Cẩm nang phong cách kiến trúc: Indochine

Trải dài khắp những góc phố Pháp (French Quarters) tại Hà Nội, người ta có thể thấy những dấu ấn rất rõ nét của phong cách Đông Dương: ở những mảng tường sơn vàng, cửa chớp gỗ sơn,... Là sự kết hợp hoàn hảo giữa hai nền văn hóa phương Đông và phương Tây, Đông Dương là một phong cách thiết kế kiến trúc độc nhất vô nhị chỉ nở rộ tại Việt Nam, thể hiện rõ bản sắc văn hóa và bề dày lịch sử, không dễ nhầm lẫn với các trường phái sang trọng khác. Không lạ khi phong cách này đang quay lại xu hướng trong thời hiện đại và lọt vào mắt xanh của nhiều gia chủ có gu. 

Vậy chính xác phong cách Đông Dương là gì, thể hiện ở những điều gì và có thể áp dụng vào thiết kế nội thất cho nhà bạn như thế nào? Hãy cùng OneHousing tìm hiểu qua bài viết dưới đây. 

Thế nào là phong cách Đông Dương? 

Xuất phát điểm, phong cách Đông Dương mang nặng âm hưởng của các phong cách thiết kế Pháp, ban đầu được phục vụ cho các tầng lớp tư sản Pháp nhưng sau khi du nhập vào đã được chọn lọc để thể hiện nhiều hơn bản sắc dân tộc Việt Nam. Những sự tương phản đối lập tất yếu giữa phương Đông và phương Tây, sự cách tân của người Pháp và truyền thống từ văn hóa Trung Hoa lại bổ trợ để tôn lên vẻ đẹp cho nhau, và đây chính là một trong những cách thể hiện hiện đại và sang trọng ấn tượng nhất của phong cách nội thất này. 

1. Màu sắc chủ đạo trong thiết kế Đông Dương

Indochine sử dụng sắc màu trung tính cho toàn bộ nội thất, phổ màu từ vàng nhạt - vàng kem - trắng cực kỳ phổ biến, vừa nhẹ nhàng, vừa phù hợp với khí hậu nhiệt đới tại Việt Nam và những chất liệu thường sử dụng trong phong cách Indochine. Dù cho sử dụng những phổ màu sắc nét hơn, chúng ta sẽ thấy phong cách Đông Dương chuộng những màu nóng gây ấn tượng mạnh mẽ: vàng cam, tím, đỏ, nâu, đen... và chỉ sử dụng màu lạnh (xanh cổ vịt, xanh nhạt) làm điểm nhấn, cân bằng. 

2. Phong cách Đông Dương sử dụng chất liệu gì?

Tính mộc mạc truyền thống trong không gian nội thất Đông Dương thường sử dụng các trang bị vật liệu thiên nhiên. 

Gỗ - Gỗ đem lại sự sang trọng đẳng cấp cho nhiều phong cách. Riêng trong thiết kế Indochine, nội thất đồ gỗ cùng các hệ thống lát sàn, cửa, trần, khung kết cấu rầm mái hay các chi tiết trang trí như phù điêu, con tiện, tượng tròn... rất được ưa chuộng. 

Mây tre đan - Với khả năng bền chắc, chống mối mọt, phù hợp với khí hậu phương Nam, từ xưa các đồ nội thất mây tre đan đã được sử dụng nhiều trong thiết kế Đông Dương. Từ trang trí cửa tủ, mành trướng, vách ngăn, lưng ghế, mây tre đan là sự đối lập mềm mại và đẹp mắt với những yếu tố gỗ. 

Gạch họa tiết - Những sàn nhà gạch bông nhiều họa tiết đã trở thành phần nào quen thuộc khi nhắc tới phong cách Đông Dương. Đây là một trong những yếu tố thể hiện sự tinh tế tỉ mỉ đậm bản sắc văn hóa và tính thủ công cao. Tuy nhiên lưu ý tất yếu khi sử dụng những họa tiết nổi bật như vậy trên nền gạch là sự hòa hợp với các chi tiết khác trong không gian. Gia chủ hãy nghĩ tới việc ứng dụng thêm các họa tiết vào các chi tiết như tường, trần, vật dụng trang trí, các vách ngăn và thiết bị nội thất.

Một số họa tiết ứng dụng trong phong cách Đông Dương: 

• Họa tiết Kỷ Hà: Hình dáng mắt lưới lục giác giống như vảy trên mai rùa, hoặc hình thoi với các cạnh cong. Ngoài ra, một loại họa tiết kỷ hà quan trọng trong phong cách Indochine là họa tiết hồi văn. Họa tiết gợi dáng nét chữ á (亞), chữ thập (卐) , chữ vạn (萬), chữ công (工). Một loại hồi văn không có tên riêng nhưng được sử dựng nhiều để thiết kế nội thất ở góc, đầu hồi, sống mái nhà, quai bình, chân bàn,…Sự linh hoạt của họa tiết Kỷ Hà giúp cho gia chủ dễ dàng ứng dụng trên nhiều bề mặt và nội thất khác nhau, hài hòa mà vẫn thu hút. 
• Họa tiết chữ nhật: Bởi có sự ảnh hưởng nhiều từ văn hóa Trung Quốc, những họa tiết hình chữ nhật này được đúc kết từ những Hán tự của những chữ Phúc, Lộc, Thọ, Hỷ - là những ngụ ý đem đến tiền tài, may mắn như ý cho gia chủ - rất phù hợp cho các tấm vách ngăn hay họa tiết tường. 
• Họa tiết trái châu - bát bửu: Trái châu gắn với hình ảnh con rồng cách điệu hay được trang trí trên đầu góc mái chùa chiền. Bộ bát bửu mỗi nơi mỗi khác, nhưng trong mô típ trang trí thường thấy: sách - đàn - thương - rượu - sen - gươm - hoa.
• Họa tiết thú: Những con vật mang lại sự may mắn theo quan niệm Việt sẽ thường được cách điệu lên hoa văn thú - tuy nhiên thường những họa tiết này sẽ không đứng một mình mà kết hợp cùng họa tiết kỷ hà và hồi văn. 
• Họa tiết thực vật: Cách điệu tự nhiên trong phong cách Indochine không giống như xu hướng Botanical, mà sử dụng mẫu hoa lá theo các biểu tượng tứ bình tùng - trúc - cúc - mai. 

3. Nội thất trang trí trong phong cách Đông Dương 

Gia chủ bước vào những căn nhà được thiết kế kiểu Indochine có lẽ sẽ quen thuộc với những món nội thất như sập gụ, phản, bình phong, quạt trần,... tái hiện tính mộc mạc truyền thống thời xưa. Phù điêu chạm nổi và tượng tròn như nói trên cũng được đưa vào sử dụng tinh tế.

Phong cách Đông Dương có quá khó áp dụng cho nhà ở?

Tuy không còn lạ với thị hiếu người Việt nhưng thiết kế Indochine chưa được ứng dụng nhiều vào nhà ở. Tính chất sang trọng và gợi nhớ về một quá khứ của tầng lớp tinh hoa khiến nó thường được xuất hiện trong các nhà hàng và khách sạn, tuy nhiên không có nghĩa là không phù hợp với những diện tích khiêm tốn hơn. Tuy nhiên, áp dụng thiết kế Indochine cho nội thất nhà ở đòi hỏi gia chủ phải biết tiết chế lại về cả họa tiết và nội thất: không thể nhồi nhét cả tứ bình, bình phong, phù điêu rồi cả sàn gạch hoa văn rối rít vào trong một phòng khách chừng có 30 - 40 mét vuông được. Chọn một loại họa tiết làm chủ đạo, nhấn mạnh trên một món nội thất (ví dụ mặt sàn, một vách tường, một bức bình phong ngăn cách hai khu trong nhà,...) và tiết giảm lại ở những chi tiết nội thất khác để có kết hợp hài hòa hơn.