến cổ phiếu từ nhiều phía trước khi quyết định bán ra hay không.

Chỉ dựa vào dư mua - dư bán thì chưa đủ để nhà đầu tư đưa ra lựa chọn chính xác. Khi mua vào hoặc bán ra cổ phiếu nào, cần cân nhắc tình hình hoạt động và kết quả kinh doanh của doanh nghiệp, các thông tin tích cực và tiêu cực liên quan, cùng với các chỉ số chứng khoán khác để có quyết định đầu tư hiệu quả.

Trên đây là những thông tin bạn cần biết về dư mua - dư bán, một trong những kiến thức cơ bản về chứng khoán. Hy vọng rằng với thông tin trên, bạn sẽ đưa ra quyết định đầu tư chính xác và hợp lý. 

Xem thêm

Các loại biểu đồ có thể sử dụng để phân tích bảng giá chứng khoán SSI là gì?

Giao dịch tài chính đầu tư quỹ mở và chứng khoán riêng lẻ có điểm gì khác nhau?